Κυρίες και Κύριοι,
Συζητώντας ξανά στην Επιτροπή Περιβάλλοντος για το θέμα του ναυαγίου του «Αγία Ζώνη» και έχοντας μαζί μας και συνεργάτες εκτός Βουλής, νομίζω ότι πρέπει να ορίσουμε καταρχήν δύο κεφάλαια, τα οποία πρέπει να αποτελέσουν το περιεχόμενο της συζήτησης.
Αξιολογώντας το τι έγινε, θα πρέπει κάποια στιγμή να δούμε και να βοηθήσουμε το ελληνικό θεσμικό σύστημα, την ελληνική διοίκηση, στο αν έχουμε επαρκές πλαίσιο για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών, στο αν αυτό το πλαίσιο χρειάζεται αναβάθμιση, στο αν λειτούργησε στην περιοχή, στο αν υπάρχουν οι ανθρώπινοι και οι υλικοί πόροι και στο αν διατέθηκαν αυτοί οι πόροι και αν επετεύχθη το σχέδιο και τα αποτελέσματα του. Αυτό το χρειαζόμαστε να το κάνουμε, όχι μόνο για την πολιτική συζήτηση, αλλά και για τη θεσμική οργάνωση της χώρας.
Ταυτόχρονα, βέβαια, είναι αναπόφευκτο να συζητήσουμε για τα πολιτικά σχόλια του ναυαγίου και της αντιμετώπισης του, που ακολούθησαν και την εκμετάλλευση του, η οποία ήταν περισσότερο στο επίπεδο των μεγάλων ξύλινων τίτλων των εφημερίδων, τις οποίες δυστυχώς ακολούθησαν πολλοί πολιτικοί μέσα στην Βουλή, αλλά η ουσία όμως είναι να δούμε αν τελικά υπάρχει πολιτικό θέμα για συζήτηση.
Θα ξεκινήσω βάζοντας τα ζητήματα του σχεδίου και της επάρκειας του. Υπάρχει συγκεκριμένο εθνικό πλαίσιο, το οποίο ενεργοποιήσαμε, στο οποίο την πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της άμεσης ανάγκης έχει το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Κατά σύμπτωση όμως, την πρώτη βδομάδα του ναυαγίου συνεδρίαζε στη χώρα μας η επιτροπή παρακολούθησης του προγράμματος UNEP/MAP, που είναι το περιβαλλοντικό πρόγραμμα του ΟΗΕ για την σύμβαση της Βαρκελώνης, το Mediterranean Action Plan. Το Mediterranean Action Plan, λοιπόν, το οποίο έχει την έδρα του στην Αθήνα αφορά στη θάλασσα της Μεσογείου, συνεργάζεται με το REMPEC που είναι το επιστημονικό κέντρο για την αντιμετώπιση των ατυχημάτων τέτοιο αντικείμενου, των ναυτικών θαλάσσιων ατυχημάτων, οι οποίοι ήταν και αυτοί στην Ελλάδα και συμμετείχαν σε μια πρώτη αξιολόγηση των μέτρων αντιμετώπισης πρώτης βδομάδας.
Σ’ αυτή τη συνάντηση, πέρα από την αξιολόγηση της δικιάς μας επιχειρησιακής και διοικητικής ικανότητας και από το REMPEC και από το UNEP/MAP, διαπιστώσαμε, ότι η χώρα εδώ και χρόνια είχε τη δυνατότητα να κάνει πολιτικές συνεργασίες με άλλες χώρες, για να αναβαθμίσει τα εργαλεία της σε επίπεδο Μεσογείου και δεν το είχε κάνει. Αυτό έγινε με τη δική μας κυβέρνηση. Η δική μας κυβέρνηση ενεργοποίησε την τριμερή συνεργασία με την Κύπρο και το Ισραήλ και έχουμε ήδη ολοκληρωμένο το σχέδιο αντιμετώπισης ατυχημάτων μεγάλης έκτασης στο θαλάσσιο χώρο από πετρελαιοειδή και υδρογονάνθρακες, το οποίο θα υπογράψουμε μέχρι τέλος Ιανουαρίου στην Κύπρο. Δεν είχε γίνει τόσα χρόνια, ενώ είχαμε τα πολιτικά εργαλεία, υπήρχε η τριμερής, δεν την ανοίξαμε εμείς. Το σχέδιο αντιμετώπισης των ατυχημάτων όμως, έγινε τώρα από αυτήν την κυβέρνηση και είναι ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να αξιολογήσουμε για να το βάλουμε στο θεσμικό μας πλαίσιο.
Διατέθηκαν οι απαραίτητες δυνάμεις, από την μεριά των Υπουργείων και της Διοίκησης για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα; Εγώ θα έλεγα, ότι διαπιστώθηκαν ότι υπάρχουν και νέες δυνάμεις στην κοινωνία και πρέπει να το αξιολογήσουμε αυτό, για τα σχέδια πολιτικής προστασίας παραδείγματος χάριν. Με την δικιά μας εμπειρία μπορώ να σας πω, ότι εισαγωγικά και πολιτικά η συνεργασία που επιτύχαμε με τους ΟΤΑ, η συνεργασία που επιτύχαμε με τις ΜΚΟ, η συνεργασία που πετύχαμε με το ακαδημαϊκό και επιστημονικό δίκτυο που δημιουργήθηκε δίπλα στο συντονιστικό, είναι μια εμπειρία την οποία πρέπει να την αποτυπώσουμε και στο θεσμικό πλαίσιο και δεν υπήρχε στο παρελθόν, δεν προβλεπόταν με το θεσμικό πλαίσιο των προηγούμενων κυβερνήσεων. Βέβαια, πρέπει να σας πω ότι και το ίδιο το συντονιστικό ήταν πολιτική πρωτοβουλία. Το είπε όμως, ο Υφυπουργός, δεν θέλω να ξαναπώ τα ίδια λόγια.
Πάμε τώρα να δούμε αν επετεύχθη το σχέδιο, γιατί ένα σχέδιο αξιολογείται και με τα αποτελέσματά του. Είμαστε εδώ, λοιπόν, σήμερα και συζητάμε τρεις μήνες μετά το ατύχημα αυτό. Οι βασικές εργασίες μηχανικού και φυσικού καθαρισμού έχουν ολοκληρωθεί εδώ και δύο μήνες και προφανώς, η κατάσταση τον τελευταίο μήνα στις ακτές της Αττικής, πλην της Σαλαμίνας που δουλέψαμε τον τελευταίο μήνα, συνηγορεί ακριβώς περί του αντιθέτου των δηλώσεων περί οικολογικής καταστροφής και οικολογικής βόμβας και πρέπει η Βουλή σήμερα να μιλήσει λίγο ήρεμα. Τελικά ήταν οικολογική καταστροφή; Εγώ είχα διαφωνήσει τότε, αγαπητοί συνάδελφοι της Βουλής ότι ήταν οικολογική καταστροφή και σας είχα πει ότι πρέπει επιστημονικά, αλλά και πολιτικά να προσέχουμε το λόγο που χρησιμοποιούμε στην δημόσια σφαίρα. Η καταστροφή σημαίνει π.χ. αναντίστρεπτες επιπτώσεις στο οικοσύστημα. Μπορεί κάποιος να διαπιστώσει σήμερα αναντίστρεπτες επιπτώσεις στο οικοσύστημα του Σαρωνικού, όταν έχουμε καλύτερη συγκέντρωση – μικρότερη, χαμηλότερη συγκέντρωση – ακόμα και από την κατάσταση πριν το ατύχημα, σε ειδικούς υδρογονάνθρακες και πετρελαϊκούς ρύπους; Είναι ωραία τα μεγάλα λόγια και είναι ωραία τα ωραία εξώφυλλα στις εφημερίδες, αλλά όταν διαψεύδεται κάποιος μέσα σε δύο μήνες, είναι καταστροφικό για την πολιτική του αξιοπιστία. Συνέβη για πολλούς, όμως, μέσα σε αυτή την Επιτροπή.
Εμείς, όμως, έχουμε να δούμε τώρα μπροστά μας τρία καινούργια ζητήματα. Πρώτον, τη διαχείριση των δευτερογενών επιπτώσεων, που πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή και θα σας πω πως το κάνουμε αυτό. Δεύτερον, την αξιοποίηση διεθνών επιστημονικών εργαλείων, πέρα και από αυτά που έχουμε ήδη χρησιμοποιήσει, εφόσον εμείς πλέον τώρα αξιολογούμε το θεσμικό πλαίσιο με τα συμπεράσματα που έχουμε και την πρόληψη των οικοσυστηματικών επιπτώσεων, μιας και δεν μιλάμε πλέον για αντιμετώπιση, γιατί δεν έχουμε εντοπισμένο πρόβλημα, αλλά δουλεύουμε, πλέον, στο επίπεδο της πρόληψης και της παρατήρησης. Όπως σας είπε ήδη και ο κ. Σαντορινιός, οι μετρήσεις είναι χαμηλότερες από την προ του ναυαγίου περίοδο. Ταυτόχρονα, βέβαια, πρέπει να πω, ότι κάναμε και ορισμένα πράγματα που δεν έχουν ξαναγίνει στη χώρα, δηλαδή, γραφείο του IOPC π.χ. στη χώρα δεν είχε ξανανοίξει. Το REMPEC το ίδιο, από τη Μάλτα να είναι εδώ στα γραφεία του Υπουργού και να κάνουμε συνεδρίαση την πρώτη εβδομάδα του ατυχήματος, δεν έχει ξαναγίνει. Όπως επίσης, το σκάφος να έρθει, σε τρεις ημέρες και να δουλέψει. Όλα αυτά τα κάναμε την Τετάρτη. Το ευρωπαϊκό σκάφος, επίσης, να είναι Τετάρτη και να δουλεύει στις ακτές μας, δεν έχει ξαναγίνει. Ανέλκυση μέσα σε δυόμισι μήνες από το ναυάγιο με καθαρό το ναυάγιο, δεν έχει ξαναγίνει. Αυτό έγινε με αυτή την Κυβέρνηση, με αυτές τις δυνάμεις, μ’ αυτόν τον δημόσιο τομέα, που οι προηγούμενες Κυβερνήσεις φρόντισαν να τον «αφυδατώσουν», να τον περιορίσουν, να του κόψουν επιδόματα, να του κόψουν μισθούς, να απολύσουν αρκετούς, μ’ αυτό τον δημόσιο τομέα και νομίζω πως αξίζει να πούμε, το ότι τελικά δεν ήταν οικολογική καταστροφή και δεν ήταν οικολογική βόμβα, οφείλεται και στους ανθρώπους που δούλεψαν. Δούλεψαν μαζί μας πάρα πολλά στελέχη του δημόσιου τομέα και του λιμενικού, αλλά και του υπόλοιπου δημόσιου τομέα και από το δικό μας το Υπουργείο. Οφείλω να πω, ότι τους ευχαριστούμε γιατί και αυτοί συνέβαλαν, ώστε να μην υπάρχει σήμερα ούτε ένα σημάδι σε ένα βοτσαλάκι σε καμία ακτή της Σαλαμίνας και της Αττικής, γιατί το κάναμε «άνθρωποι».
Πρακτικά, επειδή οφείλω να σας ενημερώσω, για τη λειτουργία του Υπουργείου με τον διακριτό ρόλο της επιθεώρησης περιβάλλοντος – γιατί οι επιθεωρητές περιβάλλοντος έχουν και μια διακριτή λειτουργία και προς τις άλλες δημόσιες υπηρεσίες, έλεγξαν δηλαδή και επιθεωρήσαν και τις λειτουργίες του λιμενικού και του Υπουργείου Ναυτιλίας – να σας πω, ότι ακριβώς από την πρώτη μέρα υπήρχε εντολή δική μου προς τους επιθεωρητές, έτσι ώστε το περιστατικό αυτό να αναγνωρισθεί, για να το διαχειριζόμαστε σε επίπεδο Υπουργείου και όχι σε επίπεδο Αποκεντρωμένης. Χαρακτηρίστηκε ως ιδιάζον το περιστατικό και γι’ αυτό το λόγο οι επιθεωρητές περιβάλλοντος και το ΣΥΓΑΠΕΖ, το κεντρικό γραφείο αντιμετώπισης υπερβολικής ζημίας, ανέλαβε τον έλεγχο και την επιθεώρηση του περιστατικού και αμέσως, δημιουργήθηκε ομάδα η οποία συντόνιζε και παρακολουθούσε όλες τις διαδικασίες. Οι επιθεωρητές συνέλεξαν δεδομένα για όλες τις τεχνικές και τις μεθόδους απορρύπανσης και επέβλεψαν τη διαδικασία καθημερινά.
Θέλουμε να το διασφαλίσουμε αυτό στον Έλληνα πολίτη και στο ελληνικό περιβάλλον, ότι κάναμε επιθεώρηση στα μέσα αποθήκευσης, στα μέσα μεταφοράς και στους χώρους αποθήκευσης. Επίσης, κάναμε επιθεώρηση και στους χώρους που διατέθηκαν τα απόβλητα που συλλέχθηκαν από τη διαδικασία την απορρύπανσης. Έχει γίνει επιθεώρηση και στις εταιρείας τις συνεργαζόμενους και τους εργολάβους σε όλο αυτό το σύστημα διαχείρισης αποβλήτων, διότι, χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι και τεχνικές, για το καθαρισμό της ακτής από μπετόν σε κρηπιδώματα και καθαρισμούς από βράχια και σκούπισμα και αναρρόφηση από βυτιοφόρα κενού, καθαρισμούς στις ακτές με βότσαλα και κροκάλες, και χειρωνακτικός καθαρισμός με αδιαπέραστες μεμβράνες και με ειδικές τάφρους ώστε να μαζεύουμε και από το επιφανειακό στρώμα της ακτής οτιδήποτε υπήρχε ως πετρελαϊκός ρύπος. Ακόμη και τα κατεισδύον πετρελαιοειδή σε αρμόδιες ακτές καθαρίστηκαν σε αυτή την προσπάθεια τους-είναι κάτι το οποίο ξεπερνά τις γνωστές δυνατότητες και δημόσιες εμπειρίες που είχαμε μέχρι τώρα- υπήρχε συλλογή ελαιωδών καταλοίπων αλλά και στερεών.
Ξέρετε που έχει φτάσει αυτή η καταγραφή και η εμπειρία; Γνωρίζουμε σήμερα μέχρι που έχουν πάει ακριβώς 14.550 κιλά ρυπασμένων απορροφητικών υλικών, 2.240 ρυπασμένων αποβλήτων πετρελαιοειδή 3.640 ρυπασμένων χωμάτων. Όλα είναι μετρημένα είναι καταγεγραμμένα και πλέον υπάρχει στη χώρα μας και ηλεκτρονικό μητρώο αποβλήτων που παρακολουθεί όλες τις ροές των υλικών και των αποβλήτων και αυτό είναι ένα κόσμημα για την Ελλάδα πια μπορεί και αντιμετωπίζει τόσο δύσκολες καταστάσεις πολύ καλύτερα απ’ ό,τι αντιμετωπίζονται ακόμη και σε άλλες περιοχές.
Όσον αφορά τις μετρήσεις, πρέπει να σας πω ότι έχουμε στη διάθεσή μας μετρήσεις όσο αφορά τη ρύπανση στα θαλάσσια ύδατα, τα οποία θα παρουσιαστούν στη συνέχεια. Δεν θα μπω στα επιστημονικά δεδομένα. Έχουμε τουλάχιστον τρεις μετρήσεις σε κάθε μήνα, 3 μετρήσεις το Σεπτέμβριο, τρεις μετρήσεις τον Οκτώβριο και έχουμε μετρήσεις για τον Νοέμβριο στα θαλάσσια ύδατα και δειγματοληψίες ανοικτής θαλάσσης. Βέβαια, πρέπει να σας πω ότι από την πρώτη στιγμή ότι υπάρχει ήδη εφαρμογή της περιβαλλοντικής ευθύνης ότι ο ρυπαίνων πληρώνει, την αντίστοιχη εντολή του ΣΙΓΑΠΕΖ προς την πλοιοκτήτρια εταιρεία «αγία ζώνη» και την εταιρεία απορρύπανσης Σπανόπουλος groups, ώστε να μας καταθέσουν και όλα τα απαραίτητα στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη του ατυχήματος και όλα τα απαραίτητα στοιχεία όσον αφορά το σχέδιο απορρύπανσης.
Βέβαια, υπήρχε αντίστοιχη εισήγηση και στην επιτροπή αντιμετώπισης περιβαλλοντικών ζημιών, η οποία συνεδρίασε στις 17 Οκτωβρίου, αξιολόγησε το σχέδιο απορρύπανσης και υπήρχε και ομόφωνη γνωμοδότηση για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα. Μάλιστα, καλέσαμε σε επιτροπή του γραφείου του περιβαλλοντικής ζημίας και μη κυβερνητικές οργανώσεις και περιβαλλοντικούς φορείς και πανεπιστήμια. Δηλαδή, δέχθηκαν και την εξωτερική κριτική και της εταιρίας ακόμη που είχε αναλάβει το έργο απορρύπανσης και τη συμβολή, δηλαδή και παρατηρητών, ώστε να μη μείνει τίποτα κρυφό. Ήταν ανοιχτή η συνεδρίαση της επιτροπής υπάρχει και πρακτικό και ομόφωνη γνωμοδότηση για τα μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί, γιατί και στο διοικητικό επίπεδο έγιναν παρεμβάσεις, οι οποίες αξίζει να αποτυπωθούν σε έναν οδικό χάρτη αντιμετώπισης σημαντικών ζητημάτων που έχουμε πλέον εξαιτίας αυτού του περιστατικού.
Πρέπει να σας πω ότι η επιτροπή αυτή αντιμετώπισης περιβαλλοντικής ζημίας έχει γνωμοδοτήσει ομόφωνα για το πώς θα υπάρχει πρόληψη και αντιμετώπιση της δευτερογενούς ρύπανσης από τις βυθισμένες ποσότητες ο πετρελαιοειδών, έτσι ώστε κατά την ανέλκυση να αντιμετωπιστούν οι πιθανές επιπτώσεις στον ναυαγίου και στο βυθό κάτω από το ναυάγιο και, βέβαια, πώς θα γίνει η τήρηση των υποχρεώσεων του υπεύθυνου φορέα, δηλαδή της πλοιοκτήτριας εταιρίας, με προτεραιότητα, βέβαια, την υποβολή μελέτης πλήρους αποκατάστασης και απορρύπανσης, αλλά και για τη συνέχιση της διενέργειας δειγματοληψιών, έτσι ώστε να μην υπάρχει καμιά οικοσυστηματική επίπτωση.
Έχουμε πει και δημόσια και το έχω πει και στην επιτροπή, ότι το περιβάλλον στο Σαρωνικό θα είναι καλύτερο από ό,τι ήταν πριν από το ατύχημα και αυτό το βεβαιώνουν μετρήσεις που υπάρχουν ήδη. Φανταστείτε τι θα έχει γίνει σε ένα χρόνο που θα έχει ολοκληρωθεί και η παρακολούθηση. Πρέπει να σας πω, λοιπόν, ότι δεν υπήρχε και κανένα σημαντικό περιστατικό από τα στοιχεία που είχαμε στο επίπεδο της βιοποικιλότητας. Μόνο ένα περιστατικό συμβάντος μια Αλκυόνη, ένα πτηνό, είχαμε όλη αυτή την περίοδο, γιατί σε κάποιες ημερίδες βγήκαν και φωτογραφίες με πουλιά με πετρέλαια και υδρογονάνθρακες από άλλες περιοχές και άλλα περιβαλλοντικά ατυχήματα. Πρέπει να το πούμε κι αυτό.
Βέβαια, πρέπει να σας πω ότι από τη σύσκεψη που έχει κάνει ο Γενικός Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, που βρίσκεται δίπλα μου, με το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., δεν έχουμε, αν δεν κάνω λάθος, καμία επίπτωση στις βελτικές κοινότητες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει να πούμε ότι είμαστε πάρα πολύ ευαίσθητη ως προς την δεύτερη ρύπανση και θέλουμε να είμαστε απόλυτα σίγουροι γι’ αυτό που θα πούμε, πιστεύουμε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι με τη χρηματοδότηση του IOPC, υπάρχει ένα πρόγραμμα παρακολούθησης του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., το monitoring δηλαδή, το οποίο θα μας το πουν οι επιστήμονες που είναι εδώ, γιατί μετά το ναυάγιο και μετά την ανέλκυση παρακολούθηση του οικοσυστήματος, που είναι πάρα πολύ σημαντικό για εμάς και είναι επίσης κάτι που θα καταγραφεί και τη διεθνή εμπειρία, μιας και ανοίγουμε δρόμους που σας είπα ότι δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν πολλοί πυκνές επιστημονικές ή διοικητικές εμπειρίες.
Έτσι, λοιπόν, υπάρχει ένα πρόγραμμα που θα καταγράφει και θα χαρτογραφεί περιοχές που έχουν επηρεαστεί από την πετρελαιοκηλίδα. Θα υπάρχει αναγνώριση, αξιολόγηση και ανάλυση της χημικής ρύπανσης, αλλά και της οικολογικής και περιβαλλοντικής κατάστασης. Άρα θα γίνεται και οικοσυστηματική ανάλυση στις περιοχές αυτές και θα εξετάζουμε και την ενδεχόμενη βιοσυσσώρευση, διότι μπορεί οι μετρήσεις να είναι χαμηλότερες από τις προηγούμενες, όμως η βιοσυσσώρευση είναι κάτι που μας ενδιαφέρει, ιδιαίτερα στα λιπώδη και στα ελαιώδη των οργανισμών αυτών, για να μην υπάρχει το θέμα της βιοσυσσώρευσης, όπως και για ανώτερα θέματα της τροφικής αλυσίδας. Αυτό έχει εξασφαλιστεί ότι θα χρηματοδοτηθεί επίσης από το ασφαλιστικό πρόγραμμα και τους εκπροσώπους του IOPC Fund.
Επομένως, αν προσθέσουμε όλα αυτά που έχουν γίνει, νομίζω ότι μπορούμε να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα, ότι ήταν ορθή η επιστημονική και η πολιτική άποψη ότι ήταν απλή κινδυνολογία από όσους χρησιμοποιούσαν τον όρο «οικολογική καταστροφή» και ότι επιτεύχθηκε σε πολύ μικρότερο από το προγραμματισμένο διάστημα η αποκατάσταση του ατυχήματος μόνο με φυσικούς και μηχανικούς τρόπους και έγινε, ταυτόχρονα και η ανέλκυση, με αποτέλεσμα να είναι καλύτεροι αυτήν τη στιγμή οι περιβαλλοντικοί, οι χημικοί και οι βιολογικοί δείκτες στην περιοχή του ατυχήματος και στην ευρύτερη περιοχή του Αργοσαρωνικού, ότι αξιοποιήθηκαν διεθνή εργαλεία και επιστημονικά και διοικητικά, τα οποία μέχρι τότε δεν είχαν αξιοποιηθεί στη χώρα, αλλά δημιουργήθηκαν και διοικητικά και επιστημονικά βήματα, τα οποία μπορούν να βελτιώσουν και το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο και τη διεθνή συζήτηση και ότι η χώρα μας απέδειξε ότι έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να στέκεται όρθια στις δύσκολες δημοσιονομικές συζητήσεις, αλλά και σε δύσκολα περιβαλλοντικά ατυχήματα στα οποία δεν είχε μέχρι τότε εμπειρία.
Βέβαια, δεν φτάνει να επιχαίρουμε γιατί τα κατάφερε η δημόσια διοίκηση και το περιβάλλον στη χώρα μας και γιατί δεν αφήσαμε αποτύπωμα στον τουρισμό ή στην ανάπτυξη της περιοχής και στην ποιότητα ζωής. Αυτό που πρέπει να πούμε και το λέμε με πολύ μεγάλη ευθύνη και το λέω και εγώ προσωπικά, είναι ότι το νέο περιβάλλον των υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο δεν είναι τόσο απλό. Σαφέστατα, χρειάζεται περισσότερη προσοχή και περισσότερες ικανότητες από όλους μας και από τη δημόσια διοίκηση. Για αυτό το λόγο, για εμάς είναι πάρα πολύ σημαντικό να ολοκληρωθεί αυτό το σχέδιο το οποίο περιμένουμε να ολοκληρωθεί και να υπογραφεί σε ανώτατο επίπεδο μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ στο τέλος του Ιανουαρίου και να ενσωματωθεί στη διοίκηση της χώρας μας και στα τεχνικά εργαλεία του Λιμενικού, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και του Υπουργείου Ναυτιλίας, γιατί ξέρουμε ότι έχουμε περισσότερες προκλήσεις να αντιμετωπίσουμε και έχουμε και περισσότερες απαιτήσεις.
Το περιβάλλον είναι ταυτότητα και, ταυτόχρονα, αναπτυξιακός πόρος της χώρας και αυτή η Κυβέρνηση έχει αποφασίσει να το κάνει ταυτόχρονα και εργασία και ποιότητα ζωής. Η υποτίμηση και η κατασπατάληση του περιβάλλοντος του παρελθόντος δεν ανήκει στη νέα σελίδα της χώρας μας και αυτό αποτελεί και μια συμφωνία που έχουμε πετύχει και με κοινωνικούς όρους και με πάρα πολλούς φορείς και ακαδημαϊκούς και επιστημονικούς, που δουλεύουν δίπλα στη διοίκηση. Νομίζω ότι είναι μια συμφωνία που αφορά την κοινωνία, για να αξιοποιήσουμε το περιβάλλον στη χώρα μας και, επιτέλους, να το προσέξουμε, γιατί είναι γεγονός ότι η προηγούμενη πολιτική αγνοούσε την περιβαλλοντική παράμετρο.
Σας ευχαριστώ.
Παρακολουθήστε την τοποθέτηση εδώ