Η 22η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Νερού από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ). Η καθολική πρόσβαση σε καθαρό και πόσιμο νερό αποτελεί τον έκτο Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ για το 2030. Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό και η ευρεία διαθεσιμότητα καθαρού και οικονομικά προσιτού ύδατος βελτιώνει τόσο την ατομική, όσο και την κοινωνική ευημερία.
Η καθολική πρόσβαση στα βασικά για τη ζωή αγαθά, όπως το νερό, αποτελεί συστατικό στοιχείο προόδου της παγκόσμιας κοινωνίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πήρε την πρωτοβουλία για την προστασία των δημόσιων αγαθών του νερού και της ηλεκτρικής ενέργειας από την επέλαση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στο πλαίσιο της Συνταγματικής Αναθεώρησης, όπου πρότεινε τη συνταγματική της κατοχύρωση, κάτι που όμως δεν έγινε αποδεκτό από τη σημερινή κυβέρνηση.
Σήμερα, που η παγκόσμια υγεία και ευημερία αμφισβητούνται λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκης αντιμετώπιση της κρίσης νερού και την πρόσβαση σε αυτό από το σύνολο του πληθυσμού. Η καθολική πρόσβαση προϋποθέτει ότι οι υδατικοί πόροι θα είναι επαρκείς ποσοτικά, υψηλής ποιότητας και ότι η χρήση τους θα είναι οικονομικά προσιτή ακόμη και για τις πιο ευάλωτες ομάδες.
Την περίοδο 2015-2019, ως κυβέρνηση, ολοκληρώσαμε την 1η Αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής και τα Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας που αποτέλεσαν το στρατηγικό σχεδιασμό στον οποίο στηρίζεται σήμερα η διαχείριση των υδατικών πόρων, ικανοποιώντας το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Ολοκληρώσαμε επίσης το θεσμικό πλαίσιο κοστολόγησης υπηρεσιών νερού, ώστε να επιτυγχάνεται η μείωση των απωλειών, η εφαρμογή οικολογικού και κοινωνικού τιμολογίου και η διασφάλιση της βιωσιμότητας των υπηρεσιών ύδατος με διαφάνεια, αποτρέποντας τις αυξήσεις στα τιμολόγια. Την ίδια περίοδο, συντάχθηκε το Εθνικό Σχέδιο Λυμάτων, συγκροτήθηκε Τεχνική Γραμματεία και δρομολογήθηκαν έργα ύψους 1,2 δισ. ευρώ για υποδομές αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων, με τη συνεργασία τριών Υπουργείων και όλων των αυτοδιοικητικών φορέων, προκειμένου να κλείσουν όλες οι εκκρεμείς υποχρεώσεις και τα πρόστιμα της χώρας στον τομέα αυτό.
Αυτές τις μέρες, που η κοινωνία μας κλονίζεται από την πανδημία, καταθέσαμε θεσμικά την πρόταση μας στην κυβέρνηση, να μη γίνει καμία διακοπή παροχής ύδρευσης, να παραταθούν για ένα 6μηνο οι πληρωμές και να μην γίνει καμία αύξηση στα τιμολόγια ύδρευσης-αποχέτευσης φέτος. Το οφείλουμε στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, σε όσους έχασαν ή αμφισβητείται η δουλειά τους, στις επιχειρήσεις που έκλεισαν ή υπολειτουργούν.
Σήμερα, που η Ημέρα Νερού συνδέεται με την κλιματική κρίση, είναι πλέον εμφανές ότι θα πρέπει να προετοιμαστούμε για το μέλλον. Χρειαζόμαστε, ως κοινωνία, σχέδια ασφάλειας νερού από όλους τους παρόχους, ανθεκτικότητα και προσαρμογή των υποδομών με σκοπό την επάρκεια νερού αλλά και τη θωράκιση απέναντι σε φαινόμενα πλημμύρας και άλλες φυσικές καταστροφές, αλλά και προσαρμογή της ζωής μας και της παραγωγής σε πιθανή λειψυδρία/ξηρασία. Και φυσικά, σε αυτήν την κατεύθυνση, δεν επιτρέπεται να γυρίσουμε στο παρελθόν και σε αναχρονιστικές λογικές, όπως είναι η «εκτροπή του Αχελώου».
Ουσιαστικός πρέπει να είναι επίσης ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης, καθώς η κλιματική παράμετρος πρέπει να είναι παράγοντας επιλεξιμότητας και αιρεσιμότητας για την επόμενη προγραμματική περίοδο, σε όλες τις υποδομές και δράσεις νερού (ύδρευσης, αποχέτευσης, άρδευσης, πλημμυρικών υποδομών κλπ.).
Δυστυχώς, η πρόχειρη και βιαστική επιλογή της κυβέρνησης να καταργήσει την Ειδική Γραμματεία Υδάτων, αμέσως μετά την ορκωμοσία της, απέδειξε ότι θέτει σε χαμηλή προτεραιότητα τα θέματα νερού. Η επιλογή της αυτή στερεί ακόμη από την πολιτεία μία επιτελική δομή κατάρτισης προγραμμάτων προστασίας και διαχείρισης των υδατικών πόρων της χώρας, συντονισμού υπηρεσιών και φορέων και κάλυψης των υποχρεώσεων της χώρας έναντι της ευρωπαϊκής οικογένειας.
Με σεβασμό στην παρούσα και στις μελλοντικές γενιές και με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση του περιβάλλοντος και των υδατικών πόρων, σήμερα απαιτείται πολιτική βούληση, ισχυρή διοίκηση και αυτοδιοίκηση, επενδύσεις, διεθνείς συνεργασίες και καινοτόμα επιστημονικά εργαλεία για την προστασία αυτού του πολύτιμου αγαθού, αλλά και την προστασία του πλανήτη και της ζωής.