Επανέρχονται στις καταγγελίες για κακοδιοίκηση στο Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) για παράνομη συγκρότηση και λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου, παράτυπες διαδικασίες και αδιαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων, καθώς και καταχρηστική και παράνομη αντιμετώπιση των εργαζομένων, σαράντα (40) βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με ερώτηση και αίτηση κατάθεση εγγράφων που κατέθεσαν, με πρωτοβουλία του τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης, Σωκράτη Φάμελλου και του τομεάρχη Παιδείας και βουλευτή Α΄ Αθήνας, Νίκου Φίλη.
Οι Βουλευτές τονίζουν ότι στις 19.1.2023 κατέθεσαν ερώτηση και ΑΚΕ για σοβαρά ζητήματα κακοδιοίκησης στο Ι.Κ.Υ, χωρίς όμως να έχουν λάβει απάντηση ούτε τα αιτούμενα έγγραφα μέχρι σήμερα. Η απαξίωση που δείχνει η Υπουργός προς τον κοινοβουλευτικό έλεγχο εγείρει σοβαρά ερωτήματα. Η αφωνία από πλευράς Υπουργείου καθίσταται ακόμη περισσότερο ύποπτη από το γεγονός ότι μετά την κατάθεση της ερώτησης μας στις 30.1.2023 παραιτήθηκε η Γενική διευθύντρια του ΙΚΥ καταγγέλλοντας σοβαρά ζητήματα κακοδιοίκησης. Σύμφωνα με την επιστολή παραίτησης της που ίδια δημοσιοποίησε αναφέρει μεταξύ άλλων παραβίαση του ευρωπαϊκού οδηγού διαχείρισης του Erasmus, παράτυπες πληρωμές συμβούλων του Δ.Σ, αξιολογήσεις που δεν είναι σύμφωνες με τον ευρωπαϊκό οδηγό αξιολογήσεων, μη τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας στον τομέα των προμηθειών, μη ένταξη του ΙΚΥ στο πρόγραμμα Ψηφιοποίησης Δημόσιου Τομέα.
Επειδή το ΔΣ του ΙΚΥ διαχειρίζεται περισσότερα από 60.000.000 € από το Erasmus και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από υποτροφίες, επιβάλλεται η άμεση διερεύνηση των καταγγελιών καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθούν κονδύλια που είναι απαραίτητα για τη συνέχιση του προγράμματος Erasmus + , αναφέρουν οι βουλευτές.
Υπογραμμίζουν ακόμη, ότι πληθαίνουν οι φωνές που κάνουν λόγο για προνομιακή σχέση εκπροσώπου Ι.Ε.Κ. με μέλη του Δ.Σ. του Ι.Κ.Υ. και σοβαρές σκιές στις αποφάσεις του.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης και αίτησης κατάθεσης εγγράφων:
Ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων
Προς την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων
Θέμα: «Προσπάθεια συγκάλυψης των καταγγελιών για σοβαρά ζητήματα κακοδιοίκησης στο ΙΚΥ από το Υπουργείο;»
Στις 19.1.2023 καταθέσαμε την ερώτηση και ΑΚΕ με αριθμό 87/1801 και θέμα : « Ζητήματα κακοδιοίκησης στο Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών ενώ η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας σφυρίζει αδιάφορα», μέχρι σήμερα δεν έχουμε λάβει καμία απάντηση από το Υπουργείο Παιδείας ούτε τα έγγραφα που ζητήσαμε. Πρόκειται για προσβλητική απαξίωση του κοινοβουλευτικού ελέγχου από την Υπουργό Παιδείας που δημιουργεί ερωτήματα. Εν τω μεταξύ πρόσφατα έγινε γνωστό ότι λίγες μέρες μετά την κατάθεση της ερώτησης μας στις 30.1.2023 παραιτήθηκε η γενική διευθύντρια του ΙΚΥ με επιστολή που απέστειλε ηλεκτρονικά στην Υπουργό, στην οποία δεν έλαβε καμία απάντηση και υπέβαλε νέα επιστολή παραίτησης στις 3 Μαρτίου και τελικά αναγκάστηκε να στείλει την επιστολή παραίτησης με εξώδικό στην Υπουργό λίγες μέρες αργότερα. Στην επιστολή παραίτησης καταγγέλλονται σοβαρά ζητήματα κακοδιοίκησης όπως:
– Παραβίαση του ευρωπαϊκού οδηγού διαχείρισης του Erasmus ,
– Παράτυπες πληρωμές πέντε συμβούλων του Δ.Σ του ιδρύματος από ευρωπαϊκά προγράμματα,
– Κοινοποίηση των ημερήσιων διατάξεων του Δ.Σ και επεξεργασία των πρακτικών από μία από τις συμβασιούχους συμβούλους χωρίς κανέναν θεσμικό ρόλο με κίνδυνο τη νομιμότητα των εν λόγω πρακτικών ,
– Μη συμβατές με όσα ορίζει ο ευρωπαϊκός οδηγός αξιολογήσεις των υποβληθέντων σχεδίων από αξιολογητές μη συναφών γνωστικών αντικειμένων οι οποίοι ορίζονται από το Δ.Σ ,
– Μη σύννομες απολύσεις από τη Διοίκηση συμβασιούχων εργαζομένων στο Erasmus ,
– Συνεδριάσεις του Δ.Σ χωρίς διαδικασίες διασφάλισης της εγκυρότητας τήρηση πρακτικών,
– Διοικητική και ποιοτική αδυναμία και υπαίτια παράλειψη του φορέα να ενταχθεί στο πρόγραμμα Ψηφιοποίησης Δημόσιου Τομέα
– Ομιχλώδη διαδικασία στον τομέα των προμηθειών.
Με βάση τα παραπάνω καταθέτουμε ξανά την ερώτηση και ΑΚΕ μας, με εμπλουτισμό των ερωτημάτων με βάση και τις καταγγελίες της γενικής διευθύντριας του Ιδρύματος και ζητούμε άμεσα απαντήσεις.
Σύμφωνα με καταγγελίες στο Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.), υφίστανται ζητήματα κακοδιοίκησης που επιτρέπουν, μεταξύ άλλων, την παράνομη συγκρότηση και λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου, τις παράτυπες διαδικασίες και την αδιαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων, καθώς και την καταχρηστική και παράνομη αντιμετώπιση των εργαζομένων. Ταυτόχρονα, η διετής σχεδόν αδράνεια της υπουργού κας Κεραμέως και η μη λήψη ουσιαστικών μέτρων είναι αδικαιολόγητη, παρότι είναι ενήμερη για τις αυθαιρεσίες στο Ίδρυμα και στη διαχείριση των προγραμμάτων και των ευρωπαϊκών πόρων.
Αρχικά, η υπουργός Παιδείας με την αριθ. 105280/Z1 απόφασή της όρισε, τον Αύγουστο του 2020, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ι.Κ.Υ.. Ωστόσο, από τον Φεβρουάριο του 2021 η συμμετοχή ενός τακτικού μέλους έχει καταστεί αδύνατη, καθώς απεβίωσε. Τι και αν νόμος ορίζει ότι το συλλογικό όργανο μπορεί να λειτουργήσει, όχι όμως πέρα από ένα τρίμηνο, αν κάποια από τα μέλη του εκλείψουν, εφόσον βέβαια, κατά τις συνεδριάσεις του, τα λοιπά μέλη επαρκούν ώστε να υπάρχει απαρτία ή ότι το αναπληρωματικό μέλος μπορεί να μετέχει, για να αναπληρώσει τακτικό μέλος της ίδιας κατηγορίας, μόνον όταν το τακτικό μέλος απουσιάζει ή κωλύεται όχι δε όταν ελλείπει. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ι.Κ.Υ. συνέχιζε να λειτουργεί μη νόμιμα, αφού παρήλθε το τρίμηνο και δεν αποκαταστάθηκε η πληρότητα της συγκρότησής του από την υπουργό Παιδείας, και να διαχειρίζεται περισσότερα από 60.000.000 € από το Erasmus και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από υποτροφίες, ενώ το αναπληρωματικό μέλος που καλείται στις συνεδριάσεις δεν είναι έστω αυτό που όφειλε, σύμφωνα με το ΦΕΚ ορισμού, να αναπληρώνει για τρεις μήνες τον εκλιπόντα!
Τελικά 1,5 χρόνο μετά, στις 9.12.2022 δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ η ανασυγκρότηση του ΔΣ του Ι.Κ.Υ. (τεύχος Υ.Ο.Δ.Δ. αριθμ.1142) στην οποία ορίζεται νέο τακτικό μέλος στη θέση του εκλιπόντα. Εγείρονται όμως ερωτηματικά για την νομιμοποίηση όλων των αποφάσεων που έχει λάβει το ΔΣ για το χρονικό διάστημα του 1,5 χρόνου, δηλαδή του διαστήματος πέραν του τριμήνου από την ημερομηνία που εξέλιπε το τακτικό μέλος του ΔΣ μέχρι την ανασυγκρότηση του ΔΣ.
Επιπλέον, κατά τη λειτουργία του διοικητικού συμβουλίου θα πρέπει να διασφαλίζονται, μεταξύ άλλων, η αμεροληψία, η εύρυθμη λειτουργία και η προάσπιση των συμφερόντων του Ι.Κ.Υ.. Ωστόσο, σύμφωνα με καταγγελίες, πέρα της παράνομης συγκρότησης του διοικητικού συμβουλίου έως την 9.12.2022 που ανασυγκροτήθηκε, διαπιστώνεται, όσον αφορά τη διαχείριση των κονδυλίων για το πρόγραμμα Erasmus +, ότι δεν τηρείται η διαδικασία που προβλέπει ο οδηγός Guide for NAs (version 2 – 7th July 2022) και δεν εφαρμόζεται το σύστημα ποιότητας για ΙΚΥ (οδηγός) – εγχειρίδιο διαδικασιών της εσωτερικής μονάδας για 2021.
Όσον αφορά τη Βασική δράση 1 Κινητικότητα ατόμων (που περιλαμβάνει τους τομείς Σχολική Εκπαίδευση, Ανώτατη Εκπαίδευση, Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και Εκπαίδευση Ανηλίκων) καταγγέλλεται ότι άλλαξε παράτυπα η διαδικασία επιχορήγησης για να ωφεληθούν συγκεκριμένοι υποψήφιοι φορείς. Συγκεκριμένα, μετά το πρώτο στάδιο της διαδικασίας της αξιολόγησης εκδίδεται η απόφαση επιχορήγησης και κοινοποιούνται τα αποτελέσματα σε όλους τους αιτούντες που μπορούν να υποβάλλουν ενστάσεις επί των αποτελεσμάτων. Όμως στην περίπτωση της Βασικής Δράσης 1 αμέσως μετά το στάδιο αξιολόγησης ενημερώθηκαν μόνο όσοι συμμετέχοντες δεν περνούσαν το στάδιο της αξιολόγησης ώστε να υποβάλλουν ενστάσεις πριν από την έκδοση των αποτελεσμάτων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ΙΕΚ “ΑΚΜΗ” που κατά αυτό τον τρόπο ενώ είχε κοπεί στο στάδιο της αξιολόγησης συγκεντρώνοντας βαθμολογία μικρότερη από 60, που είναι η απαιτούμενη, μετά τις ενστάσεις έλαβε την επιχορήγηση για την εκπαίδευση ανηλίκων ποσού 147.248,00 € (σύμφωνα με τα εγκεκριμένα αποτελέσματα ΚΑ121 -Τομέας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης).
Περαιτέρω, και μετά την αλλαγή της διαδικασίας, και εφόσον είχαν ήδη κατανεμηθεί οι πόροι του προγράμματος ανισότιμα, η περίοδος των ενστάσεων ήταν προσχηματική.
Καταγγελίες διατυπώνονται επίσης για τη σχέση εκπροσώπου Ι.Ε.Κ. με μέλη του Δ.Σ. του Ι.Κ.Υ. καθώς και για την τύχη και αντικειμενική αξιολόγηση ενστάσεων που κατατέθηκαν κατά της διαδικασίας απονομής των επιχορηγήσεων για τα προγράμματα.
Επιπροσθέτως, εγείρονται και ζητήματα σύγκρουσης συμφερόντων, καθώς υπάρχουν καταγγελίες για συμμετοχή μελών του Δ.Σ. στις επιτροπές ενστάσεων και τις επιτροπές αξιολόγησης. Αλλά και για τη διακυβέρνηση Εθνικής Μονάδας Συντονισμού Erasmus + καταγγέλλεται ότι υπάρχει συγκέντρωση εξουσιών, αδιαφανείς διαδικασίες, δεν υφίσταται εγχειρίδιο, καθώς και ότι δεν γίνεται έλεγχος από το υπουργείο.
Αλαλούμ επικρατεί και όσον αφορά τους εργαζόμενους. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, ανατίθενται παράλληλα καθήκοντα στους εργαζόμενους, σε αντίθεση με τα όσα διαλαμβάνονται στη σύμβασή τους. Επιπλέον, ενώ δεν έχει βγει πρόσκληση στελέχωσης για το πρόγραμμα Erasmus + για την περίοδο 2021-2027, με απόφαση του Δ.Σ. 20 άτομα έχουν παράταση σύμβασης από το πρόγραμμα Erasmus + για την περίοδο 2014-2020, αλλά πληρώνονται από το πρόγραμμα για την περίοδο 2021-2027.
Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω,
Ερωτάται η αρμόδια υπουργός:
- Για ποιο λόγο δεν ανασυγκροτήθηκε το ΔΣ του Ι.Κ.Υ. μετά την αποβίωση του τακτικού μέλους τον Φεβρουάριο του 2021 και γιατί η απόφαση αυτή ελήφθη τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους ; Προκύπτει θέμα νομιμότητας των πράξεων και αποφάσεων του ΔΣ μετά τον Μάιο του 2021 έως και την 9.12.2022 και ευθύνη για την κατάσταση αυτή στον πρόεδρο του ΔΣ; Λήφθηκαν αποφάσεις κατά την τελευταία περίοδο πριν την ανασυγκρότηση του ΔΣ μόνο με την υπογραφή του προέδρου, όπως πχ. για την υποδράση ΚΑ171, και σε ποιες ενέργειες θα προβεί για το θέμα αυτό και την αποκατάσταση της νομιμότητας και της χρηστής διαχείρισης των ευρωπαϊκών πόρων;
- Διενεργείται ή διενεργήθηκε, και μάλιστα το 2021 ή το 2022, έλεγχος από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ); Αν ναι, τι αφορά ο έλεγχος; Θεωρεί ότι υπάρχει κίνδυνος για το πρόγραμμα Erasmus, τις χρηματοδοτήσεις του και γενικά τη λειτουργία της Μονάδας την περίοδο 2018-2022;
- Έγινε έλεγχος από την επιβλέπουσα υπηρεσία της ΕΕ για την αλλαγή στη διαδικασία επιχορήγησης σύμφωνα με τα ανωτέρω; Θεωρεί εν προκειμένω ότι υπήρξε παράβαση της δεοντολογίας;
- Θα ελεγχθούν οι καταγγελίες για τους εργαζομένους στην Εθνική Μονάδα Συντονισμού Erasmus +, η τήρηση των συμβάσεων τους και η απόφαση για την πληρωμή των εργαζομένων του προγράμματος Erasmus + για την περίοδο 2014-2020 ;
- Ποια είναι η απάντηση του Υπουργείου στις καταγγελίες που διατύπωσε η Γενική Διευθύντρια του Ιδρύματος με την επιστολή παραίτησής της; Και συγκεκριμένα:
α) Παραβιάζεται ο ευρωπαϊκός οδηγός διαχείρισης του Erasmus;
β) Έχουν πραγματοποιηθεί παράτυπες πληρωμές πέντε συμβούλων του Δ.Σ του ιδρύματος από ευρωπαϊκά προγράμματα;
γ) Έχει τηρηθεί η νομιμότητα στην επεξεργασία των πρακτικών του ΔΣ και στην εγκυρότητα τήρηση αυτών;
δ) Είναι συμβατές με όσα ορίζει ο ευρωπαϊκός οδηγός οι αξιολογήσεις των υποβληθέντων σχεδίων;
ε) Έλαβαν χώρα μη σύννομες απολύσεις από τη Διοίκηση συμβασιούχων εργαζομένων στο Erasmus ;
στ) Εντάχθηκε και πότε το ΙΚΥ στο πρόγραμμα Ψηφιοποίησης Δημόσιου Τομέα;
ζ) Τηρήθηκε η νόμιμη και προβλεπόμενη διαδικασία στον τομέα των προμηθειών; Υπάρχει κίνδυνος καταλογισμού των ποσών αυτών, δημοσιονομικών διορθώσεων και αναζήτηση τυχόν πειθαρχικών και ποινικών ευθυνών των συμπραττόντων ;
- Έχει διαταχθεί διενέργεια εσωτερικού ελέγχου στο ΙΚΥ και ποιο το αποτέλεσμα του ελέγχου αυτού;
- Για ποιο λόγο δεν απάντησε ως όφειλε στην ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου που καταθέσαμε στις 19.1.2023;
Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων
Και παρακαλούμε να κατατεθούν προς ενημέρωση της Βουλής και των πολιτών τα παρακάτω έγγραφα:
Α) Όλα τα σχετικά έγγραφα με τη διαδικασία και τις εκδοθείσες αποφάσεις του ΔΣ του ΙΚΥ για τα εγκεκριμένα σχέδια της Βασικής δράσης 1 ( ΚΑ1) για το έτος 2022 ,
Β) Οι αποφάσεις του ΔΣ για την συγκρότηση των επιτροπών αξιολόγησης και εξέτασης ενστάσεων,
Γ) Η απόφαση του ΔΣ για την πληρωμή των εργαζομένων του προγράμματος Erasmus + για την περίοδο 2014-2020
Δ) Η από 11.3.2021 απόφαση του ΔΣ και την από 17.9.2020 απόφαση του ΔΣ και την από 8.9.2022 απόφαση του ΔΣ
Ε) Οι ενστάσεις που έχουν κατατεθεί για όλα τα προγράμματα της Βασικής δράσης 1 για το 2022 και τα πρακτικά αποφάσεων επί αυτών και τις αποφάσεις που εξέδωσε το ΔΣ για τις επιχορηγήσεις ειδικά του προγράμματος ΚΑ171
ΣΤ) Καθώς και κάθε σχετικό έγγραφο με την διενέργεια ελέγχου στην Εθνική Μονάδα και τα αποτελέσματα του ελέγχου αυτού
Ζ) Την έκθεση Αξιολόγησης του ΙΚΥ από την εταιρεία Deloitte που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2022 και χαρακτηρίζει ομιχλώδη τη διαδικασία στον τομέα προμηθειών
Οι ερωτώντες και αιτούντες βουλευτές
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νίκος
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γιώργος
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)
Γκιόλας Γιάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ζουράρις Κωνσταντίνος
Ηγουμενίδης Νίκος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κάτσης Μάριος
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπακαδήμα Φωτεινή
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Γιάννης
Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)
Νοτοπούλου Κατερίνα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαηλιού Γιώργος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Γιάννης
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Συρμαλένιος Νίκος
Τζάκρη Θεοδώρα
Τζούφη Μερόπη
Τόλκας Άγγελος
Φωτίου Θεανώ
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος