Ερώτηση κατέθεσαν πενήντα ένα βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ για την εξέλιξη του χρηματοδοτικού προγράμματος ενίσχυσης των Ενεργειακών Κοινοτήτων (ΕΚΟΙΝ). Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, εκτός από τα κίνητρα που προβλέφθηκαν στο Νόμο 4513/2018, εξασφάλισε 25 εκατ. ευρώ, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ)” για την ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας των ΕΚΟΙΝ.
Ο νόμος των ΕΚΟΙΝ αποτέλεσε μία θεσμική τομή της προηγούμενης κυβέρνησης, ένα εργαλείο καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας, αλλά και ένα αναπτυξιακό εργαλείο για τις τοπικές κοινωνίες. Οι τεχνολογικές εξελίξεις που επιτρέπουν πλέον την αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας, δημιουργούν χώρο για έναν “νέο” παίκτη στην οικονομία.
Οι Ενεργειακές Κοινότητες έχουν τη δυνατότητα να ενεργοποιήσουν την Αυτοδιοίκηση, τους παραγωγούς όλων των τομέων της οικονομίας και κάθε πολίτη, ώστε η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας να μην αφορά μόνο τους «ειδικούς». Στοχεύουν στη διαμόρφωση μιας νέας μορφής οικονομίας και παραγωγής που θέλει την κοινωνία συμμέτοχο στην ανάπτυξη, πολλαπλασιαστή μιας πλουραλιστικής επιχειρηματικότητας, και όχι απλό παρατηρητή της οικονομικής λειτουργίας λίγων και εκλεκτών.
Δεδομένου ότι, από την πρώτη στιγμή ψήφισης του νόμου, εκδηλώθηκε τεράστιο ενδιαφέρον για τις ΕΚΟΙΝ σε ολόκληρη τη χώρα, ο θεσμός γνωρίζει ήδη μεγάλη κοινωνική αποδοχή, όλο και περισσότερες αρχές της αυτοδιοίκησης και τοπικές επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε ίδρυση ενεργειακής κοινότητας (π.χ. ήδη υπάρχουν 25 ενεργειακές κοινότητες στην Κεντρική Μακεδονία και 5 στη Δυτική Μακεδονία), ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
- Πότε αναμένεται η δημοσίευση της πρόσκλησης για το πρόγραμμα των ενεργειακών κοινοτήτων και με ποιες ενδεχόμενες τροποποιήσεις;
- Τι περαιτέρω μέτρα προτίθεται να λάβει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την υποστήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων;
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε μία μεγάλη θεσμική τομή με τον ν. 4513/2018 για τις Ενεργειακές Κοινότητες (ΕΚΟΙΝ). Δημιουργήθηκε ένα εργαλείο για τους πολίτες, τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να εμπλακούν ενεργά στην παραγωγή και την εξοικονόμηση ενέργειας και τον τοπικό ενεργειακό σχεδιασμό. Πρόκειται για ένα εργαλείο καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας, καθώς και ένα αναπτυξιακό εργαλείο για τις κοινωνίες που μπορεί να παράξει τοπικές θέσεις εργασίας και υπεραξίας. Οι τεχνολογικές εξελίξεις που επιτρέπουν πλέον την αποκεντρωμένη παραγωγή, δημιουργούν χώρο για έναν “νέο” παίκτη στην ενέργεια. Οι ΕΚΟΙΝ έχουν τη δυνατότητα να ενεργοποιήσουν αυτό το νέο, κοινωνικό υποκείμενο που περιλαμβάνει την κοινωνία, τους παραγωγούς όλων των τομέων της οικονομίας και κάθε πολίτη, ώστε η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας να μην αφορά μόνο τους «ειδικούς». Η πρωτοβουλία για τις ΕΚΟΙΝ αποτύπωσε ξεκάθαρα επιπλέον, μία νέα πολιτική πρόταση, της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, για την παραγωγή, που θέλει την κοινωνία συμμέτοχο στην ανάπτυξη, πολλαπλασιαστή μιας πλουραλιστικής επιχειρηματικότητας, και όχι απλό παρατηρητή της οικονομικής λειτουργίας λίγων και εκλεκτών.
Από την πρώτη στιγμή ψήφισης του νόμου, εκδηλώθηκε τεράστιο ενδιαφέρον για τις ΕΚΟΙΝ σε ολόκληρη τη χώρα. Ήδη, ο θεσμός γνωρίζει μεγάλη κοινωνική αποδοχή, καθώς όλο και περισσότερες αυτοδιοικητικές αρχές αλλά και τοπικές επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε ίδρυση ενεργειακής κοινότητας (π.χ. ήδη υπάρχουν 25 ενεργειακές κοινότητες στην Κεντρική Μακεδονία και 5 στη Δυτική Μακεδονία).
Πέρα από τα κίνητρα που ήδη προβλέπονται στο Νόμο 4513/2018, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε εντάξει προς χρηματοδότηση, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ)», ένα πρόγραμμα ύψους 25 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας ενεργειακών κοινοτήτων.
Σύμφωνα με την προδημοσίευση της πρόσκλησης, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 05/07/2019, δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος είναι, τόσο οι υφιστάμενες όσο και νέες ενεργειακές κοινότητες που θα συσταθούν μετά τη δημοσίευση της τελικής προκήρυξης. Πεδία δραστηριότητας των επιλέξιμων ενεργειακών κοινοτήτων αφορούν την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, αλλά και την τηλεθέρμανση και την αφαλάτωση θαλασσινού νερού.
Ωστόσο, παρά τις θετικές δηλώσεις στήριξης των ΕΚΟΙΝ από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, η επίσημη έναρξη του προγράμματος δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί.
Δεδομένου ότι:
- Οι ενεργειακές κοινότητες αποτελούν σημαντικό εργαλείο για την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ, τη βελτίωση της αποδοχής τους, την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας αλλά και την αποκέντρωση της παροχής υπηρεσιών ενέργειας,
- Οι ενεργειακές κοινότητες αποτελούν εργαλείο δημιουργίας μιας νέας βιώσιμης και κλιματικά ουδέτερης επιχειρηματικότητας, που διαπερνά όλους τους τομείς της οικονομίας, ιδιωτικό, κοινωνικό και δημόσιο,
- Ο νέος ενεργειακός σχεδιασμός που έχει ανακοινώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αυξάνει περαιτέρω τη διείσδυση των ΑΠΕ έως το 2030,
- Το πρόγραμμα «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας ενεργειακών κοινοτήτων» είχε εξασφαλισμένο προϋπολογισμό, και η προκήρυξή του είχε ήδη προδημοσιευθεί, δημιουργώντας μεγάλες προσδοκίες και αναμονή από πλευράς των δυνητικών δικαιούχων
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
- Πότε αναμένεται η δημοσίευση της πρόσκλησης για το πρόγραμμα των ενεργειακών κοινοτήτων και με ποιες ενδεχόμενες τροποποιήσεις;
- Τι περαιτέρω μέτρα προτίθεται να λάβει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την υποστήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Φάμελλος Σωκράτης
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αγαθοπούλου Ειρήνη
Αλεξιάδης Τρύφων
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γιώργος
Βασιλικός Βασίλειος (Βασίλης)
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)
Δραγασάκης Γιάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ελευθεριάδου Σουλτάνα (Τάνια)
Ζαχαριάδης Κώστας
Ζεϊμπέκ Χουσεϊν
Ηγουμενίδης Νίκος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Καρασαρλίδου Φρόσω
Κάτσης Μάριος
Καφαντάρη Χαρά
Λάππας Σπυρίδων
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μάρκου Κώστας
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μιχαηλίδης Ανδρέας
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Γιάννης
Νοτοπούλου Κατερίνα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαηλιού Γιώργος
Παπανάτσιου Κατερίνα
Πέρκα Θεοπίστη (Πέττη)
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Σαρακιώτης Γιάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Σπίρτζης Χρήστος
Συρμαλένιος Νίκος
Τζούφη Μερόπη
Τσίπρας Γιώργος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φωτίου Θεανώ
Χαρίτου Δημήτρης
Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)
Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γιώργος