Αθήνα, 15/11/2016
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Σωκράτης Φάμελλος στο Συνέδριο “Κυκλική Οικονομία – Εδαφική Συνοχή – Νησιωτικότητα” της Περιφέρειας Κρήτης
Με κεντρικούς θεματικούς άξονες την Κυκλική Οικονομία, την Εδαφική Συνοχή και την Νησιωτικότητα πραγματοποιήθηκε, εχθές, στο Ηράκλειο Κρήτης συνέδριο, το οποίο διοργάνωσε η Περιφέρεια Κρήτης, με την υποστήριξη της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι εργασίες του εν λόγω συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με σχετική διακήρυξη για την Κυκλική Οικονομία στις Νησιωτικές Περιοχές της Μεσογείου και την Ίδρυση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Εδαφικής Συνεργασίας, με έδρα την Κρήτη.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος παρέθεσε σύντομο χαιρετισμό κατά την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου, μεταφέροντας επίσης τον θερμό χαιρετισμό και τα συγχαρητήρια του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη για τη διοργάνωση ενός τόσο ενδιαφέροντος και επίκαιρου συνεδρίου.
Μεταξύ άλλων, ο Σωκράτης Φάμελλος τόνισε πως η κυκλική οικονομία αποτελεί βασικό στοιχείο της δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης που είναι η κεντρική πολιτική της κυβέρνησης. Στη χώρα μας χρειαζόμαστε αλλαγή του γραμμικού μοντέλου “προμήθεια – παραγωγή – κατανάλωση – απόρριψη” και αντικατάσταση από ένα κυκλικό μοντέλο βασισμένο στη “μείωση – επαναχρησιμοποίηση – επισκευή – ανακύκλωση και ανάκτηση”.
Όπως σημείωσε, οι επενδύσεις στην κυκλική οικονομία, την ενεργειακή αποδοτικότητα και την κλιματική αλλαγή μπορούν να προκαλέσουν μοχλό αλλαγής του ελληνικού παραγωγικού μοντέλου, ανατρέποντας τις τάσεις αποεπένδυσης και δίνοντας ώθηση σε νέες επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα. Η κυκλική οικονομία μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας.
Από την άλλη, η ανάγκη υποστήριξης ολοκληρωμένων στρατηγικών και σχεδίων δράσης για τα νησιά, στο πλαίσιο πολιτικών ενίσχυσης της εδαφικής συνοχής κρίνεται επιβεβλημένη. Με στόχο την παροχή ισότιμων ευκαιριών ανάπτυξης, ακόμα και στα μικρότερα και πιο απομακρυσμένα νησιά και λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη οικονομιών κλίμακας, επιλέγουμε τη διαχείριση των αποβλήτων εντός των ορίων των νησιών.
Ας μην ξεχνάμε ότι η εφαρμογή της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα νησιά έχει συνήθως μεγαλύτερο κόστος και είναι δύσκολη, λόγω του μικρού πληθυσμού τους και των διαθρωτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η διατήρηση ακόμη και σήμερα 16 ενεργών ΧΑΔΑ (οι μισοί της χώρας) που εξυπηρετούν το 0,5% του πληθυσμού (54.000 κάτοικοι), γεγονός που ισοδυναμεί με 1,3 εκατ. ευρώ ανά εξάμηνο πρόστιμο για τη χώρα.
Συνεπώς, θα πρέπει να προβλέπονται κατά περίπτωση ειδικές ρήτρες παρέκκλισης για τα νησιά και παράλληλα να αναζητηθούν τρόποι επιτόπου διαχείρισης, καθώς και του κόστους μεταφοράς των μη περαιτέρω διαχειρίσιμων στα όρια του νησιού αποβλήτων, είτε μέσω κρατικής ενίσχυσης, είτε σε συνδυασμό με κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και βέβαια, θα πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου, ότι τα νησιωτικά συμπλέγματα και ιδίως τα μικρά νησιά που τα απαρτίζουν, παρουσιάζουν ιδιόμορφα πολιτισμικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά, τρόπους ζωής, ιδιαίτερη βιωματική ταυτότητα, ιδιαίτερες κοινωνικές και οικονομικές δομές. Είναι δε, ευάλωτα σε περιστατικά θαλάσσιας ρύπανσης και περισσότερο εκτεθειμένα στις κλιματικές αλλαγές. Στοιχεία τα οποία πρέπει να ληφθούν υπόψη σε κάθε πολιτική και μέτρο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
Υπό αυτό το πρίσμα, είναι αναγκαία μια ολοκληρωμένη στρατηγική αειφόρου ανάπτυξης των νησιών, συνδεδεμένη με τη Στρατηγική 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αφενός θα καταγράφει και θα αναλύει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και αφετέρου θα προτείνει συγκεκριμένες λύσεις για την επίλυσή τους.