Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το σημερινό νομοσχέδιο αναφέρεται στις βοσκήσιμες γαίες -τα βοσκοτόπια, όπως πολλοί έχουμε συνηθίσει να λέμε εδώ- και αποτελεί πράγματι ένα σημαντικό κομμάτι της συζήτησης για την παραγωγική ανασυγκρότηση στον πρωτογενή τομέα.
Επί της ουσίας το νομοσχέδιο αναφέρεται όχι μόνο στον καθορισμό αλλά και στη διαχείριση και στην αξιοποίηση και στη διανομή των βοσκήσιμων γαιών και περιλαμβάνει μέσα σε ένα μικρό σχετικά νομοθετικό κείμενο πολύ σημαντικά στοιχεία της λειτουργίας της κτηνοτροφίας στη χώρα μας. Επηρεάζει και βελτιώνει, μειώνει το κόστος παραγωγής, υποστηρίζει την οργάνωση της παραγωγής, παρεμβαίνει σημαντικά στην υγιεινή των ζώων και άρα και στην υγιεινή των προϊόντων, τροφοδοτεί και υποστηρίζει τη λειτουργία των παραδοσιακών προϊόντων και των προϊόντων ονομασίας προέλευσης, αλλά και το γενετικό κεφάλαιο της χώρας μας, και ιδιαίτερα τα παραδοσιακά λειτουργικά στοιχεία της κτηνοτροφίας, και βέβαια μας δίνει τη δυνατότητα να αναπτύξουμε σχεδιασμένα έργα υποδομής στον γεωργικό χώρο κι εν γένει στην ύπαιθρο και στην περιφέρεια, μέσα από οργανωμένα και λειτουργικά σχέδια βόσκησης που μέχρι τώρα, το 2015, δεν είχαμε στην Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης.
Όμως, υπάρχουν δύο σημαντικότερες παράμετροι που θα ήθελα να τις τονίσουμε:
Η πρώτη είναι ότι αυτό το νομοσχέδιο δεν αναφέρεται στις πόλεις, δεν αναφέρεται στην αστυφιλία, αλλά δίνει έναν χαρακτήρα αποκέντρωσης στην ανάπτυξη, ένα βασικό στοιχείο της παραγωγικής ανασυγκρότησης και δεύτερον, ότι μιλάμε για ένα αντικείμενο κι επιλύουμε προβλήματα για ένα αντικείμενο που μας δίνει τη δυνατότητα να τροφοδοτήσουμε με επάρκεια τη χώρα σε προϊόντα, αλλά και να δημιουργήσουμε εξαγωγική δραστηριότητα.
Είναι ένα απαραίτητο νομοσχέδιο, ένα νομοσχέδιο απαραίτητο, πρώτα απ’ όλα, γιατί αυτό προκύπτει από την μεγάλη πίεση των ευρωπαϊκών θεσμών γύρω από το ζήτημα αυτό.
Πρακτικά η χώρα μας ήταν ανοχύρωτη στο θέμα της διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών και υπάρχει άμεση ανάγκη να αλλάξουμε αυτό το καθεστώς, γιατί δεν είχαμε εξυπηρέτηση ούτε των κτηνοτρόφων ούτε του δημοσίου συμφέροντος και του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων.
Πρακτικά ό,τι κι αν ακούστηκε από αυτό το Βήμα, δεν υπήρχε σχέδιο, όπως δεν υπήρχε σε κανέναν τομέα της οικονομικής παραγωγής τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, γιατί το μόνο που επιδίωκαν οι υπηρέτες των μνημονιακών πολιτικών ήταν να αποδιαρθρώνουν πολιτικές, γιατί -όπως θα δείξω και στη συνέχεια- και στον τομέα της κτηνοτροφίας στόχος τους ήταν οι πλούσιοι να γίνουν πλουσιότεροι και οι φτωχοί να γίνουν φτωχότεροι.
Η έλλειψη οργάνωσης και σχεδίου δημιούργησε πολλά, μεγάλα και δυσεπίλυτα προβλήματα, μια τροχοπέδη στην ανάπτυξη της κτηνοτροφίας τα τελευταία χρόνια και πρακτικά μια αδυναμία να ισορροπήσουμε μεταξύ της ανάπτυξης και του φυσικού περιβάλλοντος, του φυσικού κεφαλαίου.
Αυτό που πρακτικά έχει χάσει μέχρι τώρα ο δικομματισμός στην Ελλάδα ήταν ότι μπορεί μέσα στην οικολογική συνιστώσα, μέσα στο περιβάλλον να υπάρχει ρυθμός ανάπτυξης προς όφελος και του περιβάλλοντος και της κοινωνίας και των πολιτών, αλλά και του εθνικού προϊόντος.
Βέβαια, η κατανομή των βοσκήσιμων γαιών, που ήδη έχει προσωρινά βέβαια γίνει, μέσα σε αυτό το νομοσχέδιο κατοχυρώνεται, αλλά μας δίνεται και η δυνατότητα να καλύψουμε ανάγκες και ελλείψεις στην κατανομή αυτή και σε δικαιούχους κτηνοτρόφους και στο επόμενο χρονικό διάστημα, παρότι έχει επιλυθεί το πρόβλημα για σήμερα και δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα κατανομής σήμερα. Αυτό έγινε από την Κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ, δεν έγινε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Έγινε μέσα στο 2015.
Δίνουμε την δυνατότητα να επιλυθούν προβλήματα και σε περιοχές που θα υπάρχουν πυρκαγιές και σε περιοχές που θα υπάρχουν νέοι κτηνοτρόφοι. Πρακτικά, δίνουμε την δυνατότητα στη νέα γενιά να γυρίσει στην ύπαιθρο, να αναλάβει δραστηριότητες σε αυτόν τον τομέα, γιατί θα υπάρχουν δικαιώματα, θα υπάρχουν κλήροι, θα υπάρχουν χώροι για να αναπτυχθούν οργανωμένα σε συνδυασμό και σε υποστήριξη με το περιβάλλον.
Ποια είναι, όμως, η κατάσταση του πρωτογενούς τομέα σήμερα; Ποια ήταν η κατάσταση των τελευταίων δεκαπέντε χρόνων; Υπήρχε μη αντικειμενικό σύστημα επιδοτήσεων; Υπήρχε μαύρη αγορά στις επιδοτήσεις; Έχουμε πρόστιμα 3,2 δισεκατομμύρια –αν δεν κάνω λάθος- ξεκινώντας από το σκάνδαλο Χατζηγάκη; Είναι αλήθεια ή ψέματα όλα αυτά;
Ποιες κυβερνήσεις δημιούργησαν αυτά τα σκάνδαλα των επιδοτήσεων; Ποιες κυβερνήσεις ήταν υπεύθυνες ώστε να κυνηγάει τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση τη χώρα μας και να ζητάει πίσω τα λεφτά των Ελλήνων φορολογουμένων επιπλέον όσων τραβάμε με τα μνημόνια;
Μήπως ήταν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας ή της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ; Πάντως σίγουρα δεν ήταν ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, ούτε βέβαια οι Οικολόγοι Πράσινοι.
Βέβαια, μέσα σε αυτό το περιβάλλον του οργίου των επιδοτήσεων είχαμε πολλαπλές παραβιάσεις των κανόνων, γιατί πολύ απλά δεν υπήρχε κράτος δικαίου ούτε στην ύπαιθρο. Υπήρχε μια συνειδητή υποβάθμιση του συνεταιριστικού κινήματος και μια εκτεταμένη διαφθορά που οδήγησε και στο κλείσιμο, αλλά και στην απαξίωση της αξίας, της ουσίας της συλλογικότητας. Υπήρχε αποχώρηση των γεωτεχνικών από το πεδίο, γιατί δεν μείναν πια οι γεωτεχνικοί και οι επιστήμονες δίπλα στον παραγωγό. Υπήρχε μια μεγάλη υποβάθμιση των υποδομών, γιατί δεν έγιναν νέες επενδύσεις. Δυστυχώς, υπήρχε και στο επίπεδο του σχεδίου της παραγωγής, του αντικειμένου δηλαδή, μια αναπαραγωγή συντηρητικών στερεότυπων ουσιαστικά που δεν έδωσε την δυνατότητα στους νέους αγρότες και στους Έλληνες αγρότες να προχωρήσουν είτε στη γεωργία είτε στην κτηνοτροφία σε ανασχεδιασμό, σε ανασυγκρότηση και σε νέα καινοτομικά προϊόντα.
Διότι όλα αυτά τροφοδοτούνταν από ένα σύστημα που συντηρούσατε σε μεσάζοντες, σε εμπόρους, μεγαλεμπόρους, σε εμπόρους εξοπλισμού, σε εισαγωγείς εξοπλισμού που όμως την ελληνική βιοτεχνία του γεωργικού εξοπλισμού την υποβάθμιζε, γιατί δεν σας ενδιέφερε η ελληνική εγχώρια προστιθέμενη αξία, αλλά μόνο πώς οι μεγάλοι και οι τράπεζες θα πουλάν δάνεια, θα παίρνουν προμήθειες, θα αγοράζουν περιουσίες.
Δεν υπήρχε σχεδιασμός στην αγροτική παραγωγή. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο να οργανώσουμε τον κτηνοτροφικό τομέα μέσα από τις βοσκήσιμες γαίες και τους χώρους που θα ασκεί την κτηνοτροφία. Το ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε και σχέδιο σε νέες κατηγορίες και σε νέους δρόμους ανάπτυξης, γιατί αυτό το σύστημα που μέχρι τώρα υπήρχε τροφοδοτήθηκε από τη μια μεριά με μια φούσκα δανείων και επιδοτήσεων. Επιτρέψτε μου, όμως, να σας πω ότι τροφοδοτήθηκε και υποστηρίχθηκε και πατροναρίστηκε από μεγαλοαγρότες, από αγροτοπατέρες που πραγματικά εκμεταλλεύονταν τις επιδοτήσεις με την πλάτη των κομμάτων του δικομματισμού και ο αγρότης της γης δεν έπαιρνε επιδότηση ή έπαιρνε πάρα πολύ μικρή.
Έτσι, πολύ απλά και στον αγροτικό χώρο οι πλούσιοι και όσοι είχαν «δόντι» έγιναν πλουσιότεροι και οι φτωχοί πλήρωναν, δούλευαν, παρήγαγαν, αλλά γινόντουσαν φτωχότεροι. Για αυτό και σήμερα ο αγροτικός χώρος αγωνιά και ψάχνει διέξοδο, γιατί έγινε φτωχότερος με τις πολιτικές που υλοποιήθηκαν.
Πώς αντιμετωπίζουν αυτή την πραγματικότητα οι συνέταιροι μέχρι τώρα της συμπολίτευσης και των προηγούμενων κυβερνήσεων; Με ψέματα. Με ψέματα και με παραφιλολογία. Παραδείγματος χάρη, πώς θα μπορούσε αλλιώς να γίνει συζήτηση παρά μόνο λέγοντας «Προσέξτε έρχεται η φορολογία των αγροτών»; Γιατί δεν λέμε την αλήθεια τι έγινε μέσα στο 2015 για την φορολογία των αγροτών;
Μου έκανε φοβερή εντύπωση γιατί η Εισηγήτρια της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης απέκρυψε ότι είναι αφορολόγητες οι αποζημιώσεις, με νόμο του 2015, ΣΥΡΙΖΑ-Ανεξάρτητοι Έλληνες. Γιατί το κρύβουμε από τους Έλληνες αγρότες αυτό;
Γιατί κρύβουμε ότι με τη δική μας Κυβέρνηση υπάρχει αφορολόγητο 12.000 ευρώ στις επιδοτήσεις; Γιατί κρύβουμε, λοιπόν, ποια είναι η πραγματικότητα; Γιατί κρύβουμε ότι με το δημοψήφισμα και με τις εκλογές κατορθώσαμε στη διαπραγμάτευση να παρατείνουμε για δύο χρόνια την αύξηση του φορολογικού συντελεστή, που οι δικοί σας συνέταιροι, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και ο κ. Βέμπερ θέλαν να βάλουν στον ελληνικό αγροτικό κόσμο; Γιατί τα κρύβουμε όλα αυτά; Δεν τα έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ; Δεν τα έκανε αυτή η Κυβέρνηση;
Νομίζω ότι πρέπει να συνηθίσουμε να λέμε την αλήθεια. Προσέξτε. Μας κατηγορούνε για το θέμα των μικρών ζυθοποιών. Ξέρουμε πάρα πολύ καλά όμως -και εμείς στο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες- ότι η καταγγελία των μικρών ζυθοποιών και των ελληνικών ζυθοποιείων είναι ότι η περίπτωσή τους είναι δέκα χρόνια εγκλωβισμένη στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, προφανώς με κυβερνήσεις Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ, γιατί εσείς δεν υπερασπιστήκατε την ελληνική ζυθοποιεία απέναντι στα συμφέροντα τα οποία δημιουργούνε πολυεθνική και μονοπωλιακή εκμετάλλευση του χώρου της μπύρας. Μήπως είναι ψέμα; Οι καταγγελίες στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου ήταν ξεκάθαρες. Το ότι αυτό ήταν περιεχόμενο του πακέτου που ο κ. Χατζηδάκης ζήτησε από τον ΟΟΣΑ, σαν Εργαλειοθήκη 2, ψέμα είναι κι αυτό;
Προσπαθείτε, λοιπόν, τις δικές σας πολιτικές να τις στηρίξετε στο ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς, όμως, είμαστε υποχρεωμένοι να μιλήσουμε με την κοινωνία. Γιατί, αλλιώς, η κοινωνία θα αρχίσει να πιστεύει ότι φέτος, για παράδειγμα, έχουμε ύφεση 4%, όπως λέγατε πριν τρεις εβδομάδες εδώ, αλλά στην Επιτροπή Προϋπολογισμού, ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι η ύφεση στο ΑΕΠ έχει μηδενιστεί. Και η ελληνική κοινωνία πρέπει να καταλάβει μαζί με εμάς ότι πρέπει να κοιτάξουμε το δικό μας δρόμο κι όχι τη δικιά σας εικονική πραγματικότητα, που δημιουργείτε για να αναπαράγετε τη δική σας, αν θέλετε, εξουσία.
Η δική μας σκέψη για τον πρωτογενή τομέα πηγαίνει μαζί με την παραγωγική ανασυγκρότηση. Θεωρούμε ότι ο πρωτογενής τομέας δεν μπορεί να έχει 4% στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν. Δεν μπορεί να μη συνδέεται με τη μεταποίηση, έτσι ώστε να δίνει εγχώρια προστιθέμενη αξία, να τροφοδοτείται με τεχνολογία και καινοτομία και με μεταποίηση, άρα και με βιομηχανία, στην ελληνική περιοχή, με ελληνικά χέρια και με Έλληνες επιστήμονες. Διότι μόνο έτσι θα μπορέσουμε να τροφοδοτήσουμε και να διατηρήσουμε το ελληνικό δυναμικό εδώ, αλλά να δώσουμε και στα προϊόντα μας μια άλλη ονομασία, που θα μπορέσουν να ανταγωνιστούνε καλύτερα στο εξωτερικό.
Υπάρχουν πολλές τομές που θα ακολουθήσουν ή που πρέπει να ακολουθήσουν αυτό το νομοσχέδιο, όπως για τους μεσάζοντες, το σύστημα εμπορίας και τη δανειοδότηση της εμπορίας και τη χρηματοδότηση και εκμετάλλευση των παραγωγών, τα αγροεφόδια, η φορολογική κλίμακα στους αγρότες, η επιστήμη και τεχνολογία και ο γεωτεχνικός στο πεδίο και πάνω απ’ όλα, ένα καινούργιο συνεταιριστικό πλαίσιο και πιθανά, φορολογική ελάφρυνση των ομάδων παραγωγών και των ομάδων αγροτών, έτσι ώστε να μπορέσουν να ανταγωνιστούν, με μια νέα συνυπεύθυνη συλλογικότητα και συνεταιριστικότητα, τους ξένους.
Στο κομμάτι των βοσκήσιμων γαιών, όμως, υπήρχε πρόβλημα και έπρεπε να το λύσουμε; Ακούστηκαν πάρα πολλά. Ακούστηκε για παράδειγμα ότι ο ν. 4264 το είχε λύσει. Αγαπητοί συνάδελφοι, το ψέμα έχει κοντά ποδάρια. Ο ν. 4264, που επικαλέστηκε η αντιπολίτευση, είχε μόνο ένα άρθρο για τα βοσκοτόπια. Και αν, εν πάση περιπτώσει, είχε λύσει το πρόβλημα, γιατί το ψηφίζετε το νομοσχέδιο σήμερα; Απορώ. Εφόσον το πρόβλημα ήταν λυμένο και δεν χρειαζόταν να κάνουμε κάτι, γιατί το ψηφίζετε το νομοσχέδιο;
Πολύ απλά, γιατί χρειαζόταν και η συστηματοποίηση και η οργάνωση, αλλά και ο σχεδιασμός για το μέλλον. Αυτό το νομοσχέδιο δεν λύνει μόνο τα προβλήματα στην κατανομή και στα δικαιώματα, αλλά δίνει τη δυνατότητα να οργανωθούν και προγράμματα στην κτηνοτροφία, ώστε να έρθουν και νέες επιχορηγήσεις, αλλά και νέες επιδοτήσεις στον αγροτικό χώρο.
Επιτρέψτε μου να πω κάτι πολύ απλό που πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε γιατί είναι σημαντικό. Γίνεται μία κινδυνολογία για τη συσχέτιση αυτού του νομοσχεδίου με τις περιβαλλοντικές παραμέτρους. Σήμερα, τα φυτοφάρμακα τα οποία λήγουν, είτε πετιόνται στα χαντάκια των χωραφιών είτε χρησιμοποιούνται, καθυστερημένα και πιθανά με κίνδυνο και της υγείας των αγροτών, αλλά και του προϊόντος.
Εισάγουμε μία ρύθμιση, ώστε να μην πληρώνουμε λεφτά σε εταιρείες του εξωτερικού που θα μεταφέρουν τα ληγμένα φάρμακα στη Γερμανία για έλεγχο -όπου κι εκεί θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν- και να ελέγχονται με ευθύνη του παραγωγού και του παρόχου. Δηλαδή, να πληρώνει το κόστος ελέγχου και επαναπροώθησης στην αγορά ο ίδιος ο παραγωγός τους, δηλαδή η εταιρεία -που μπορεί να είναι και πολυεθνική- έτσι ώστε ο αγρότης να είναι σίγουρος και για το προϊόν και για την υγεία του.
Από το να μην είναι σίγουρος ούτε ο αγρότης ούτε ο καταναλωτής, σας πειράζει που εισάγουμε την ευθύνη του παραγωγού και σε αυτό το αντικείμενο; Μία ρύθμιση η οποία, σαφέστατα, είναι περιβαλλοντική και προστατεύει και τα χωράφια μας και τα νερά και τα εδάφη, αλλά και τα προϊόντα που τρώνε τα παιδιά μας, θέλετε να την παρουσιάσετε ως αρνητική για το περιβάλλον; Προσπαθείτε και σε αυτό το πεδίο να παραποιήσετε την πραγματικότητα;
Αντιθέτως, το νομοσχέδιο εκτός απ’ αυτή τη ρύθμιση περιλαμβάνει και επιπλέον ρυθμίσεις μέσα από τα σχέδια διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών που δίνουν τη δυνατότητα να ανανεωθούν τα βοσκοτόπια και να υπάρχει νέα βοσκήσιμη ύλη και πρακτικά το φυσικό περιβάλλον και το οικοσύστημα να ανανεώνεται με τη λειτουργία –αν θέλετε- των κοπαδιών με αυτόν τον παραδοσιακό τρόπο-που η Ελλάδα έχει λειτουργήσει και έχει αναδείξει- έτσι ώστε να υπάρχει συνέχεια και στο οικοσύστημα.
Χρειάζεται, όμως, έλεγχος, κύριε Υπουργέ. Και εδώ θα θέλαμε να προτείνουμε ο έλεγχος στα σχέδια διαχείρισης να συμπληρωθεί στις επιτροπές παρακολούθησης και με τη συμμετοχή της αυτοδιοίκησης. Προφανώς η περιφέρεια θα έχει τη διαχείριση των σχεδίων. Πιστεύουμε, όμως, και στην παρουσία του τοπικού παράγοντα και των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας στην επιτροπή τουλάχιστον –το συζητάγαμε με τους συναδέλφους- γιατί καλώς γίνεται η συζήτηση να αξιοποιούνται όλες οι λειτουργίες της αυτοδιοίκησης και όλα τα επίπεδα στη διαχείριση και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Τα προσωρινά διαχειριστικά σχέδια, αγαπητοί συνάδελφοι, είναι έτοιμα με την ψήφιση του νομοσχεδίου και κατοχυρώνουμε έτσι και την εθνική διαφοροποίηση αλλά και ένα μεγάλο απόθεμα επιλέξιμων εκτάσεων με νέα καινοτομικά εργαλεία. Γιατί αυτή η βάση δεδομένων είναι καινοτομικό εργαλείο και θα είναι στη διάθεση του Υπουργείου.
Εμείς είμαστε υπεραισιόδοξοι και ζητάμε αυτή η συζήτηση-παρ’ ότι έχει αρκετές τροπολογίες και πρέπει να το ομολογήσουμε-να γίνει συνθετικά στη Βουλή. Οι τροπολογίες αυτές αγαπητοί συνάδελφοι –πρέπει να το πούμε- οφείλονται και στο ότι η διαπραγμάτευση και η συνεχής και εργώδης λειτουργία του κοινοβουλίου για τα θέματα της συμφωνίας δεν μας αφήνει πολύ χρόνο για να πάρουμε με τη σειρά όλο το νομοθετικό έργο.
Εμείς κρίνουμε τα νομοθετήματα με βάση το αποτέλεσμα και καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει υπέρβαση και δεν θα θέλαμε να γίνεται κάτι τέτοιο. Πώς θα τοποθετηθούμε, όμως, άμεσα σε ένα νομοσχέδιο που μας δίνει άμεσα 1200 νέους γιατρούς στα νοσοκομεία με μια τροπολογία; Κάντε μας κριτική γιατί έρχεται ως τροπολογία, αλλά επί της ουσίας.
Γιατί στη σύσκεψη των Αρχηγών των πολιτικών κομμάτων ζητήσαμε επί της ουσίας να τοποθετηθείτε και να έχουμε μια γραμμή άμυνας να πούμε στους διαπραγματευτές ότι δεν θέλουμε να μειωθεί καμία σύνταξη και να διατηρήσουμε το ασφαλιστικό δικαίωμα. Δεν τολμήσατε να το κάνετε για να κάνετε αντιπολίτευση. Ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι επί των τροπολογιών και των συγκεκριμένων παρεμβάσεων να τολμήσετε περισσότερο.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Παρακολουθείστε την ομιλία εδώ