Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κύριοι Γενικοί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, το Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό «εργαλείο» και θα μου επιτρέψετε να περιλαμβάνω και πολιτικά και τεχνικά ζητήματα στην τοποθέτησή μου, συμβάλλοντας σε αυτό που έχει ανάγκη η χώρα μας και η πατρίδα μας.
Σε ποιο περιβάλλον συζητάμε για το Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα;
Ζητάμε μια μέρα μετά την ανακοίνωση της «νέας πράσινης συμφωνίας» από την Κομισιόν και από τη νέα πρόεδρο της Κομισιόν, όπου ανακοινώνεται αύξηση του κλιματικού στόχου- φτάνει δηλαδή πλέον στο 50% για το 2030- και σημαντικές-ριζικές αλλαγές στον τρόπο που ζούμε και παράγουμε στην Ευρώπη.
Η χώρα μας και η Ευρώπη υποχρεούνται να ανταποκριθούν σε ένα καινοτόμο κλιματικό ανταγωνισμό που θα αλλάξει πολλά πράγματα και στις σχέσεις παραγωγής και σε επίπεδο ζωής και προφανώς αυτό που έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία είναι η χώρα μας να μη μείνει πίσω, όπως και κανένας πολίτης να μη μείνει πίσω απ’ αυτή τη διαδικασία.
Αυτά είναι πολιτικές εξαγγελίες που έχουμε συμφωνήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ότι πρέπει να γίνουν έτσι, δεν έχουν, όμως, ξέρετε όλοι την ίδια μετάφραση στα ζητήματα αυτά. Τι σημαίνει κανείς να μη μείνει πίσω;
Τι σημαίνει η χώρα μας να προχωρήσει μπροστά;
Πρώτα από όλα σημαίνει η χώρα μας να έχει τη δυνατότητα πολιτικά να καταθέσει τη δική της πρόταση για το κλίμα.
Αυτό λοιπόν, που εκ των προτέρων θέλουμε να πούμε που δεν περιλαμβάνει το ΕΣΕΚ, αλλά που θέλουμε, συμβάλλοντας στη συζήτηση να το πούμε είναι ότι η χώρα χρειάζεται επειγόντως έναν νέο νόμο για το κλίμα.
Δεν μπορούμε να παραμένουμε στις συζητήσεις που γίνονται στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου και στην Επιτροπή Περιβάλλοντος. Σαφέστατα είναι σημαντικές θα συμβάλλουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά η χώρα και η Ευρώπη χρειάζονται έναν νέο κλιματικό νόμο που να έχει ισχυρή σύνδεση με δεσμεύσεις και με αλλαγές σε μεταρρυθμίσεις.
Παράδειγμα, δεν μπορεί η Ευρώπη να συζητάει για τη φορολόγηση της ενέργειας.
Δεν μπορεί η Ευρώπη να συζητάει για ένα νέο σύστημα εμπορίας αερίων του θερμοκηπίου.
Δεν μπορεί να συζητάει για επιπλέον απανθρακοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας.
Δεν μπορεί να συζητάει για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική και για την πολιτική «από τη φάρμα στο πιρούνι» και εμείς ακόμα να συζητάμε για το πώς θα κρύψουμε μέσα στο ΕΣΕΚ, ότι αντί για απανθρακοποίηση αυξάνουμε την ηλεκτροπαραγωγή το φυσικό αέριο τουλάχιστον 80% το 2030 και συνδέουμε την οικονομία μας με το φυσικό αέριο μέχρι το 2050.
Αυτή είναι μια μεγάλη αλλαγή που πρέπει να την κάνουμε όμως και σε ένα ευρύτερο επίπεδο.
Καταλαβαίνω, ότι δεν μπορούμε να τα πιάσουμε σήμερα όλα εδώ, γι’ αυτό και εισηγούμαστε να κάνουμε ουσιαστική κλιματική προσαρμογή να ανταποκριθεί η Ελλάδα σε ένα κλιματικό ανταγωνισμό ιδιαίτερα δύσκολο και να πετύχουμε την ανταγωνιστικότητα και την κλιματική ουδετερότητα της χώρας όχι με συνθήματα, γιατί έχουν περισσέψει τα συνθήματα τους τελευταίους μήνες χωρίς να γίνεται δουλειά ουσίας, αντιθέτως σταματάνε πάρα πολλά πράγματα.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: Δεν είναι δυνατόν ο Πρωθυπουργός να ανακοινώνει την απολιγνιτοποίηση από το βήμα του ΟΗΕ και να ερχόμαστε δυόμισι μήνες μετά να συζητάμε για το ΕΣΕΚ, όταν άλλες χώρες η Γερμανία π.χ. κάνει, τουλάχιστον, υπερεξαμηνιαία πριν δεσμευτεί η κυβέρνησή της για κάτι το οποίο το έχει ανάγκη η Ευρώπη και να ερχόμαστε σήμερα να συζητάμε για το ΕΣΕΚ το σχέδιο δηλαδή… χωρίς να έχουμε ούτε το business plan της Δ.Ε.Η., χωρίς να έχουμε ούτε τη μελέτη επάρκειας του ΑΔΜΗΕ και χωρίς να έχουμε τα θεσμικά εργαλεία που όλα αυτά θα γίνουν πράξη.
Να σας πω και το εξής.
Έχοντας υπόψη μας και το έχουν γράψει οι Θεσμοί, ότι πρέπει τον Ιανουάριο να καταθέσουμε νέα πρόταση για τα περιουσιακά στοιχεία της Δ.Ε.Η. και για τη συμμετοχή της στην ενεργειακή παραγωγή, καταλαβαίνετε πού κινδυνεύουμε να πέσουμε;
Κινδυνεύουμε να παίξουμε ουσιαστικά το μέλλον της χώρας προς χάριν εντυπώσεων, αλλά δεν έχουμε αυτό το περιθώριο, δεν μας το επιτρέπει η ελληνική κοινωνία, δεν μας το επιτρέπει ο αγώνας που δώσαμε τέσσερα χρόνια τώρα για να βγούμε από τη χρεοκοπία και το μνημόνιο.
Η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει διαδρομή και ιδιαίτερα στην ενέργεια, γιατί δεν μιλάμε πλέον μόνο για την ενέργεια, μιλάμε για όλο το αναπτυξιακό παραγωγικό προφίλ της χώρας.
Εμείς έχουμε συμβάλει ουσιαστικά σε αυτή τη διαδικασία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε τη μεταρρύθμιση στην αγορά ενέργειας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε τις ανταγωνιστικές διαδικασίες των ΑΠΕ για να πει η κυρία Γενική Γραμματέας σήμερα, ότι μπορούμε να προμηθευόμαστε φθηνά ενέργεια από ΑΠΕ, γιατί οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν χατιρικά επιδοτήσεις χωρίς διαγωνισμό σε παραγωγούς και χωρίς σχέδιο στο υπόβαθρο χωρίς χρήσεις γης, δηλαδή.
Αυτή είναι η διαφορά, εμείς το κάναμε αυτό.
Εμείς προχωρήσαμε στο διαχωρισμό δικτύων και εμπορίας.
Εμείς προχωρήσαμε στις καινοτομίες είτε του Χρηματιστηρίου Ενέργειας είτε του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης το πρώτου που έγινε στην Ευρώπη, το οποίο τώρα το έχετε παγωμένο και ειλικρινά απορούμε γιατί;
Αφού στοχεύουμε τη δίκαιη μετάβαση και εμείς και εσείς, δεν έχουμε διαφορετική στόχευση έχουμε την ίδια σε αυτό το πεδίο, στα λόγια, εμείς θεωρούμε πια, ότι είναι μόνο στα λόγια.
Πρέπει να αποδείξετε ότι έχετε αυτή τη βούληση και μπορείτε να βάλετε μπρος αυτές τις μηχανές να δουλέψουν.
Να σας πω π.χ. για το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ», το οποίο εκσυγχρονίστηκε ως προς τη διαδικασία για να είναι άμεσο και διαυγές από εμάς, αλλά δεν έχει ανακοινώσει και πόρους για τα επόμενα χρόνια στα κτίρια που πρέπει να επενδυθεί ένα πολύ μεγάλο ποσόν ή για το «ΗΛΕΚΤΡΑ» για το δημόσιο τομέα που δυστυχώς στον Προϋπολογισμό του 2020 δεν περιλαμβάνονται επενδύσεις στο δημόσιο τομέα στα κτίρια για την εξοικονόμηση ενέργειας.
Μα, εμείς θέλουμε την εξοικονόμηση ενέργειας.
Πρέπει να αποδείξουμε όλοι λοιπόν, ότι το θέλουμε. Δεν υπάρχουν αυτά μέχρι στιγμής τα κείμενα και προφανώς, αυτό έχει να κάνει για μένα πάρα πολλές άλλες καινοτομίες τις οποίες αναλάβαμε εμείς. Όμως, το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ δεν γίνεται μόνο σε αυτό το ευρωπαϊκό περιβάλλον και σε αυτές τις συνθήκες του παγκόσμιου ανταγωνισμού. Γίνεται, σε ένα περιβάλλον στην Ελλάδα όπου η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη, έχει επιλέξει, η χώρα να μην έχει σχεδόν κανένα εργαλείο για την άσκηση ενεργειακής πολιτικής.
Βρισκόμαστε σε ένα χρονικό σημείο, όπου πέρα από το ό,τι κρύβει μέσα στην επικοινωνία τη μεγάλη, ουσία των αλλαγών και την υποτιμάει γιατί κάνει μόνο επικοινωνία, δεν κάνει τις αλλαγές. Γιατί έρχεται εκ των υστέρων να συζητήσει για σχέδια, που δεν είναι σχέδια και αυτά.
Τι έχουμε;
Την πλήρη ιδιωτικοποίηση του δικτύου του φυσικού αερίου με μια fast track διαδικασία χωρίς αξιολόγηση και με μεγάλο ζήτημα περί δημοσίου συμφέροντος και για τα στελέχη που την υλοποιούν.
Δεν είναι δυνατόν να παίρνονται αποφάσεις στα διοικητικά συμβούλια των ΕΛΠΕ, χωρίς να γίνεται αξιολόγηση περιουσίας και του συμφέροντος των ΕΛΠΕ και να πουλιέται το δίκτυο του φυσικού αερίου σε μία ημέρα, διότι, ειλικρινά μέσα σε μια μέρα δημοσιεύθηκε ο νόμος, πάρθηκε απόφαση από το συμβούλιο του ΕΛΠΕ και βγήκε η προκήρυξη από το ΤΑΙΠΕΔ για έναν ιδιώτη σε όλη την Ελλάδα για όλο το φυσικό αέριο.
Δεν είναι δυνατόν, αυτή η διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης να γίνεται έχοντας ταυτόχρονα η πολιτεία υπ’ όψιν της να πουλήσει τον ΑΔΜΗΕ, να πουλήσει τον ΔΕΔΔΗΕ, να πουλήσει τα ΕΛΤΑ, να πουλήσει την ΔΕΠΑ, δηλαδή, χωρίς να έχει κανένα εργαλείο άσκησης πολιτικής, διότι, εμείς θεωρούμε, ότι είναι η κυρίαρχη ανάγκη δημοσίου ελέγχου στα δίκτυα. Το λέω αυτό, γνωρίζοντας, ότι οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες και θέλω να κάνουμε ένα ντιμπέιτ για αυτό το ζήτημα, έχουν μια κόντρα διαλεκτική.
Γιατί, μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ολλανδία, επανακρατικοποιεί τα δίκτυα της τώρα;
Διότι, βλέπει ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να επενδύσει στην ενεργειακή μετάβαση, δεν μπορεί να στηρίξει την ενεργειακή μετάβαση.
Άρα, δεν μπορούμε να αφήσουμε στην άγρια αγορά να κάνει αυτή τη μεταρρύθμιση, πρέπει να έχουμε και τα κατάλληλα εργαλεία.
Μάλιστα, αυτά που θέλουμε να σας πούμε, με τίτλους έστω γιατί είναι περιορισμένος ο χρόνος είναι, ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για ενίσχυση των ΑΠΕ χωρίς ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τις ΑΠΕ για να μην έχουμε και συγκρούσεις και να έχουμε δυνατότητα χωροθέτησης. Διότι, τελικά το σχέδιο σας, επειδή δεν έχει ειδικό χωροταξικό για τις ΑΠΕ, δεν θα στηρίξει τις ΑΠΕ, αλλά θα στηρίξει το Φυσικό Αέριο και άρα θα πάτε κόντρα στην απόφαση για απανθρακοποίηση της Ε.Ε..
Να το ξέρουμε, αν είναι αυτή η επιλογή της κυβέρνησης να μας το πείτε, διότι, βλέπουμε και στο σχέδιο για το 2050, ότι ενισχύεται έτη περαιτέρω το Φυσικό Αέριο και μετά το 2030 δηλαδή.
Φυσικά, θέλουμε να πούμε, κύριε Πρόεδρ,ε και προς τον Υφυπουργό που είναι εδώ, αν θα κάνουμε συζήτηση για τη στρατηγική του 50 στη Βουλή, διότι δεν έχουμε ακούσει κάτι τέτοιο, αλλά μια πολύ περιορισμένη διαβούλευση λίγων ημερών.
Δεν γίνεται απολιγνιτοποίηση, χωρίς να έχουμε σχέδιο δίκαιης μετάβασης, όταν μάλιστα έχετε φέρει πιο μπροστά το χρονοδιάγραμμα. Εμείς λέμε και αύριο να γίνει απολιγνιτοποίηση. Υπάρχει δίκαιη μετάβαση; Υπάρχει ενεργειακή ασφάλεια της χώρας; Υπάρχει χαμηλό κόστος ενέργειας;
Δεν έχουμε απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα, αντιθέτως έχουμε αύξηση της ενεργειακής εξάρτησης και αύξησης του κόστους.
Θα θέλαμε να μας απαντήσετε, πώς γίνεται να πετυχαίνουμε υψηλούς στόχους μια δημιουργική λογιστική, όταν τροποποιούμε τον παρονομαστή -προσέξτε κ.κ. Βουλευτές- μειώνοντας την κατανάλωση ενέργειας στη βιομηχανία τα πρώτα 3 – 4 χρόνια τώρα;
Πώς θα γίνει αυτό, θέλω να μας πείτε σε ποιους κλάδους μειώνεται η ενεργειακή παραγωγής στη βιομηχανία.
Πώς μπορεί να γίνει η απολιγνιτοποίηση χωρίς να υπάρχει business plan της ΔΕΗ, χωρίς να ξέρουμε πότε και ποιες μονάδες βγαίνουν και τι επάρκεια μπορεί να δημιουργηθεί στο σύστημα για την ενέργεια.
Δεν υπάρχει δυστυχώς στο ΕΣΕΚ καμία πρόταση για την αποκατάσταση λιγνιτωρυχείων, για τις τηλεθερμάνσεις, για την Πτολεμαΐδα 5, μία επένδυση 1.5 δισεκατομμυρίου της πατρίδας μας. Μάλιστα, δεν υπάρχει τίποτα μέσα στο ΕΣΕΚ.
Θέλω μια απάντηση από τον Υφυπουργό. Τι θα προτείνει η χώρα στους Θεσμούς τον Ιανουάριο που ζητάνε επιπρόσθετα μέτρα για τα περιουσιακά στοιχεία της ΔΕΗ;
Αυτό μας ενδιαφέρει πάρα πολύ και είναι πολύ κρίσιμο.
Δεν μπορεί προφανώς, η απολιγνιτοποίηση να γίνει με τέτοια μεγάλη αύξηση του Φυσικού Αερίου. Πρέπει να γίνει με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και επισημαίνουμε τρία σχέδια που λείπουν.
Για την ενεργειακή φτώχεια, πάει για το 2020.
Για την ηλεκτροκίνηση, πάει για το 2020.
Δυστυχώς δεν μπορώ να καταλάβω, πως η Ν.Δ. επαίρεται ότι έχει σχέδιο ηλεκτροκίνησης και δεν βάζει τίποτα μες το ΕΣΕΚ καινούργιο από την δικιά μας πρόταση. Υπάρχει και ένα σοβαρότατο πρόβλημα αν θέλετε, με το ειδικό χωροταξικό των ΑΠΕ, που το καταλαβαίνουμε, γιατί καταργήσατε τους περιορισμούς στη γη υψηλής παραγωγικότητας.
Άρα, αισθανόμαστε, ότι πάτε να δημιουργήσετε μια τεράστια σύγκρουση κρίσεων γης που δεν θα οδηγήσει ούτε στην υποβοήθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και δυστυχώς το ίδιο έχετε κάνει και με το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ», με τις ενεργειακές κοινότητες, με τον μηχανισμό αποζημίωσης επάρκειας ισχύος και με την αποθήκευση.
Κύριε Πρόεδρε, κλείνοντας, θέλω να προτείνω το εξής. Επειδή η συζήτηση είναι μεγάλη και ουσιαστική και θα μπορούσαμε να παρέμβουμε και περαιτέρω, μπορούμε να αποφασίσουμε σήμερα ότι το ΕΣΕΚ θα παρακολουθείται σε ετήσια βάση από την Ελληνική Βουλή; Να κάνουμε δηλαδή μία ετήσια συνεδρίαση αποδόσεων, επιτευγμάτων, αποτελεσμάτων;
Αυτό το λέω γιατί φαίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ότι το 2022 και το 2025 μπορεί η χώρα να πληρώσει και πρόστιμο ή να έχει προαίρεση σε πόρους, αν δεν πιάνουμε τους στόχους και επειδή, έτσι όπως το έχετε στήσει με αυτή την τραβηγμένη δημιουργική λογιστική και προς όφελος του αερίου φοβόμαστε για το πού μπορεί να δεσμεύσει τη χώρα, νομίζω ότι θα πρέπει κάθε χρόνο να γίνεται εδώ μία συζήτηση για το ΕΣΕΚ.
Σας ευχαριστώ πολύ.