Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, είναι γεγονός ότι στη χώρα μας έχει ωριμάσει η ανάγκη για τη διαμόρφωση ενός καινοτόμου συστήματος πολιτικής προστασίας. Για τον λόγο αυτό υπήρχε και αναρτημένο σχέδιο νόμου από την κυβέρνησή μας, αλλά και πρόταση σχεδίου νόμου τώρα, ως Αντιπολίτευση. Ταυτόχρονα, υπάρχει και σημαντική διεθνής εμπειρία στο θέμα. Και πάνω από όλα, υπάρχει η κλιματική κρίση, η οποία μας υποχρεώνει να δούμε το θέμα αυτό σε μια νέα διάσταση. Και αυτό γιατί η χώρα μας έχει πλέον νόμο, γιατί αναφέρθηκε ο προηγούμενος συνάδελφος που μάλλον δεν ξέρει καλά τι γινόταν στην προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο. Έχει το νόμο 4414 για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή που έφτιαξε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Έχει πλέον σχέδια διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας που έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Έχει σχέδιο πρόληψης δασικών πυρκαγιών που έφτιαξε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Και έχει επιτέλους αυτό που δεν υπήρχε για χρόνια, ένα θεσμικό πλαίσιο για τη συνεργασία του Πυροσβεστικού Σώματος με τις δασικές υπηρεσίες που έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Είχα την τιμή να συνυπογράψω αυτή την υπουργική απόφαση.
Όμως, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, όλα αυτά που ανέφερα και η διεθνής εμπειρία δεν υπάρχουν στο σχέδιο νόμου. Και αυτό είναι το βασικό πρόβλημα. Δημιουργείται και τοποθετείται μια κριτική απέναντι στην προηγούμενη κυβέρνηση, χωρίς να δούμε ότι αυτή τη στιγμή –το λέω και προς τον Εισηγητή της Πλειοψηφίας- έχουμε ένα σχέδιο νόμου, το οποίο υποθηκεύει την πολιτική προστασία. Και επειδή έχουμε μια ευθύνη, κινούμενοι για χρόνια και στον χώρο της Αυτοδιοίκησης, παρακαλώ, κύριοι συνάδελφοι, να το δούμε με προσοχή.
Μιλάμε, λοιπόν, για την κλιματική κρίση. Και μπαίνει ένα απλό ερώτημα: Για την πρόγνωση και τη διαπίστωση της κατάστασης στο Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο υπάρχει εκπρόσωπος της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας; Η απάντηση είναι όχι. Και κάποιος πέφτει από τα σύννεφα. Πώς είναι δυνατόν, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, να συζητάμε για την κλιματική κρίση σήμερα και να μην υπάρχει εκπρόσωπος της ΕΜΥ στο Εθνικό Συντονιστικό και να μην υπάρχει καμία πρόβλεψη για όλα αυτά που σας είπα, για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, για την ανθεκτικότητα των υποδομών;
Τελικά, παρ’ ό,τι περιμέναμε τη δική σας νομοθετική πρωτοβουλία, διαπιστώνουμε ότι επικράτησε η συνταγή της Νέας Δημοκρατίας. Ποια είναι η κλασική συνταγή της Νέας Δημοκρατίας; Περιορισμός της διαφάνειας, τακτοποίηση κολλητών και σκοτεινά και μαύρα κονδύλια. Αυτό έχει τελικά αυτό το νομοσχέδιο. Όμως, εδώ μιλάμε για την πολιτική προστασία. Μιλάμε για την ασφάλεια της χώρας και των πολιτών. Είναι δυνατόν να καταθέτετε ένα νομοσχέδιο, το οποίο είναι δαιδαλώδες, γραφειοκρατικό, ανορθολογικό, χωρίς καμία συνάφεια, να τοποθετεί μετακλητούς στις περιφέρειες, που αναλαμβάνουν την ευθύνη της πολιτικής προστασίας, ενώ υπάρχουν όργανα, και ταυτόχρονα, όταν έρχεται η κρίσιμη στιγμή, να μην έχουν καμία ευθύνη και να κρύβονται από την ευθύνη; Γιατί αυτό κάνετε: Τακτοποιείτε ημετέρους, χωρίς να έχουν την ευθύνη όταν έρθει η κρίσιμη στιγμή. Και βέβαια, σε αυτόν τον επιχειρησιακό σχεδιασμό έχουμε τροποποίηση αρμοδιοτήτων υπουργείων, τροποποίηση αρμοδιοτήτων στην Αυτοδιοίκηση.
Και, κύριε συνάδελφε, Εισηγητά της Πλειοψηφίας, εγώ θέλω να το καταλάβω. Έχετε διαβάσει τη γνωμοδότηση της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ που λέει ότι τροποποιούνται αρμοδιότητες της Αυτοδιοίκησης και συγχέονται οι ρόλοι πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και δημιουργείται ένα αλαλούμ; Αν το έχετε διαβάσει, παρακαλώ πολύ, να κάνετε τροπολογίες εσείς. Να αναλάβουμε την ευθύνη για το αν θα έχει η χώρα σύστημα πολιτικής προστασίας.
Και από την άλλη μεριά, μέσα σε όλο αυτό το αλαλούμ των ανευθυνοϋπεύθυνων, ημετέρων όμως –πιθανόν θα δούμε και κάποιους συνταξιούχους να τοποθετούνται εκεί- έχουμε και μαύρα σκοτεινά κονδύλια. Έχουμε απόρρητα κονδύλια. Και όλα αυτά τα λέμε διότι υπάρχει ένα ιδιαίτερο ζήτημα. Δεν μιλάμε απλά για ένα κομμάτι διοίκησης της χώρας. Μιλάμε για τη διαχείριση και την προστασία της ζωής μας, την ευθύνη απέναντι στη χώρα και απέναντι στη ζωή των πολιτών. Και όλα αυτά τα κάνετε παιχνιδάκι κομματικό; Να βάλετε ημέτερους και να τους δίνετε απόρρητα κονδύλια; Διότι αυτό βλέπουμε ότι γίνεται στο νομοσχέδιο. Δεν δημιουργείται, δηλαδή, ένα αυτόνομο συντονιστικό κέντρο, το οποίο να έχει την αρμοδιότητα, στελεχωμένο από όλες τις δυνάμεις της πολιτικής προστασίας. Αλλά προσέξτε το αλαλούμ: Η Πυροσβεστική υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, αλλά το κέντρο επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας υπάγεται στο κέντρο επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής. Ένας φαύλος κύκλος. Και προσέξτε το μεγαλύτερο πρόβλημα: Για σημαντικά θέματα, όπως είναι μια επιδημία, ένα βιολογικό ατύχημα ή θαλάσσια ρύπανση, δεν έχει αρμοδιότητα το επιχειρησιακό κέντρο της Πυροσβεστικής γιατί δεν έχει αυτά τα στοιχεία μέσα στη λειτουργία του. Οι υπόλοιποι φορείς πολιτικής προστασίας απουσιάζουν.
Είναι, όμως, μόνο αυτά τα ζητήματα που έχει το νομοσχέδιο; Εγώ θέλω να επισημάνω και κάτι άλλο. Πήρα στα χέρια μου την έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής. Παρακαλώ πολύ τους Εισηγητές να τη δουν. Η έκθεση αυτή εντοπίζει πληθώρα αστοχιών, σύγχυση αρμοδιοτήτων, προχειρότητες και ζητήματα αντισυνταγματικότητας. Λέει, λοιπόν, η έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας. Στην παράγραφο 7 του άρθρου 33: Το μόνο κριτήριο για την τοποθέτηση προϊσταμένων είναι η εμπειρία. Αυτό αντιβαίνει τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας. Στην παράγραφο 8 του άρθρου 33: Οι αρμοδιότητες καθορίζονται για διάφορα θέματα με απόφαση του Γενικού Γραμματέα, που εγείρει ζητήματα συμβατότητας με το άρθρο 43 του Συντάγματος, καθώς η εξουσιοδότηση παρέχεται στον Γενικό Γραμματέα για να ασκεί κανονιστική αρμοδιότητα. Στο άρθρο 53 για τα απόρρητα κονδύλια. Δεν ακολουθείτε ούτε καν τις προδιαγραφές του Υπουργείου Εξωτερικών που λέει ότι πρέπει να έρχονται κάποια στη Βουλή. Ούτε καν αυτό. Απόλυτα σκοτεινό δωμάτιο, λοιπόν, για να κάνει παιχνίδι ποιος; Ο νέος Γενικός Γραμματέας;
Στην παράγραφο 5 του άρθρου 33 επισημαίνεται από την Επιστημονική Υπηρεσία ότι ενώ η Τεχνική Υπηρεσία δεν δίνει αρμοδιότητα στα τμήματα, παρά ταύτα, σε άλλο άρθρο, στο άρθρο 42, με αυτή την υπηρεσία τροποποιεί αρμοδιότητες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του Υπουργείου Εσωτερικών, διότι δίνει την αρμοδιότητα να εγκρίνει έργα χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση και χωρίς τις διαδικασίες των δημοσίων συμβάσεων, παραβιάζοντας και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Στο άρθρο 42 επισημαίνει την αντίθεση με την περιβαλλοντική νομοθεσία. Στο άρθρο 43 λέει ότι εντάσσει τον εθνικό μηχανισμό διαχείρισης κρίσεων η Επιστημονική Υπηρεσία στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Και δημιουργείται σύγχυση σχετικά με το ΕΚΕΔΑΠ.
Στο άρθρο 54 βάζει το ζήτημα των συμβάσεων.
Επίσης, λέει για το άρθρο 175 ότι εδώ νομοθετούμε τη συνεργασία Πυροσβεστικού Σώματος και Δασικής Υπηρεσίας, που ήδη υπάρχει υπουργική απόφαση. Υπάρχουν και άλλα πολλά ζητήματα. Για την εκτίμηση της κατάστασης, παραδείγματος χάρη: Δεν προβλέπεται. Ένα απίστευτο αλαλούμ. Δεν προβλέπεται, λοιπόν, η εκτίμηση της κατάστασης. Δηλαδή, οι καταστάσεις ετοιμότητας σαν να κηρύσσονται από μόνες τους, ενώ ο επικεφαλής της πρώτης ομάδας απόκρισης θα πρέπει να κρίνει την κατάσταση συνολικά. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα, διότι όταν συμβαίνει γεγονός, δεν εγκαθίσταται στην περιοχή σύστημα διοίκησης συμβάντος. Δηλαδή, δεν υπάρχει ένας κοινός χώρος που να βρίσκονται όλοι μαζί για να μπορούν να συνεννοούνται οι εκπρόσωποι των φορέων.
Όσον αφορά την προληπτική απομάκρυνση, παραμένει το ίδιο λάθος στο άρθρο 27. Δηλαδή, το αναθέτει σε μια υπηρεσία έξω από το συμβάν, μακριά από τον τόπο, που δεν γνωρίζει τα τοπικά συμβάντα. Δημιουργεί, δηλαδή, επιπλέον σύγχυση και αδράνεια. Ο συντονισμός των φορέων –προσέξτε- προβλέπεται ότι θα γίνεται σε τρεις φορείς σε εθνικό επίπεδο και σε τρεις σε περιφερειακό. Να κάνουμε άλλους δέκα -έχουμε έξι φορείς συντονισμού- ενώ για την ενημέρωση των πολιτών προβλέπει ότι αναλαμβάνουν δραστηριότητες πέντε φορείς.
Νομίζω ότι εδώ πλέον μιλάμε για κάτι, το οποίο δημιουργεί, αν θέλετε, και θέματα κινδύνων για τη χώρα μας. Γι’ αυτό και τα επισημαίνουμε όλα αυτά. Υπάρχουν σοβαρότατα ζητήματα και όσον αφορά τον συντονισμό των λειτουργιών έκτακτης ανάγκης και τις καταστάσεις ετοιμότητας και ότι δεν υπάρχει στρατηγική συμβάντος και ότι υπάρχει απόφαση εκκένωσης εξ αποστάσεως. Kαι υπάρχει και μεγάλη σύγχυση και επικάλυψη αρμοδιοτήτων.
Για να ολοκληρώσω, κύριε Πρόεδρε, θα μου επιτρέψετε να πω ότι την αρμοδιότητα συντονισμού στην περιφέρεια την έχει στο άρθρο 20 η Αυτοτελής Διεύθυνση της Πολιτικής Προστασίας, στο άρθρο 17 το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Κέντρο, στο άρθρο 29 η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, στο άρθρο 36 το Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων. Και μέσα σε όλα αυτά η έννοια της Κυβέρνησης είναι να τακτοποιήσουμε κάποιους μετακλητούς που δεν θα έχουν ευθύνη, θα τα κάνουν μπάχαλο και θα κάνουν πιο σκοτεινή τη διαχείριση της πολιτικής προστασίας, ενώ θα έχουμε και απόρρητα κονδύλια για να τακτοποιούμε ημέτερους με παραβίαση των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί δημοσίων συμβάσεων.
Είναι αυτό επικίνδυνο λοιπόν. Και αν δεν το διαπιστώσουμε σήμερα, θα βρεθούμε στη δύσκολη θέση, όπως έκανε ο Πρωθυπουργός, να πει ότι αν ήξερε σήμερα αυτά που χρειαζόταν, δεν θα έκανε το λάθος να καταργήσει το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής πριν από έξι μήνες. Κι επειδή αφορά τον ίδιο Υπουργό το λάθος, εγώ θέλω να αποφασίσουμε σοβαρά σε αυτή την Αίθουσα. Θα κάνουμε το ίδιο λάθος και θα υποθηκεύσουμε με αποφάσεις των ίδιων ανθρώπων και την πολιτική προστασία, εκτός από το μεταναστευτικό; Δεύτερο λάθος επιτρέπεται στην Κυβέρνηση, τόσο σοβαρό, που αφορά ανθρώπινες ζωές; Προφανώς και είμαστε εναντίον ενός τέτοιου μεγάλου, σοβαρού λάθους και για τα ζητήματα ασφάλειας της κοινωνίας μας.
Ευχαριστώ πολύ.
