Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, κύριοι Υπουργοί, το θέμα των συνδυασμένων μεταφορών και των μέσων σταθερής τροχιάς είναι γεγονός ότι έχει πάνω από είκοσι χρόνια που απασχολεί την ευρωπαϊκή πολιτική, αλλά και την αλλαγή των οικονομικών και κοινωνικών λειτουργιών. Βέβαια, στη χώρα μας -το είπαν και οι προηγούμενοι ομιλητές- τα θέματα των μέσων σταθερής τροχιάς και του σιδηροδρόμου υποβαθμίστηκαν. Και, μάλιστα, είναι περίεργο, κύριε Υπουργέ, πώς οι οπαδοί του συνθήματος «Μένουμε Ευρώπη», στα θέματα των σιδηροδρόμων, ακολούθησαν απολύτως αντιευρωπαϊκή πολιτική και διέλυσαν τους σιδηροδρόμους. Γιατί η χώρα μάλλον έβγαζε γραμμές σιδηροδρόμων τα χρόνια κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ, παρά έβαζε. Κι αυτό είναι μία πραγματικότητα και πρέπει να την παραδεχτείτε και να την πείτε κάποια στιγμή και στους Έλληνες πολίτες. Μάλιστα, το ενδιαφέρον είναι ότι οι σιδηρόδρομοι και τα μέσα σταθερής τροχιάς υποβαθμίστηκαν πριν από το μνημόνιο, έτσι ώστε όταν ήρθε και το μνημόνιο και η χρεοκοπία που δημιουργήσατε εσείς, τότε δεν έμεινε τίποτα όρθιο.
Η πραγματικότητα, όμως, δεν έχει να κάνει μόνο με την ευρωπαϊκή, αν θέλετε, κανονικότητα, αλλά έχει να κάνει και με τις μεγάλες ανάγκες που δημιουργεί πλέον η κλιματική αλλαγή στα ζητήματα της ζωής μας, που επιτρέψτε μου να σας πω ότι η Κυβέρνηση είναι καλή για συνθήματα –απολιγνιτοποίηση- από τη Νέα Υόρκη, αλλά δεν ακούμε τίποτα στην πράξη της πολιτικής. Και αυτό εγώ υποχρεούμαι να το βάλω και στη σημερινή συζήτηση.
Η κλιματική αλλαγή, λοιπόν, και η μεγάλη αλλαγή που πρέπει να κάνουμε στα θέματα ενέργειας, μας υποχρεώνουν να οδηγηθούμε σε τέτοιες μεγάλες αλλαγές για την αύξηση, δηλαδή, του μεταφορικού έργου, του συγκοινωνιακού και εμπορευματικού έργου, μέσω μέσων σταθερής τροχιάς, μέσω ηλεκτροκίνησης και μέσω σιδηροδρόμων.
Η πρόταση, λοιπόν, του ΣΥΡΙΖΑ και η πρόταση της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν ένας σχεδόν τριπλασιασμός του μεταφορικού έργου από τα μέσα σταθερής τροχιάς, που αντιστοιχούσε στο εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα, σε μία αύξηση από τα διακόσια ενενήντα εκατομμύρια τονοχιλιόμετρα που είχαμε το 2015 σε περίπου εξακόσια δεκαέξι εκατομμύρια τονοχιλιόμετρα έργου σταθερής τροχιάς. Και αυτό είχε και την ενίσχυση των αστικών μέσων μαζικής μεταφοράς, αλλά και του σιδηροδρόμου και στο μεταφορικό συγκοινωνιακό, αλλά και στο μεταφορικό εμπορευματικό έργο.
Καταλαβαίνετε ότι αυτές οι αλλαγές τροποποιούν το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, βελτιώνουν ιδιαίτερα τα θέματα κλιματικών εκπομπών, ενώ ταυτόχρονα δίνουν και έναν πολύ μεγάλο συντελεστή εξυπηρέτησης και κοινωνικής και εμπορικής λειτουργίας.
Εμείς, από τη μεριά μας, είχαμε κάνει μεγάλες αλλαγές στον τομέα, όπως η επέκταση του προαστιακού, όπως η ηλεκτροκίνηση της γραμμής Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Ειδομένη.
Βέβαια, αυτό που πρέπει να δούμε είναι τι κάνουμε από εδώ και μπρος. Γι’ αυτό πήρα και τον λόγο.
Στη δική σας, λοιπόν, διακυβέρνηση, κύριε Υπουργέ, βλέπουμε ότι σε αντίθεση και με την κλιματική ανάγκη και την περιβαλλοντική, αλλά και με την ανάγκη παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας μας, έχουν διακοπεί τα σχέδια των μέσων σταθερής τροχιάς και δεν ακούμε τίποτα. Ούτε από τον Πρωθυπουργό ακούσαμε τίποτα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Και αυτό αποτελεί ένα μεγάλο ερώτημα της Θεσσαλονίκης και της Βορείου Ελλάδας και της Μακεδονίας. Τι έγινε, παραδείγματος χάριν, το σχέδιο των βαλκανικών συνδέσεων της Βορείου Ελλάδας; Ακούμε πάρα πολλά, τα οποία δεν τα καταλαβαίνουμε ακριβώς. Θα προχωρήσει -και πρέπει να το πείτε ρητά, εδώ στην Αίθουσα- το σχέδιο της σιδηροδρομικής Εγνατίας; Θα συνδεθούν η Θεσσαλονίκη, η Καβάλα και η Αλεξανδρούπολη με τα λιμάνια μέχρι τον Δούναβη; Υπάρχει αυτό το σχέδιο στη δική σας ατζέντα; Θα προχωρήσουν οι βαλκανικές συνδέσεις, που αν δεν κάνω λάθος είχε ξεκινήσει και ωρίμαζε η μας δική μας κυβέρνηση; Γιατί και από τη Δυτική Μακεδονία υπάρχει ένα ερώτημα τι γίνεται με τις βαλκανικές συνδέσεις και θέλουμε απαντήσεις.
Ταυτόχρονα, θέλουμε να μας απαντήσετε για το αν θα είναι η Ελλάδα κόμβος και για την ενέργεια και για τις μεταφορές και για το εμπόριο. Διότι η μονομερής εξωτερική πολιτική, την οποία κακώς έχετε αναλάβει την πρωτοβουλία να υλοποιήσετε, τροποποιεί τις γεωπολιτικές συμμαχίες της χώρας και αδυνατίζει τη χώρα και στα θέματα τα ενεργειακά και στα θέματα των μεταφορών. Θα είναι η Ελλάδα κόμβος στον δρόμο του μεταξιού; Τι τοποθέτηση λαμβάνετε απέναντι στις αρνητικές τοποθετήσεις του κ. Πομπέο, που έκανε εδώ στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια γι’ αυτό το ζήτημα έναντι του κινεζικού εμπορίου; Πρέπει να πάρετε θέση. Και η θέση αυτή δεν μπορεί να είναι μονομερής. Γιατί, πράγματι, κι εγώ συνηγορώ ότι η μονομερής τοποθέτηση της χώρας μας ανοίγει μέτωπο όχι μόνο στη Συρία, ανοίγει και στο Αιγαίο, ανοίγει και στη Μεσόγειο. Και αυτά είναι σημαντικά θέματα. Και παίζετε, διότι ο κατευνασμός δεν είναι στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής.
Όμως η Θεσσαλονίκη έχει και ένα άλλο ερώτημα όσον αφορά τις μεταφορές: Τι θα γίνει με τις συνδυασμένες μεταφορές και τα logistics; Ακούσαμε εκ του βήματος της Βουλής τον Πρωθυπουργό να λέει ότι στην περιοχή του στρατοπέδου Γκόνου θα γίνει μία ζώνη ελεύθερου εμπορίου. Και εγώ ρωτάω τον αρμόδιο Υπουργό, που προΐσταται και στη ΓΑΙΑΟΣΕ: Θα προχωρήσει το κέντρο logistics, δηλαδή το κέντρο του εμπορευματικού διαμετακομιστικού εμπορίου στη Θεσσαλονίκη, που θα κάνει τη Θεσσαλονίκη και το λιμάνι της κέντρο του εμπορίου των Βαλκανίων; Διότι αν εκεί γίνει μία ελεύθερη βιομηχανική ζώνη, τότε δεν θα γίνει το logistics, το οποίο ήδη έχει κάνει τον πρώτο διαγωνισμό, υπάρχει ήδη εκδήλωση ενδιαφέροντος και ήδη έχουν ετοιμαστεί μελέτες για τον οριστικό διαγωνισμό. Άρα, προχωράτε τα θέματα συνδυασμένων μεταφορών ή βάζετε μια βόμβα και ανατινάζετε και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και το εμπόριο, αλλά και τη βαλκανική διέξοδο της χώρας μας; Πρέπει να πάρετε θέση σε όλα αυτά.
Βέβαια, το σημαντικότερο ζήτημα στο οποίο πρέπει να πάρετε θέση είναι τι θα κάνετε τελικά με το μετρό. Αγαπητοί συνάδελφοι, πρέπει να σας πω ότι στις αρχές Ιουλίου του 2015 το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης, σε μία συνεδρίαση που είχαμε την τιμή να συμμετέχουμε αρκετοί Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, αποφάσισε να βγάλει τις λαμαρίνες από την Εγνατία Οδό, να ανοίξει το έργο του μετρό, να ξεκολλήσει ένα έργο που η προηγούμενη κυβέρνηση -είχε σημαντικές ευθύνες η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου- είχε κλείσει το Δεκέμβριο του 2014, γεμίζοντας λαμαρίνες τη Θεσσαλονίκη και σωρεύοντας αιτιάσεις των αναδόχων κατά της χώρας που υπερέβαιναν το ένα δισεκατομμύριο. Και αναφέρομαι σε ένα έργο που επί δέκα χρόνια υλοποιούταν και είχε φτάσει στο 30%. Από το 2006 μέχρι το 2015 το έργο είχε φτάσει στο 30% και μέσα σε δύο χρόνια, από το 2016 έως το 2018, το έργο έφτασε στο 75%, κατασκευάστηκαν οι δώδεκα από τους δεκατρείς σταθμούς και όλη η γραμμή προς την Καλαμαριά. Οι μετροπόντικες έφυγαν από τη Θεσσαλονίκη, γιατί τελείωσαν οι σήραγγες, αυτές που δεν κατόρθωσε να κάνει η προηγούμενη κυβέρνηση, με πολλά στελέχη της Νέας Δημοκρατίας στην προηγούμενη κυβέρνηση, ενώ ο Διευθύνων Σύμβουλος του Άκτωρα τον Φεβρουάριο του 2019 έλεγε ότι το έργο προχωράει κανονικά και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
Και έρχεται εκ του βήματος της Έκθεσης ο Πρωθυπουργός, δηλώνοντας άγνοια για το θέμα, υπερβαίνει κάθε θεσμική διαδικασία και κάθε ευρωπαϊκή κανονικότητα, παραβιάζει τις λειτουργίες όλων των θεσμικών οργάνων, δίνοντας εντολή πολιτικού τύπου στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, στη διευθύνουσα υπηρεσία, στην προϊσταμένη αρχή, στους επιβλέποντες μηχανικούς να δηλώσουν αυτά που ο ίδιος είπε, που δεν συνηγορεί, όμως, η επιστήμη ούτε ο αρχαιολογικός νόμος με αυτά. Δηλαδή, θα πει στους μηχανικούς ο Πρωθυπουργός τι να υπογράψουν και όχι τι λέει η τεχνική επιστήμη, κάτι το οποίο ήταν καταληγμένο τα προηγούμενα χρόνια με τους κανόνες της Ευρώπης και της επιστήμης.
Έρχεται, λοιπόν, μια Κυβέρνηση που δηλώνει ευρωπαϊκή και φιλελεύθερη να αποδομήσει πλήρως την ευρωπαϊκή κανονικότητα και την τεχνική επιστήμη, δίνοντας εκ του Βήματος αντιθεσμικά εντολή ο Πρωθυπουργός στις υπηρεσίες να υλοποιήσουν πράγματα κατά του δημοσίου συμφέροντος. Και μάλιστα, είναι τραγικό το ολίσθημα του Πρωθυπουργού, διότι έδωσε δικαιώματα στην ανάδοχο εταιρεία να διεκδικήσει αποζημιώσεις, να διεκδικήσει αυξήσεις τιμών μονάδος, να διεκδικήσει έκτακτες εργασίες εις βάρος των συμφερόντων του Δημοσίου. Δεν έχει κάνει ποτέ πολιτικό πρόσωπο τέτοιο μεγάλο ολίσθημα! Και αποτελεί σοβαρότατο πολιτικό πρόβλημα για τη Θεσσαλονίκη.
Και ενώ στην Αθήνα το Μοναστηράκι έγινε με καθυστέρηση για να σωθούν τα αρχαία, στη Θεσσαλονίκη ερχόμαστε να κατακερματίσουμε την ιστορική της μνήμη, να σηκώσουμε τα αρχαία ενώ το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έχει πει ότι μπορούν να μείνουν -και έμεινε αντίστοιχο τμήμα και στην Αγίας Σοφίας- για να γίνει τι; Το γινάτι κάποιων ιδεοληπτικών στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, μιας πιθανής αντιδικίας πρώην κυρίου δημάρχου και πάνω από όλα τα συμφέροντα του αναδόχου. Γιατί αυτά τα συμφέροντα εξυπηρετούνται με αυτή τη μεγάλη αλλαγή που κάνατε, κύριε Υπουργέ.
Τι θα κάνουμε, λοιπόν, από εδώ και μπρος; Νέες μελέτες, νέα αρχαιολογική έρευνα, νέες καθυστερήσεις στο υπόβαθρο πιθανά, νέα δικαστήρια, νέα αναβολή του έργου, νέες αποζημιώσεις, νέες τιμές αμοιβών. Και τελικά τι αποδεικνύεται; Ότι για αυτή την Κυβέρνηση τα συμφέροντα είναι πάνω από τους θεσμούς, πάνω από την επιστήμη, πάνω από την κοινωνική λειτουργία και πάνω απ’ όλα, είναι πάνω από το δημόσιο συμφέρον. Δεν είναι μόνο η Κυβέρνηση «ράβε-ξήλωνε», διότι καταδίκασε τη Θεσσαλονίκη δέκα χρόνια στο ράβε-ξήλωνε, γιατί αυτά τα στελέχη είχαν γεμίσει τη Θεσσαλονίκη λαμαρίνες, αλλά έρχονται τώρα να αποδομήσουν ξανά το κέντρο της Θεσσαλονίκης, να δυναμιτίσουν τον εμπορευματικό κόσμο και να δημιουργήσουν κόστος εις βάρος του Δημοσίου. Σας θυμίζω ότι 1,2 δισεκατομμύρια ήταν οι αιτιάσεις του αναδόχου την προηγούμενη περίοδο. Και θα έχουμε πάλι τουλάχιστον τρία χρόνια ταλαιπωρίας. Δεν ξέρουμε τι θα βρει η αρχαιολογική έρευνα. Σας βεβαιώ ότι με τα δικαστήρια δεν θα προχωρήσει αυτή η διαδικασία. Θα έχουμε απώλεια τμήματος της ιστορίας της πόλης.
Προσέξτε, οι τάχατες μακεδονομάχοι θέλουν να αποδομήσουν, να κατακερματίσουν τη βυζαντινή ιστορία της Θεσσαλονίκης που είναι ένα ζωντανό μνημείο μέσα στη Θεσσαλονίκη. Αυτή είναι η αγάπη τους για τη Μακεδονία, η οποία ήταν πρακτικά μια μικροκομματική, εικονική εικονομαχία, την οποία έκαναν.
Ταυτόχρονα, υπάρχει και μια σοβαρή προσβολή στα αυτοδιοικητικά όργανα. Είναι δυνατόν, κύριε Πρόεδρε -επειδή είστε κι εσείς αυτοδιοικητικός, δεν το λέω προσωπικά, καταλαβαίνετε, μεταφορικά αναφέρομαι σε εσάς- να προσβάλλονται τα αυτοδιοικητικά όργανα και να καλούνται εκ των υστέρων να γνωμοδοτήσουν για κάτι που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός ως δεδομένο από το Βήμα της Βουλής; Είναι δυνατόν να έρχεται μια σειρά πολιτικών στελεχών και να παίζουν ένα θέατρο, υπερασπίζοντας αυτό που τόσα χρόνια δεν υπήρχε στην πολιτική ατζέντα -γιατί τέσσερα χρόνια αυτό δεν υπήρχε- μόνο και μόνο για να μην διαψευστεί ένας Πρωθυπουργός, που, υπερβαίνοντας τις θεσμικές διαδικασίες εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος, εξήγγειλε αλλαγή ενός έργου, για το οποίο δηλώνει και άγνοια; Αυτό είναι το αποκορύφωμα: Δηλώνει και άγνοια.
Κύριε Υπουργέ, η μόνη λύση η οποία μπορεί να προχωρήσει στη Θεσσαλονίκη τεχνικά, κοινωνικά, οικονομικά, περιβαλλοντικά είναι και μετρό και αρχαία. Οποιαδήποτε άλλη επιλογή ξέρετε ότι θα δυναμιτίσει το μέλλον της Θεσσαλονίκης, θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην οικονομία της πόλης.
Σας λέω, λοιπόν, ξεκάθαρα και συναδελφικά, γιατί έχουμε βρεθεί και σε πολλά φόρα και έχουμε μιλήσει και οι δύο μαζί, το εξής: Θα είστε προσωπικά υπεύθυνος. Και πέρα από το ζήτημα μιας πολιτικής επιλογής, θα είστε υπεύθυνοι -ως Κυβέρνηση- για απώλεια δημοσίου συμφέροντος και πόρων και συνδεδεμένοi με νέες λαμαρίνες στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Θα έχετε συνδέσει τη δική σας πολιτική ιστορία με μια αντιθεσμική απόφαση εις βάρος όλων των κανόνων της επιστήμης, αλλά εις βάρος και όλων των κανόνων περί περιφρούρησης του δημοσίου συμφέροντος και της ιστορικής μνήμης της Θεσσαλονίκης, της πρωτεύουσας της Μακεδονίας.
Θα σας κυνηγάει αυτή η απόφαση, κύριε Υπουργέ. Και πρέπει να πάρετε τώρα την απόφαση να συνεχίσει το έργο και η Θεσσαλονίκη να έχει στο τέλος του 2020 δώδεκα σταθμούς σε λειτουργία του μετρό και το 2021 να έχει τη γραμμή της Καλαμαριάς. Αυτή είναι η λύση για τη Θεσσαλονίκη. Γι’ αυτό δουλέψαμε. Και αυτό αξίζει η πόλη μας.
Ευχαριστώ πολύ.