Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε. Καλώς ήρθατε, κύριε Δήμαρχε και αγαπητοί συνεργάτες του, και πρώην συνάδελφοι από το Τεχνικό Επιμελητήριο. Κύριε Δήμαρχε, είναι χαρά μας να σας έχουμε εδώ σήμερα και το λέω αυτό και με μία σκωπτική διάθεση, διότι επιχειρήσαμε να σας καλέσουμε ξανά. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όμως, δεν δέχτηκε να έρθετε στη Βουλή να μας ενημερώσετε και ξέρετε για ένα θέμα, το οποίο ήταν απολύτως συγγενές με αυτό που συζητάμε σήμερα.
Γνωρίζετε και εσείς ότι σε πρόσφατο νομοσχέδιο και σημερινό νόμο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιχειρήθηκε να αλλάξουν οι χρήσεις γης στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας με ένα άρθρο το οποίο μπήκε μεσάνυχτα Παρασκευής, χωρίς να το ξέρει κανένας μας και ξέρετε, η πρώτη μας απορία, επειδή σχετίζεται με τον «Περίπατο» απόλυτα -οι χρήσεις γης στο κέντρο της Αθήνας συνδέονται με τα ζητήματα κυκλοφορίας και ποιότητας ζωής και περιβάλλοντος- δεν γνωρίζαμε καν αν το γνωρίζετε και δεν γνωρίζαμε καν ποια ήταν η θέση του Δήμου Αθηναίων και βέβαια παρότι ο Υπουργός δεσμεύτηκε ότι θα το αποσύρει, τελικά αναξιόπιστος φαίνεται ότι είναι, διότι δεν το απέσυρε εν συνόλω, απέσυρε ένα τμήμα.
Εγώ πάντως θα εκμεταλλευτώ την ευκαιρία που σας έχουμε εδώ για να σας ρωτήσω απολύτως δημόσια και με διαφάνεια, αν γνωρίζατε, ποια ήταν η θέση του Δήμου Αθηναίων, αν γνωρίζετε ότι απέσυρε το μισό -προφανώς το γνωρίζετε αυτό, συγχωρέστε με για την ερώτηση- αλλά ποια είναι η θέση σας περί αυτού που απέμεινε στο νόμο και ποια είναι η θέση σας σχετικά με την μέλλουσα πρόταση, της απελευθέρωσης δηλαδή των κλινών και της ξενοδοχοποίησης του κέντρου της Αθήνας. Και λέω ότι είναι πολύ συνδεδεμένο με τη σημερινή συζήτηση διότι και εδώ πρέπει να σας επισημάνω ότι εγώ δεν θα σας πω θετικά και όμορφα λόγια για το πόσο σημαντικός είναι ο ιστορικός περίπατος, εξάλλου είναι μια διαχρονική συζήτηση που και επιστημονικά εξελίσσεται μπροστά σε όλους μας, αλλά θα σας πω ποιοι είναι οι κίνδυνοι που πιθανά δημιουργούνται από τον τρόπο με τον οποίον εξελίσσεται η όλη συζήτηση.
Είναι προφανές ότι η ουσία του περιπάτου είναι πάρα πολύ σημαντική και δεν φτάνει, όμως -το λέω εκ των προτέρων- για να κλείσει τα μάτια μας σε αυτά που χρειάζεται το σύνολο της Αθήνας και το σύνολο της Αττικής. Άρα ως πρόταση το λέω να μην παραμείνει κανένας μα σε έργα βιτρίνας που αφορούν το κέντρο της Αθήνας, τα οποία δεν τα υποτιμώ, αλλά δεν σημαίνει αυτή η συζήτηση ότι έχουμε μια καλή δικαιολογία για να ξεχάσουμε τις περιοχές που πραγματικά έχουν πρόβλημα. Ο επιστημονικός συνεργάτης σας μάλλον που άκουσα προηγουμένως. επισήμανε ότι ο περιβαλλοντικός κίνδυνος είναι μεγαλύτερους για τις περιοχές που είναι πιο καθυστερημένες –ας το πω- και για τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Άρα χρειαζόμαστε πολιτικές και από το Δήμο της Αθήνας για κάτι τέτοιο, το οποίο το έχουμε όλοι ανάγκη μπροστά στις προκλήσεις που έχουμε στο μέλλον.
Όμως εδώ υπάρχουν δύο θέματα μεθοδολογίας, επιτρέψτε μου να σας πω, κύριε Δήμαρχε. Το ένα είναι η μεθοδολογία του σχεδιασμού. Διαπιστώνω ότι μιλάτε για ειδικό χωρικό σχέδιο και για επιμέρους κυκλοφοριακή μελέτη. Άρα, δεν μιλάμε για ρυθμιστικό σχέδιο Αθήνας και χωρικό σχεδιασμό, άρα για επιμέρους ρύθμιση και δεν μιλάμε για το σχέδιο βιώσιμης αστικής κινητικότητας, αλλά για κυκλοφοριακά χαρακτηριστικά του τόπου.
Τι κίνδυνος υπάρχει κύριε Δήμαρχε και θα το επισημάνουμε στη μεθοδολογία. Όταν αφήνουμε το υπερκείμενο και το γενικό σχεδιασμό και ασχολούμαστε αποσπασματικά με περιοχές, μπορεί να είναι λαμπερές και σημαντικές οι αλλαγές, αλλά είναι πιθανό να απαξιωθούν και να εκτεθούμε όλοι μαζί και η αυτοδιοίκηση και η επιστήμη και η πολιτική, αν όλα αυτά δεν δώσουν τα απαιτούμενα αποτελέσματα.
Χωρίς δηλαδή σχέδιο βιώσιμης αστικής κινητικότητας και χωρίς σχέδιο δημόσιων μεταφορών, δεν μπορεί να απαντήσει o περίπατος σ αυτά τα προβλήματα που έχει η Αθήνα. Όπως, επίσης, ένα ειδικό χωρικό σχέδιο όταν αυτό αποτελεί μόνιμο μεθοδολογικό εργαλείο αντιβαίνει σε όλη την λογική του σχεδιασμού. Δεν θα έχετε σχέδιο για την Αθήνα και θα έχετε ένα παζλ μη συμβατών λύσεων.
Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό και καλό είναι να μην παρασυρόμαστε από την ευκολία που δίνει η διαφήμιση και επικοινωνίας ενός τέτοιου έργου, διότι μπορεί να έχετε τα προβλήματα που είχατε και στην Ομόνοια, ξαφνικά να βρεθείτε μπροστά σε ένα πρόβλημα για το οποίο δεν ευθύνεστε εσείς ως σχεδιασμός. Αναφέρομαι στη συγκέντρωση κόσμου, στα μη εγκαίνια, στην έναρξη λειτουργίας της Ομόνοιας.
Όμως, ένα άλλο πρόβλημα το οποίο μπορεί να διαπιστώσετε και εσείς, είναι ότι όταν ασχολούμαστε μόνο με ένα θέμα και όχι με το σύνολο μπορεί να έχουμε τα προβλήματα που έχει η στείρα επικοινωνιακή τακτική του κυρίου Χατζηδάκη για την Ακρόπολη. Ασχολείται δηλαδή με επιμέρους δημοσιοποίηση του ύψους των κτιρίων, κάτι που αφορά απόλυτα το Ιστορικό Κέντρο και τον δήμο Αθηναίων και θα ήθελα τη γνώμη σας γι΄ αυτό το θέτω εδώ, χωρίς να θίγει θέματα χρήσεων γης, συντελεστή δόμησης και ύψος στη Συγγρού.
Ως εκ τούτου, λοιπόν, είναι ένα fake news αυτό το οποίο βγήκε για το ξενοδοχείο στην Ακρόπολη το ύψος που ανέφερε ο Χατζηδάκης, τα 21 μέτρα.
Εδώ, λοιπόν, το ερώτημα είναι, υπάρχουν κίνδυνοι ως προς τα μεθοδολογικά εργαλεία και τα επιστημονικά εργαλεία που έχει η χώρα μας και δεν ακολουθούνται εδώ ή θα ακολουθήσουν εκ των υστέρων; Το επισημαίνω ως κίνδυνο, διότι θεωρώ ότι είναι ουσιαστική η συζήτηση που κάνουμε.
Το δεύτερο, αφορά τις μεθοδεύσεις από τις οποίες, τις λέω «μεθοδεύσεις», δεν ξέρω αν είναι σωστός ο όρος, από τη διαδικασία που έχει ακολουθηθεί από την οποία λείπει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, απολύτως. Είναι υπερβολικά απών το Υπουργείο Περιβάλλοντος από την συζήτηση για τον περίπατο.
Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Πρόσφατα βγήκε υπουργική απόφαση, η οποία απαγορεύει, αναστέλλει, περιορίζει τις κινήσεις στο σημείο που θα γίνει το έργο. Ξέρετε, ότι αυτή η υπουργική απόφαση βγήκε χωρίς υπογραφή του Υπουργού Περιβάλλοντος;
Φανταστείτε τώρα, μια ανάπλαση που είναι απολύτως αντικείμενο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εν μέρει του Εσωτερικών, δεν έχει την υπογραφή του Υπουργείου Περιβάλλοντος, για ποιο λόγο; Γιατί έχει βγει με τη δικαιολογία των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας. Δεν έχει βγει δηλαδή με αυτό που πραγματικά χρειάζεται η Αθήνα, πιθανά ένα εργαλείο μεθοδολογικά για να υλοποιηθεί το έργο. Και ξέρετε, ότι αυτή η μέθοδος που χρησιμοποιεί ως πρόσχημα την πανδημία για να κάνει την πιλοτική εφαρμογή του “Μεγάλου Περιπάτου”, μπορεί να δώσει μια σκιά στον περίπατο, σε όλη αυτή τη διαδικασία που προσπαθείτε να σχεδιάσετε για το κέντρο της Αθήνας και να μας απαξιώσει και όλους απέναντι στην κοινωνία.
Αυτά τα λέω, γιατί και το εργαλείο του σχεδιασμού που σας ανέφερα, που είναι ο χωρικός και ο κυκλοφοριακός και η βιώσιμη κινητικότητα και τα μέσα μεταφοράς και ο σχεδιασμός του χώρου που απουσιάζει από την Ακρόπολη και πρέπει να γίνει γρήγορα και η μεθοδολογία για να μην πω μεθόδευση του περιορισμού χρήσεων και κινήσεων, θα βάλει κάποια ερωτήματα στην κοινωνία.
Γι΄ αυτό το λόγο δώσαμε τη μάχη της πανδημίας; Για να χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα για την πιλοτική εφαρμογή, που πρέπει να γίνει. Θεωρώ είναι ένα καταπληκτικό μέτρο η πιλοτική εφαρμογή. Έχει χρησιμοποιηθεί πολύ στο εξωτερικό, πράγματι περιορίζει το κόστος, μας δίνει πολύτιμα συμπεράσματα. Αλλά μήπως το απαξιώσουμε με αυτή τη συζήτηση; Διότι έχει λάβει και χώρο δημοσιότητας πλέον αυτή η συζήτηση για την μέθοδο της υπουργικής απόφασης.
Και επαναλαμβάνω, δεν απαντάει και σε ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση στο ποδήλατο. Οι ηλικιωμένοι για να πάνε στην αγορά. Είναι ένα ερώτημα που μπαίνει, πραγματικό. Και επειδή δεν αφορά μόνο το χώρο του ΣΥΡΙΖΑ αυτή η συζήτηση και είναι διευρυμένη και αφορά αυτό που είπε ο Πρωθυπουργός ότι μετά την πανδημία πρέπει οι αρχές να δώσουν χώρο στη δημοκρατία και να αφήσουν τα εργαλεία περιορισμών που έπρεπε να πάρουμε για την πανδημία. Πρέπει να απαντήσουμε σε αυτά τώρα, κύριε Δήμαρχε, και πρέπει να είμαστε σοβαροί σε αυτές τις απαντήσεις.
Ως εκ τούτου, λοιπόν, θεωρώ ότι δεν έχουμε αρκετές απαντήσεις για το ποια θα είναι η επίπτωση στα οικονομικά χαρακτηριστικά της περιοχής, στα κυκλοφοριακά χαρακτηριστικά της περιοχής, στην ποιότητα ζωής και την πρόσβαση των πολιτών και στην ποικιλία των χρήσεων γύρω από τον περίπατο, γιατί μπορεί να απαντάτε με αρκετή επάρκεια και σας είπα και την δημόσια εικόνα του περιπάτου. Δεν διαφωνώ σε αυτά που είπε η κ. Πιπιλή, ως προς την ανάγκη.
Εξάλλου, εγώ θυμάμαι ότι η πρόταση ήταν να περάσει από την Πανεπιστημίου και να φτάσει μέχρι το Μουσείο. Αυτό είναι ένα ερώτημα, γιατί δεν έχει προχωρήσει. Λέω ένα παράδειγμα. Δεν σταματούσε εκεί που φτάνει η παλιά πεζοδρόμηση, όπως προφανώς θυμάμαι και τη συζήτηση που είχε γίνει για την Όλγας. Όλα αυτά είναι γνωστά και έχουν συζητηθεί από το παρελθόν και η στεγανοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, τα οποία σαφέστατα και θα πρέπει να τα συζητήσουμε.
Έχουμε ένα προβληματισμό όμως σχετικά με το ποια θα είναι η επίπτωση στις υπόλοιπες λειτουργίες, γιατί με παρέμβαση εκ των υστέρων αποφασίσαμε την Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης. Εγώ χαίρομαι γιατί αυτή η συζήτηση έγινε στο Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας για την αξιολόγηση του έργου, όπως και για τη διαβούλευση με την κοινωνία, όμως δεν έπρεπε αυτό να συζητηθεί πριν;
Ξέρετε η μεθόδευση της υπουργικής απόφασης για τον περιορισμό κινήσεων και η μη διαβούλευση πριν βάζει ήδη ένα ερώτημα, πώς εμπιστευόμαστε την κοινωνία και τους πολίτες;
Προηγουμένως, συζητάμε για της ανοικτής κοινωνίας διαδικασίες και στα θέματα του μετασχηματισμού της αγροτικής οικονομίας και της πολιτικής βιοποικιλότητας. Ένας κίνδυνος που όμως δεν μπορούν εμένα να μου δώσουν ακόμα απαντήσεις και το λέω και προσωπικά τα ζητήματα της διαβούλευσης και της επιστημονικής επιτροπής παρακολούθησης, είναι ο χώρος ο οποίος θα δημιουργηθεί. Υπάρχει κίνδυνος να διατεθεί για τραπεζοκαθίσματα και έτσι να τροποποιηθούν αρνητικά οι χρήσεις στο κέντρο της Αθήνας; Γιατί αυτό πρέπει εκ των προτέρων αξιακά να το απορρίψετε. Δηλαδή, με αξιώματα εκ των προτέρων και να το οργανώσετε έτσι ώστε να μην έχουμε προβλήματα σ αυτές τις λειτουργίες.
Ως εκ τούτου, λοιπόν, καταλαβαίνετε ότι εγώ βάζω κάποιες επιφυλάξεις για τη μεθόδευση για να μην προδοθούμε στο μέλλον για παρόμοιες κινήσεις ισχυρών μεταρρυθμίσεων που ο χώρος της Αριστεράς πάντα πρότεινε και υποστήριζε και επιστημονικά και πολιτικά, για τα θέματα της τροποποίησης χρήσεων που κινδυνεύουμε να γίνουν με τις επιδιώξεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και στην Ακρόπολη και στο Ιστορικό Κέντρο και ελπίζω να μην συνηγορείτε εσείς. Με το θέμα των μέσων μαζικής μεταφοράς και της υποστήριξης της δημοτικής συγκοινωνίας για να έχουν πρόσβαση οι πολίτες που χρειάζονται στην αγορά και σε άλλες λειτουργίες και στη μη αλλοίωση χρήσεων στην Αθήνα τα οποία είναι πάρα πολύ σημαντικά. Κρατώντας φυσικά πάντα τη συζήτηση, ότι αυτές οι αλλαγές είναι σημαντικότατες, είναι περιβαλλοντικές, αλλά πρέπει να μην περιορίζονται στο κέντρο των πόλεων αλλά να αφορούν και τις υποβαθμισμένες γειτονιές και τους ανθρώπους που πραγματικά έχουν ανάγκη. Γιατί αλλιώς θα τουριστικοποιήσουμε το κέντρο της Αθήνας, διώχνοντας τους ανθρώπους που ζουν εκεί ή δουλεύουν εκεί, το οποίο δεν θα είναι σε τελική φάση βιώσιμο. Θα έχει μη βιώσιμα χαρακτηριστικά για το σύνολο της κοινωνίας, συμπεριλαμβάνοντας αν θέλετε και το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος στην ανάλυση αυτή.
Συγχωρέστε με για αυτό τον σχολιασμό που ίσως να ήταν λίγο περιγραμματικός του θέματος, αλλά νομίζω ότι συνεισφέρω περισσότερο από το να διορθώνω ή να επισημαίνω κάποια λάθη, πάρα το να σας λέω τι σημαντικό είναι να κάνουμε πεζοδρόμηση, κάτι το οποίο το έχει λύσει νομίζω η ελληνική κοινωνία και η επιστημονική κοινότητα.
Ευχαριστώ.