«Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Κύριε Πρωθυπουργέ
Κύριοι και κυρία, Υπουργοί,
Η συζήτηση για τον Προϋπολογισμό οφείλει να είναι η κορυφαία στιγμή κάθε έτους στο Κοινοβούλιο. Δίνει τη δυνατότητα για μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης για το αναπτυξιακό και παραγωγικό μοντέλο, τις οικονομικές προτεραιότητες, το φορολογικό σύστημα με τα έσοδα, τις δημόσιες πολιτικές και το κοινωνικό κράτος, αλλά και την ευημερία της κοινωνίας και της οικονομίας.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι: είχαμε μία τέτοια συζήτηση -και θα έλεγα και μια τέτοια εισήγηση- από τη μεριά της κυβέρνησης; Είχαμε μία πρόταση σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις και την πρόοδο; Για μια πολιτική μακράς πνοής που βλέπει μπροστά για την Ελλάδα του αύριο; Δυστυχώς όχι.
Ακούσαμε ακόμη μια φορά το ίδιο παραμύθι. Πεντέμισι χρόνια ακούμε το ίδιο. Για ένα δήθεν οικονομικό θαύμα, για ποιότητα ζωής, για θωρακισμένη οικονομία, για ασφαλείς πολίτες και με υποσχέσεις για σταθερότητα και για ευημερία. Όμως, κύριε Πρωθυπουργέ, η κοινωνία έχει εμπεδώσει -και το γνωρίζετε πολύ καλά- ποια είναι η πραγματική εικόνα. Εκφράζει, σε όλα τα επίπεδα, απογοήτευση. Και η μόνη σταθερότητα όλα αυτά τα χρόνια που κυβερνάτε, είναι η σταθερότητα των κερδών λίγων ολιγοπωλιακών ομίλων. Στις «αυλές» των καρτέλ ανθίζουν, «λεφτόδεντρα» και τα ποτίζετε εσείς, κύριε Μητσοτάκη. Αυτή είναι η πραγματικότητα που ξέρει η ελληνική κοινωνία.
Για τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών, εργαζομένων, αγροτών, επαγγελματιών, μικρομεσαίων αλλά και των νέων και των συνταξιούχων, πληθαίνουν τα αδιέξοδα. Εντείνονται οι ανισότητες. Αυτά δεν τα υποστηρίζει μόνο η αντιπολίτευση. Δεν τα υποστηρίζουν μόνο οι πολίτες. Τα παραδέχεστε και εσείς. Ο κ. Χατζηδάκης στην εισήγησή του στην Επιτροπή αναγκάστηκε να μιλήσει για υψηλή ανεργία, χαμηλούς μισθούς, κόκκινα δάνεια, ακρίβεια και επενδυτικό κενό. Είναι τα λόγια σας, κύριε Χατζηδάκη, ακριβώς. Η πολιτική της κυβέρνησης όμως είναι και ανεπαρκής και άδικη. Και προσέξτε. Αναγκάζεται να παρέμβει, σύρεται, όταν η κοινωνία ασφυκτιά, όταν δηλαδή τα προβλήματα είναι ξεκάθαρα και όταν το πολιτικό κόστος είναι μεγάλο. Δηλαδή όταν εκτίθεται αναγκάζεται να παρέμβει. Η κοινωνία δεν σας πιστεύει πλέον. Αυτό αποτυπώνεται και στις μετρήσεις. Γιατί όλες οι εξαγγελίες έρχονται μετά τις αποκαλύψεις, καμία δεν έχει προληπτικό χαρακτήρα.
Αποκαλυπτικό είναι αυτό που κάνατε στο ρεύμα, αυτό που κάνατε στα διυλιστήρια. Αυτό που έρχεστε να συζητήσετε σήμερα για τις τράπεζες. Να ανακοινώσετε ημίμετρα εκ των υστέρων, παραδεχόμενος -και το κάνατε αυτό πριν μία εβδομάδα κύριε Μητσοτάκη- ότι είστε ανεπαρκείς. Για τις τράπεζες αυτό μας είπατε. Ότι δεν μπορέσατε. Δεν μπορέσατε εδώ και τρία χρόνια να τιθασεύσετε κέρδη που φτάνουν περίπου τα 4 δισεκατομμύρια τον χρόνο.
Είμαστε προκατειλημμένοι για τις εξαγγελίες που θα ακούσουμε σήμερα; Ας δούμε ορισμένα πραγματικά περιστατικά. Ας φύγουμε έξω από την οικονομία.
2021: Μετά μια μεγάλη καταστροφή, τις πυρκαγιές στην Αττική και στη Βόρεια Εύβοια, ήρθατε και ανακοινώσατε την ίδρυση ενός υπουργείου. Τρία χρόνια μετά, το υπουργείο αυτό δεν έχει ακόμα προσωπικό και οι συμβασιούχοι πυροσβέστες το μόνο που αντίκρισαν είναι δακρυγόνα και αυταρχισμό.
Ας δούμε την περίπτωση της Θεσσαλίας. Μετά τις καταστροφικές πλημμύρες υποσχεθήκατε πάρα πολλά. Το μόνο που κάνατε ήταν να φέρετε τους περιβόητους Ολλανδούς για να ιδιωτικοποιήσουν τη διαχείριση του νερού. Και τα έργα υποδομής στη Θεσσαλία δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα. Το μόνο που ακούμε είναι καταγγελίες για αναθέσεις, 15 μήνες μετά. Και χθες είχαμε το περιστατικό αυτό στο μετρό το οποίο, δυστυχώς, δεν ήταν το πρώτο. Είχαμε αρκετές ακινητοποιήσεις τις τελευταίες 15 μέρες. Μετά τα εγκαίνια είχαμε μια σειρά προβλήματα. Στα εκδοτήρια, στις σκάλες, στους ανελκυστήρες, στη στεγανότητα των χώρων. Αλλά οι χθεσινές εικόνες, κύριε Πρωθυπουργέ, σας εκθέτουν. Μετά αυτές τις πρωτοφανείς εικόνες, να περπατάνε δηλαδή οι επιβάτες στις αποβάθρες, μέσα στις σήραγγες και να βγαίνουν από καταπακτές, αυτό που χρειάζονται οι πολίτες της Θεσσαλονίκης είναι λογοδοσία. Απαντήσεις και λογοδοσία. Εμείς ρωτήσαμε χθες και οι δικαιολογίες που ακούσαμε, συγγνώμη σας το λέω και ως μηχανικός, είναι παιδαριώδεις. Έχουμε κάνει μια ερώτηση και περιμένουμε απάντηση από τον κύριο Σταϊκούρα, ο οποίος εξαφανίστηκε. Ολοκληρώθηκαν όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες; Υπάρχουν σήμερα τα πρωτόκολλα ασφάλειας, έτσι ώστε ένα σύγχρονο έργο, που το χρειαζόταν και το απαιτούσε ορθώς η Θεσσαλονίκη και το καθυστερήσατε, να μπορεί να λειτουργήσει; Σε αυτό δεν έχετε δώσει απάντηση. Γιατί το τελευταίο διάστημα έχουμε πολλαπλασιασμό των προβλημάτων και σε άλλα έργα και σε άλλες λειτουργίες σιδηροδρομικού δικτύου και πρέπει να αναλάβετε τις ευθύνες σας για μια εικόνα εγκατάλειψης, θα έλεγα. Δεν φτάνει η ανεπάρκειά σας. Όχι. Υπάρχει και κάτι παραπάνω. Η υπεροψία. Διότι ο αρμόδιος υφυπουργός σας έλεγε -και διαβάζω ακριβώς το δημοσίευμα- «μία φορά στα 100.000 χρόνια η πιθανότητα αστοχίας του συστήματος». Αυτή είναι η υπεροψία. Πρέπει να απαντήσετε σε αυτό.
Ας περάσουμε, όμως, στα κρίσιμα στοιχεία του Προϋπολογισμού. Θριαμβολογείτε ότι η ανεργία μειώνεται. Δεν λέτε όμως ότι οι συνθήκες εργασίας γίνονται «λάστιχο». Δεν λέτε ότι τα ωράρια γίνονται «λάστιχο». Δεν λέτε ότι η εκ περιτροπής και μερική απασχόληση πλέον είναι το 50% των νέων συμβάσεων. Είμαστε προτελευταίοι στην αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη, τελευταίοι στην αγοραστική δύναμη του ωρομισθίου, τρίτοι από το τέλος στον μέσο μισθό -μας ξεπέρασαν μέσα στη χρονιά αυτή και η Πολωνία και η Ρουμανία- και, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που θα καταθέσω, είμαστε προτελευταίοι σε Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν ανά κάτοικο με όρους αγοραστικής δύναμης. Κύριε Πρωθυπουργέ, μ’ αυτόν τον πίνακα πρέπει να αναμετρηθείτε σήμερα. Γι’ αυτό πρέπει να απαντήσετε.
Είμαστε, δυστυχώς κυρίες και κύριοι, στην κατηγορία της φτωχής Ευρώπης. Οι καλές δουλειές και οι αυξημένοι μισθοί που υποσχέθηκε ο κ. Μητσοτάκης, αναμένονται το 2027. Δηλαδή σε τρία χρόνια θα φτάσουμε το μέσο μισθό της Πολωνίας. Και σήμερα, άνω του 70% των εργαζομένων αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα αξιοπρεπούς διαβίωσης. Φυσικά δεν είναι τυχαίο ότι η μετανάστευση των νέων ανθρώπων συνεχίζεται. Μας μιλάτε, από την άλλη, για υπερδιπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης. Μάλιστα. Πέρυσι μας λέγατε για αύξηση επενδύσεων 14,1%, αν δεν κάνω λάθος. Τελικά προσγειωθήκαμε στο 4%. Φέτος μας λέγατε τα ίδια και θα κλείσουμε στο 6,7. Τελευταίοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως ποσοστό επενδύσεων ανά ΑΕΠ. Και καταρρέει και αυτό το επιχείρημα της χαμηλής φορολογίας των μερισμάτων. Μας λέγατε να μη φορολογηθούν τα μερίσματα για να γίνουν επενδύσεις. Κύριε Χατζηδάκη πού είναι αυτές οι επενδύσεις; Ακόμα και στις άμεσες ξένες επενδύσεις κάθε χρόνο πέφτουμε. Αυτά είναι τραγικά νούμερα που θέλουν απάντηση, πολιτική απάντηση. Λύσεις δηλαδή, όχι δικαιολογίες.
Σε ποια ισορροπία και υπευθυνότητα αναφέρεστε, όταν σχεδιάζετε παραγωγή πλεονασμάτων πάνω από το στόχο, δηλαδή 2,7 και ίσως 2,9%; Δηλαδή προσέξτε: θα αντλήσετε περίπου 2 δισεκατομμύρια πάνω από το στόχο, αυτό είναι το σχέδιό σας, αυτό προκύπτει και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να επιστρέψετε με σημερινές σας εξαγγελίες μόνο 150 εκατομμύρια ευρώ στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Δύο δισεκατομμύρια παραπάνω θα αντλήσετε από την οικονομία και την κοινωνία για να επιστρέψετε 150 εκατομμύρια. Και προσέξτε το άλλο προκλητικό: ψίχουλα είναι τα 150 εκατομμύρια, που πιθανά θα εξαγγείλατε, μπροστά στο ότι τα κέρδη των τραπεζών από τις προμήθειες ήταν 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Λιγότερο από 10% στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Αυτά κύριε Μητσοτάκη, είναι ψίχουλα. Είναι μόνο μία κουταλιά από τη «σούπα» των υπερκερδών. Μόνο μία κουταλιά στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Για να θυμηθώ και την εσωκομματική «σούπα», που τόσο σας ταλαιπωρεί το τελευταίο διάστημα.
Προφανώς μας απασχολούν και άλλα ζητήματα, όπως το έλλειμμα. Το έλλειμμα στις τρέχουσες συναλλαγές, που η ΤτΕ το προσεγγίζει, στο 9μηνο, σε διεύρυνση 7,7 δισεκατομμυρίων. Και επειδή άκουσα ότι αποδίδετε αυτό το έλλειμμα στις τιμές του φυσικού αερίου, θέλω να θυμίσω κάτι. Ο κ. Χατζηδάκης είναι αυτός ο οποίος προσέδεσε την ηλεκτροπαραγωγή της χώρας μας στο φυσικό αέριο και τώρα παραπονιέται. Τα δικά σας λάθη πληρώνετε, όταν την απολιγνιτοποίηση την κάνατε αεριοποίηση. Δεν ξεχνάμε. Τα συζητήσαμε πολλές φορές εδώ.
Έχετε μία θεωρία για μείωση φορολογίας. Ότι μειώνονται οι φορολογικοί συντελεστές. Και αφού μειώνονται οι φορολογικοί συντελεστές γιατί αυξάνονται οι φόροι; Διότι στο φετινό Προϋπολογισμό έχετε 2,5 δισεκατομμύρια περισσότερους φόρους. Το 1,5 δισ., μάλιστα είναι από τον ΦΠΑ. Δηλαδή από έναν άδικο και έμμεσο φόρο. Και έχουμε και αύξηση της φορολογίας εισοδήματος. Έχουμε μια αύξηση περίπου 20 δισεκατομμυρίων στους φόρους την τελευταία τετραετία και επιμένετε σε ένα άδικο μείγμα πολιτικής. Αυτό που έχει περισσότερους έμμεσους φόρους. Και παρότι έχετε υπεραπόδοση και αύξηση φορολογικών εσόδων, δεν συζητάτε για την μείωση του ΦΠΑ. Και δεν λέτε κουβέντα γι’ αυτό που νοιάζει τον Έλληνα και την Ελληνίδα: πως θα μειωθούν οι τιμές. Κουβέντα για αυτό. Γιατί δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε ότι την τελευταία τετραετία έχουμε αύξηση στο ψωμί 33%, στα φρούτα 38%, στο κρέας 43%, για να μην πω για το λάδι που έχει φτάσει στο 127%.
Μιλάτε ταυτόχρονα για αριστεία και αποτελεσματικότητα. Πως όμως; Προσέξτε, ενώ έχουμε αύξηση εσόδων, από την άλλη μεριά έχουμε αύξηση των οφειλών του Δημοσίου. Δηλαδή εισπράττει αλλά δεν πληρώνει. Και μάλιστα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξάνονται και προς τους ιδιώτες. Και εδώ περιλαμβάνονται και οι εκκρεμείς επιστροφές φόρου. Τα ληξιπρόθεσμα των νοσοκομείων έχουν φτάσει στο μη περαιτέρω και γι’ αυτό το λόγο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μας στέλνει στο δικαστήριο. Είναι περίπου 2,8 δισ. που χρωστάει το Δημόσιο στους προμηθευτές, αλλά οι επαγγελματίες δεν μπορούν να χάσουν δόση από τη ρύθμιση. Δεν μπορούν. Το Δημόσιο όμως μπορεί να οφείλει. Και πολλοί μικρομεσαίοι πληρώνουν ακόμα ρυθμίσεις από την περίοδο του κορονοϊού και δεν έχουν πρόσβαση ούτε σε χρηματοδοτήσεις ούτε σε δανεισμό. Και έρχεται η κυβέρνηση και τους βάζει και 700 εκατομμύρια χαράτσι. Γιατί; Γιατί δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη φοροδιαφυγή. Παραδοχή και άλλης αναποτελεσματικότητας.
Και ενώ οι εργαζόμενοι, οι μικρομεσαίοι, δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα, ποιοι περνάνε καλά στην Ελλάδα του κυρίου Μητσοτάκη; Τα ολιγοπώλια. Και έχουμε ακόμα μία φορά ρεκόρ αισχροκέρδειας και στο ρεύμα και στα διυλιστήρια και στις τράπεζες. Στο ρεύμα και στη διύλιση «βάλατε πλάτη» για να μην φορολογηθούν και όταν επέμεινε ο ΣΥΡΙΖΑ, αναγκαστήκατε να τα φορολογήσετε. Στα διυλιστήρια με τον χαμηλότερο συντελεστή, το 33% και αφού υποεκτιμήσατε τα υπερκέρδη.
Για τις τράπεζες, κύριε Μητσοτάκη, καταγγέλλουμε δημόσια ότι εσείς βάλατε πλάτη τα τελευταία χρόνια στην κερδοσκοπία. Αφήσατε τη μεγάλη ψαλίδα στα επιτόκια, τις καταχρηστικές πρακτικές, τις χρεώσεις στις κάρτες και ό,τι επιφέρει δυσανάλογα κέρδη. Εμείς, για να δείξουμε και τη συνέπειά μας αλλά και την τεκμηρίωσή μας και πέρυσι, στην ίδια αίθουσα, την ίδια ημέρα, μιλήσαμε πάλι για τα υπερκέρδη των τραπεζών. Εσείς όμως κωφεύσατε. Δεν κάνατε τίποτα για ένα χρόνο. Γι αυτό και σας κατηγορώ ότι «βάλατε πλάτη». Γιατί έχουμε τρεις χρονιές αυτό το «ράλι» υπερκερδών στις τράπεζες. Και πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι και οι προτάσεις που ετοιμάζετε αλλά και οι προτάσεις που ακούσαμε από τη μεριά του ΠΑΣΟΚ του κυρίου Ανδρουλάκη, που ξεκίνησε από τα 800 εκατομμύρια την 28η Νοεμβρίου και έφτασε τελικά στα 240 εκατομμύρια το χρόνο, είναι χάδι. Όπως και οι προτάσεις οι οποίες ακούω για τον περιορισμό των χρεώσεων. Γιατί; Γιατί δεν λύνουν το πρόβλημα. Γιατί σίγουρα απαιτείται ισχυρή φορολόγηση, που να είναι αποτρεπτική των υπερκερδών και δεν την κάνετε. Δεν την κάνετε ούτε την προτείνετε. Σίγουρα απαιτείται να πούμε που θα πάνε τα υπερκέρδη αυτά. Σε πραγματική οικονομία, άρα σε καλύτερους μισθούς και σε ενίσχυση μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και στέγης.
Αυτό στο οποίο δεν έχετε απαντήσει και εμείς περιμένουμε μια απάντηση -και από τα υπόλοιπα κόμματα περιμένουμε μια απάντηση- είναι πως μπορεί η πολιτεία να έχει μια ισχυρή παρέμβαση και ένα σχέδιο για να σπάσει επιτέλους τα καρτέλ. Αυτή είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Να ξεκαθαρίσω λοιπόν την πρότασή μας. Και στις τράπεζες, όπως και στο ρεύμα και στη διύλιση, απαιτείται ενίσχυση της παρουσίας της Πολιτείας για να μπορέσει να υπάρξει ανταγωνισμός, να λειτουργήσει η αγορά με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και στον τραπεζικό τομέα. Μας εκπλήσσει η δικαιολογία, που την ακούσαμε από τα έδρανα των υπουργών, ότι δεν μπορεί το Δημόσιο να έχει άποψη και λόγο για την τιμολογιακή πολιτική της εταιρείας στην οποία είναι μεγαλομέτοχος. Πού ακούστηκε αυτό; Στην ελεύθερη οικονομία ο μέτοχος, και μάλιστα ο μεγαλομέτοχος, δεν μπορεί να έχει άποψη για την τιμολογιακή πολιτική της εταιρείας; Δηλαδή, δεν μπορεί να προτείνει η Πολιτεία στην τράπεζα που είναι μεγαλομέτοχος, εν προκειμένω στην Εθνική, να μειωθεί η διαφορά επιτοκίων και χορηγήσεων στα επίπεδα που είναι οι ευρωπαϊκές συστημικές τράπεζες; Γιατί εδώ η ψαλίδα είναι μεγάλη. Βλέπω από 1,61 μέχρι 3,32%. Για ποιο λόγο; Να σας πω γιατί; Γιατί εσείς δεν θέλετε τον υγιή ανταγωνισμό και κρατάτε την ψαλίδα των επιτοκίων τόσο μεγάλη. Αν δεν σπάσουμε το τραπεζικό καρτέλ, τότε η ολιγοπωλιακή κατάσταση θα παραμείνει ίδια. Και μην κινδυνολογήσετε για «θαλασσοδάνεια», για ρουσφετολογικές προσλήψεις, για κρατισμό και για χρεοκοπία στις τράπεζες. Αυτή είναι η δική σας πολιτική. Τα κάνατε όταν ήσασταν κυβέρνηση και γνωρίζετε πολύ καλά τι γίνεται στον τραπεζικό τομέα. Τι γινόταν τότε, κύριε Μητσοτάκη, και εσείς προσωπικά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε ένα σχέδιο ώστε να βγούμε από τη χρεοκοπία και να έχουμε ισχυρές τράπεζες και έχουμε αποδείξεις για όλα αυτά. Θέλω, λοιπόν, απαντήσεις στην πρόταση μας -και από εσάς κύριε Ανδρουλάκη-, για το πως σπάνε τα καρτέλ με την παρέμβαση της Πολιτείας.
Για εμάς η επιλογή είναι ξεκάθαρη. Ξέρουμε ποια είναι η στάση του κυρίου Μητσοτάκη. Την απέδειξε όταν νομοθέτησε τον πτωχευτικό κώδικα και όταν πέρασε με νόμο την προστασία των funds και των servicers. Ακόμα και τις πωλήσεις των κόκκινων δανείων τις περάσατε ως επενδύσεις και καλύψατε, και ως προς την φορολογία και ως προς τον έλεγχο, τα funds και τους servicers. Εμείς με την ευκαιρία του Προϋπολογισμού θα επαναλάβουμε την ανάγκη και την πρόταση να υπάρχει και δεύτερη ευκαιρία για τους πολίτες, τους επιχειρηματίες, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους αγρότες, αλλά να υπάρχει και προστασία της πρώτης κατοικίας, φορολόγηση και έλεγχος και στα funds και στους servicers.
Οφείλω, όμως, να σας πω ότι αυτό που πραγματικά λείπει από τη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό, είναι μια συζήτηση για το παραγωγικό μοντέλο και την προοπτική της οικονομίας. Αυτή είναι η μεγάλη, ουσιαστική συζήτηση. Είναι πολύ ανησυχητικό, γιατί στην Ελλάδα έχουμε ήδη τη χαμένη ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης. Γιατί δεν αξιοποιήσατε το Ταμείο Ανάκαμψης για να πετύχουμε και την καινοτομία και τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας. Παραδείγματος χάρη όπως έκαναν άλλες χώρες σε μεγάλες υποδομές βιώσιμων και σύγχρονων μεταφορών, στη διάχυση πόρων στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, σε έργα κλιματικής ανθεκτικότητας, -τα οποία απεντάχθηκαν μάλιστα- ή σε υποδομές υγείας ή σε δράσεις για όλη τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα με ενεργειακή αναβάθμιση. Και καταφέρατε ένα αναπτυξιακό εργαλείο, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, να το κάνετε μια χαμένη ευκαιρία. Δεν έχετε αξιοποιήσει την ευκαιρία αυτή για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου.
Η ιδεοληψία σας, αλλά και η προσήλωση σε συμφέροντα σας οδήγησαν μόνο σε ιδιωτικοποιήσεις, σε σκανδαλώδεις παραχωρήσεις, σε μονομερή τουριστική ανάπτυξη και στο real estate, με τον κίνδυνο του υπερτουρισμού να παραμονεύει, καθώς και σε ένα πάρτι αναθέσεων το οποίο έχει αναδείξει και σχολιάσει και η Κομισιόν. Τρεις στις τέσσερις δημόσιες συμβάσεις στη χώρα μας εκτελούνται πλέον με απευθείας ανάθεση. Αυτή είναι η πολιτική του κ. Μητσοτάκη. Γιατί; Γιατί μόνη του προτεραιότητα είναι η στήριξη των ολιγοπωλίων και η εξαφάνιση των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων και των παραγωγών. Αυτό είναι το σχέδιο Πισσαρίδη. Αυτό το μέλλον υποστηρίζει ο κύριος Μητσοτάκης και εδώ πρέπει να πάρουμε θέση όλοι μας. Εμείς περιμένουμε και από τις υπόλοιπες προοδευτικές δυνάμεις και από το ΠΑΣΟΚ και τον κύριο Ανδρουλάκη να πάρει θέση για το σχέδιο Πισσαρίδη. Ξεκάθαρη θέση γιατί πρέπει να έχουμε ένα προοδευτικό σχέδιο για τη χώρα μας.
Ούτε για την ερήμωση της υπαίθρου, την αποκέντρωση και την περιφερειακή ανάπτυξη έχει σχέδιο η κυβέρνηση. Υπάρχουν τραγικοί ρυθμοί δημογραφικής ταπείνωσης στην περιφέρεια και ιδιαίτερα στην ακριτική περιφέρεια. Βλέπουμε αγρότες και κτηνοτρόφους αφημένους, κυριολεκτικά, στην τύχη τους. Τη γη υψηλής παραγωγικότητας να γεμίζει άναρχα με φωτοβολταϊκά τρίτων. Την ιδιωτικοποίηση της άρδευσης, πρώτα απ’ όλα στη Θεσσαλία, την έλλειψη υποδομών και ενός σχεδίου παραγωγής που να δίνει προοπτική στην αγροτική οικονομία και να δίνει υπεραξία στα ελληνικά προϊόντα και στις ομάδες παραγωγών. Και μια απερίγραπτη, σκανδαλώδη κατάσταση στον ΟΠΕΚΕΠΕ και στις ενισχύσεις των αγροτών. Κυριολεκτικά βρίσκονται σε αγωνία όλες οι αγροτικές οικογένειες. Κύριε Μητσοτάκη, η ελληνική ύπαιθρος, χωρίς νέα παιδιά, χωρίς υποδομές και χωρίς δουλειά, δεν έχει προοπτική και δεν έχει μέλλον.
Για εμάς, για τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, η συζήτηση του Προϋπολογισμού έπρεπε να έχει και άλλες προτάσεις. Θα τις καταθέσουμε εμείς. Για ένα άλλο παραγωγικό μοντέλο, που θα έχει προτεραιότητα στο πραγματικό προϊόν. Αγροτική ανάπτυξη, του πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και μεταποίηση των ανταγωνιστικών ελληνικών προϊόντων, αλλά και περιφερειακή ανάπτυξη. Αποκέντρωση των πόρων, Αποκέντρωση χρηματοδοτικών εργαλείων. Γιατί δεν μπορεί να υπάρχει βιώσιμη προοπτική για τη χώρα αν δεν αλλάξουμε παραγωγικό μοντέλο. Δεν πιστεύω να νομίζετε ότι μπορούμε έτσι, με «πήλινα πόδια» να δώσουμε τη μάχη και στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, όταν έχουμε μπροστά μας τη μεγάλη αβεβαιότητα της κλιματικής κρίσης και όταν είναι μονόδρομος η κλιματικά ουδέτερη οικονομία και το κυκλικό μοντέλο παραγωγής. Δεν ακούμε κουβέντα για όλα αυτά. Είστε αλλού, κυριολεκτικά. Και βέβαια, προσθέστε επιπλέον ότι έχουμε στη χώρα μας τη μεγάλη κρίση των οικοσυστημάτων αλλά και την υποβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος.
Εδώ, δεν ξέρω αν το έχετε καταλάβει, αλλά εκτεθήκατε. Και ο κ. Χατζηδάκης, που υπηρετούσε τότε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, που ανέδειξε τα ρουσφέτια των πρόσθετων ορόφων που κάνατε με τον νόμο 4759 του 2020. Που ξεσηκώθηκε όλη η αυτοδιοίκηση ανεξαρτήτως καταγωγής, πολιτικής ή στήριξης.
Και έχουμε -και αυτό δεν συζητιέται καθόλου- καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την ποιότητα της ατμόσφαιρας και στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Αυτό είναι θέμα δημόσιας υγείας. Είναι θέμα προοπτικής. Για σας; Πέρα βρέχει. Είναι πλέον προφανές ότι η κυβέρνηση δεν έχει ούτε την επάρκεια, αλλά δεν έχει και την πρόθεση να ασχοληθεί με όλα αυτά τα μεγάλα ζητήματα.
Εμείς λοιπόν καταθέτουμε αυτή την πρόταση της άλλης ανάπτυξης, που έχει πρώτα απ’ όλα κράτος δικαίου. Έχει ισονομία, πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία, διαφάνεια, κανόνες, σχεδιασμό, σχεδιασμό του χώρου, χωροταξικό σχεδιασμό, όχι βέβαια για real estate και αύξηση της δόμησης, αλλά για τη βιωσιμότητα. Και διεύρυνση της παραγωγικής βάσης, έτσι ώστε να έχουμε νέα προϊόντα με την καινοτομία και την έρευνα, εδώ στην Ελλάδα, και βέβαια να έχουμε και εξαγωγικό προφίλ. Με μία προϋπόθεση: μαζί με την περιφερειακή ανάπτυξη να έχουμε πλουραλισμό και εκδημοκρατισμό της οικονομίας. Αυτή είναι η απάντηση απέναντι στα καρτέλ και στα ολιγοπώλια. Οι περισσότεροι παραγωγοί, η μεγαλύτερη και περισσότερη επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Θέλουμε να πολλαπλασιάσουμε και τους παραγωγούς και την παραγωγή. Αυτό θα φέρει και καλούς μισθούς και ενίσχυση της εργασίας και θα γυρίσουν νέοι επιστήμονες από το εξωτερικό.
Γιατί η δική σας θεώρηση, το μόνο που στοχεύει είναι φτηνή εργασία. Διαβάζω ότι το 70% των μισθωτών αμείβεται με λιγότερο από 950 ευρώ το μήνα. Προσέξτε. Μια οικογένεια με δύο εργαζόμενους με αυτή την αμοιβή δεν τα βγάζει πέρα. Ξέρετε γιατί; Γιατί δική σας προτεραιότητα είναι η κοινωνία των εργαζόμενων φτωχών. Αυτό είναι που έχει ως πολιτική η Νέα Δημοκρατία. Δεν «βγαίνουν» οι οικογένειες γιατί οι ελάχιστες αυξήσεις ισοπεδώνονται από την ακρίβεια. Το ποσοστό κάλυψης, από την άλλη, των συλλογικών συμβάσεων είναι πάρα πολύ χαμηλά, στο 29%, όταν η Ευρώπη είναι στο διπλάσιο, που δίνει καλύτερους μισθούς, και θέλει να φτάσει στο 80%.
Την ίδια στιγμή κυριολεκτικά λειτουργείτε ως οδοστρωτήρας και στην υγεία και στην παιδεία. Οι δαπάνες για την παιδεία είναι πολύ κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Εγκαταστάσεις με ελλείψεις. Συγχωνεύσεις και κλείσιμο σχολείων. Κενά εκπαιδευτικών. Αλλά φροντίσατε, απ’ την άλλη μεριά, να νομοθετήσετε υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων, καταπατώντας τα όνειρα των νέων, αλλά καταπατώντας και το Σύνταγμα. Πανεπιστημιακά ιδρύματα με στόχο το κέρδος. Φοιτητές – πελάτες και εμπόρευμα τα πτυχία.
Κυρίες, κύριοι βουλευτές τίθενται, λοιπόν, πολλά και σοβαρά ερωτήματα. Τι στάση θα κρατήσετε στην επερχόμενη συνταγματική αναθεώρηση και εσείς του ΠΑΣΟΚ, όσον αφορά το θέμα της δημόσιας ανώτατης παιδείας; Θα είναι πεδίο συναίνεσης, όπως προαναγγέλθηκε, μεταξύ της κυβέρνησης και του κυρίου Ανδρουλάκη; Το ακούσαμε, θέλουμε διάψευση. Δεν πιστεύουμε τίποτα από τις διαρροές. Εδώ είναι η Βουλή, εδώ να δώσετε απαντήσεις.
Αλλά και στην Υγεία. Έχουμε από τις υψηλότερες ακάλυπτες ανάγκες υγείας, από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιωτικών δαπανών για την υγεία. Είμαστε η δεύτερη χειρότερη χώρα ως προς αυτές τις υπηρεσίες προς την κοινωνία. Έχουμε σοβαρότατο πρόβλημα και αμοιβών και στελέχωσης. Ξέρετε ότι φεύγουν οι γιατροί για να πάνε σε άλλες χώρες του εξωτερικού; Ακόμα και αυτοί που είναι στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ξέρετε ότι οι νοσηλευτές ξεκινάνε με μηνιαίες αμοιβές των 850 ευρώ; Δεν μπορούν να βρουν ούτε καν σπίτι σε περιοχές που διορίζονται και έχουμε σοβαρό πρόβλημα στο ισοζύγιο προσλήψεων αποχωρήσεων για το 2024. Γιατί; Γιατί η κυβέρνηση με τον Προϋπολογισμό στηρίζει και υποστηρίζει την ιδιωτικοποίηση και του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Τι άλλωστε είναι διαφορετικό με τα ιδιωτικά χειρουργεία; Μονοδρομείτε την υγεία προς τους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών και μάλιστα στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και τους εξυπηρετείτε. Και με την έλλειψη γιατρών στην περιφέρεια. Εκεί φαίνονται οι ανισότητες και ποιοι είναι τελικά για εσάς πολίτες δεύτερης κατηγορίας.
Μέσα στα αγαθά που έχετε «βάλει στο μάτι» για ιδιωτικοποίηση ετοιμάζετε τώρα και το σχέδιο για τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης Αποχέτευσης. Προσέξτε. Αφού τις χρεοκοπήσετε με τη ρήτρα της ΔΕΗ, που έβαλαν τα εκλεκτά σας παιδιά στη ΔΕΗ, τώρα για να τις σώσετε θα τις δώσετε σε ιδιώτες. Αυτό κυριολεκτικά είναι βραβείο πολιτικής υποκρισίας. Και θεωρώ ότι έκανε πολύ σωστά η Αυτοδιοίκηση και σας επέστρεψε το σχέδιο νόμου για την ιδιωτικοποίηση των ΔΕΥΑ. Και μπαίνει ακόμα ένα ερώτημα: στην επερχόμενη συνταγματική αναθεώρηση θα υπάρχει συναίνεση αν η κυβέρνηση προωθήσει σχέδιο άρσης του δημόσιου χαρακτήρα του νερού;
Συμπερασματικά, κυρίες και κύριοι βουλευτές, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί και αυτόν τον προϋπολογισμό για να ιδιωτικοποιήσει αγαθά όπως είναι η παιδεία, η υγεία, το νερό και να βάλει εμπόδια σε πανανθρώπινα δικαιώματα, όπως είναι η στέγη, η εργασία, η αξιοπρεπή διαβίωση. Αυτή είναι η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη. Κατεδαφίζοντας ταυτόχρονα και δομές, όπως είναι η Αυτοδιοίκηση και θεσμούς, όπως είναι οι ανεξάρτητες αρχές.
Η ακρίβεια, το υψηλό κόστος ζωής, η χαμηλή αγοραστική δύναμη, οι ελλείψεις σε παιδεία και υγεία, μας απομακρύνουν από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Αυτό της απόκλισης από την Ευρώπη. Αντί για σύγκλιση έχουμε απομάκρυνση. Το δικό μας μοντέλο, η δική μας πρόταση, θέτει σε προτεραιότητα τη σύγκλιση με την Ευρώπη. Ο Προϋπολογισμός της χώρας, για τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία οφείλει να συνδυάζει και τη δημοσιονομική σταθερότητα, την οποία έχουμε κατακτήσει με δική μας κυβέρνηση. Μην ξεχάσουμε ότι πάνω στα δικά μας βήματα σήμερα είναι ασφαλής ο Προϋπολογισμός.
Αλλά εμείς θέλουμε να διασφαλίσουμε και κάτι ακόμα κύριε Μητσοτάκη. Το να μπορέσει η χώρα να προσεγγίσει τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Είναι λυπηρό ότι η χώρα μας δεν έχει την επάρκεια, αλλά δεν είχατε και εσείς την πρόνοια, να εισάγετε στη δημόσια συζήτηση το πώς θα συντάξουμε Προϋπολογισμό με βάση τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Ξέρετε, κυρίες κύριοι βουλευτές, ο ΟΗΕ έχει ολοκληρώσει έναν σχεδιασμό για πολύ σημαντικούς δείκτες, που εντάσσονται και στο πρόγραμμα για το 2030, για τη βιώσιμη ανάπτυξη παγκοσμίως. Το ερώτημα είναι, η ελληνική κυβέρνηση το ξέρει; Έχει κάνει κάτι γι’ αυτό; Γιατί πρέπει να σας πω ότι εμείς, όταν ήμασταν κυβέρνηση, παρότι ήμασταν σε κατάσταση χρεοκοπίας, το 2018 αξιολογήθηκε η χώρα στον ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη με βάση τους Δείκτες Βιώσιμης Ανάπτυξης. Κι από τότε… Γνωρίζετε κάτι; Το θυμάστε; Γιατί δεν το βάλατε στον Προϋπολογισμό; Γιατί δεν έχετε παραμετροποιήσει τον Προϋπολογισμό ως προς το αποτύπωμα των SDGs; Γιατί δεν προχωράτε με την καινοτομία;
Εμείς θέλουμε να είμαστε Ευρώπη στην πράξη και όχι στα λόγια. Θέλουμε να είμαστε Ευρώπη στις υποδομές, στην παραγωγή, στην περίθαλψη, στην παιδεία, στον μισθό, στις συντάξεις του Έλληνα και της Ελληνίδας. Και θέλουμε μια Ευρώπη πιο ισχυρή, πιο δημοκρατική, πιο βιώσιμη, γιατί μας ανησυχεί και η υποχώρηση της Ευρώπης από τις αξίες τις ευρωπαϊκές που υποστηρίζουμε, αλλά και από το κεκτημένο της δημοκρατικής κοινωνίας. Την προστασία των δημοκρατικών και ατομικών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου. Έγινε κάτι τραγικό χθες. Είχαμε ακόμα ένα ναυάγιο με θύματα. Και το ερώτημα είναι: αναλογίζεστε ποια είναι η επίπτωση του Συμφώνου Μετανάστευσης σε αυτά τα τραγικά περιστατικά που συμβαίνουν στη χώρα μας; Δεν πρέπει να κάνουμε κάτι για μια Ευρώπη η οποία θα μπορεί να έχει ταυτόχρονα και δημοκρατική λειτουργία και πλαίσιο ασφάλειας, αλλά και τη διατύπωση μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για την οικονομία;
Κυρίες, κύριοι Βουλευτές, θεωρώ ότι είναι αναγκαίο στην τοποθέτησή μου αυτή να αναφερθώ και σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, συνεχίζοντας από τα ζητήματα της Ευρώπης. Είναι γεγονός ότι είναι ανησυχητικές οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Αναδεικνύουν ένα μείζον έλλειμμα της παγκόσμιας κοινωνίας στην πολιτική ειρήνης και στην εφαρμογή των αποφάσεων των διεθνών οργανισμών.
Ως προς τις επιλογές της κυβέρνησης διαβάζουμε, μετά το ΚΥΣΕΑ, ότι υπάρχει συζήτηση για το πάγωμα των αιτήσεων ασύλου των Σύρων προσφύγων, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών έχει δηλώσει ότι η πτώση Άσαντ δεν κατέστησε τη Συρία αυτομάτως ασφαλή. Υπάρχει λοιπόν ένα ερώτημα. Η κυβέρνηση δεν μπορεί, προκειμένου να «χαϊδέψει» εθνικιστικές φωνές, να παραβιάζει το δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να αναγνωρίζει ως ασφαλή μια χώρα την οποία ελέγχουν τζιχαντιστές. Δεν θα σας επιτρέψουμε να εκτεθεί η χώρα σε προχειρότητες και κινήσεις εσωτερικής κατανάλωσης.
Κύριε Μητσοτάκη και στα ελληνοτουρκικά βλέπουμε ότι οι προτεραιότητές σας εξαντλούνται σε εσωκομματικές ισορροπίες, με αποτέλεσμα να ακολουθείτε την τακτική του εκκρεμούς. Μέχρι τις εκλογές, ο κύριος πρωθυπουργός αγκαλιά με τον κύριο Σαμαρά, επιδιδόταν σε μια άκρατη πατριδοκαπηλία, διακηρύσσοντας ότι ο πατριωτισμός ήταν ξένη λέξη για τον Αλέξη Τσίπρα. Αποκαλώντας μας «εθνική εξαίρεση» και διαχειριζόμενος με επικίνδυνο τρόπο το ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα της Θράκης. Μετά τις εκλογές, για να προσεγγίσει ένα άλλο κοινό, άρχισε να μιλάει για την ανάγκη υποχωρήσεων και να διαρρέει ότι σε λίγους μήνες μπορεί να έχουμε συνυποσχετικό και ολοκλήρωση του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Και τώρα, που νιώθει πίεση από τα δεξιά, που ο ίδιος εξέθρεψε, ο πρωθυπουργός μάς ανακοίνωσε και ήταν πολύ κρίσιμη αυτή η δημόσια τοποθέτηση, ότι δεν βλέπει προοπτική για να προχωρήσουμε στη Χάγη με την Τουρκία. Και ρωτάω: δεν καταλαβαίνετε πόσο εις βάρος των εθνικών συμφερόντων είναι αυτή η πολιτική, κύριε Μητσοτάκη; Δεν καταλαβαίνετε ότι από τη μια, με το να ανεβάζετε δημόσια τον πήχη και μετά να τορπιλίζετε δημόσια τις συνομιλίες, δημιουργείτε ένα σοβαρό ζήτημα; Ενώ θεσμικά -οφείλω να το πω αυτό- και η χώρα αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών, έδινε τελείως διαφορετική εικόνα. Ποια θα είναι η επόμενη μέρα, όταν δεν θα υπάρχει η προοπτική της Χάγης; Θέλω να απαντήσετε σήμερα, κύριε Μητσοτάκη. Για ποιο λόγο δεν προχωρήσατε με τη διαδικασία των διερευνητικών; Εμείς είχαμε ενημερώσει γι’ αυτό τον υπουργό Εξωτερικών, για να υπάρχει τουλάχιστον ένα πλαίσιο συνέχειας. Για να υπάρχει και ένα μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την Τουρκία. Κρατήσατε μόνο σε πολιτικό διάλογο αυτή τη διαδικασία.
Εμείς, θέλω να είμαστε ξεκάθαροι κυρίες και κύριοι βουλευτές, απορρίπτουμε αυτή την τυχοδιωκτική πολιτική του κ. Μητσοτάκη, που από τη μια κινείται με εθνικιστικά αντανακλαστικά και από την άλλη επενδύει σε μια συζήτηση μείζονος εθνικής σημασίας, χωρίς στρατηγική και με μικροκομματικά οφέλη. Εμείς ξεκάθαρα δηλώνουμε ότι πρέπει να διατηρηθεί ζωντανή η προοπτική οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στη Χάγη. Με καθαρές κόκκινες γραμμές και μια διπλή στρατηγική: και της ενίσχυσης της χώρας μας, αλλά και της διασφάλισης της ειρήνης. Μια στρατηγική που να αξιοποιεί τους συμμάχους μας και να συνδέει την προσφυγή στη Χάγη με τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Καθιστώντας παράλληλα σαφές στην Τουρκία ότι οι αρνητικές εξελίξεις στο Κυπριακό θα επιβαρύνουν και τον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Ακούσαμε τον κ. Μητσοτάκη να υπερασπίζεται για άλλη μια φορά την πολιτική της Ελλάδας – «προκεχωρημένου φυλακίου», που πρωτοστατεί στην αποστολή όπλων στην Ουκρανία και στη Σαουδική Αραβία, στην εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων, στη μονόπλευρη στήριξη του Ισραήλ και στην παραχώρηση βάσεων επ’ αόριστον στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι απαράδεκτο να μην καταλαβαίνετε το λάθος να προσπαθούμε, να αποσπάσουμε την εύνοια των ΗΠΑ ως πιο σημαντικοί στη νοτιοανατολική πτέρυγα από την Τουρκία, ειδικά τώρα που αλλάζει η αμερικανική πολιτική και στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή. Η ισχύς της Ελλάδας, κύριε Μητσοτάκη, δεν ενισχύεται ως δήθεν προκεχωρημένο φυλάκιο, αλλά ως ευρωπαϊκός πυλώνας ειρήνης, σταθερότητας και πρωτοβουλιών στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο. Με σχήματα ασφάλειας και συνεργασίας απέναντι στην αποσταθεροποίηση που επιτείνουν άλλοι.
Επειδή αυτό κάναμε ως κυβέρνηση με συνέπεια και με πολύ θετικά αποτελέσματα, τα οποία δεν αξιοποιήσατε. Και επειδή, ως αντιπολίτευση, εμείς υπερασπιζόμαστε με καλύτερη συνέπεια από εσάς, απ’ ότι φαίνεται, την εθνική γραμμή σε όλα τα θέματα. Για όλα αυτά, μου προξένησε πολύ άσχημη εντύπωση όταν άκουσα τον κύριο Γεραπετρίτη να κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ ότι για τη συμφωνία των Πρεσπών δεν αναζήτησε τη σύμφωνη γνώμη άλλων κομμάτων. Θυμίζω ότι ο Αλέξης Τσίπρας είχε ενημερώσει από τον Ιανουάριο του 2019, πέντε μήνες πριν από την υπογραφή της συμφωνίας, όλους τους πολιτικούς αρχηγούς και ότι ο κ. Κοτζιάς, ως υπουργός Εξωτερικών είχε παράσχει αντίστοιχη ενημέρωση τους επόμενους μήνες. Αυτό που είπε ο κύριος Γεραπετρίτης, αναφερόμενος στον κύριο Σαμαρά, ότι πατριωτισμός σημαίνει να βάζουμε το εμείς πάνω από το εγώ, εμείς το κάναμε πράξη. Με θαρραλέα εθνική στρατηγική, η οποία είχε αρχή, μέση και τέλος, την οποία δεν έχετε σήμερα. Γιατί τότε ο κύριος Μητσοτάκης, αγκαλιά με τον κύριο Σαμαρά, είχε το θράσος να κατηγορεί τον Αλέξη Τσίπρα ότι αντάλλαξε το Μακεδονικό με τις συντάξεις. Σας το λέω χωρίς ενδοιασμούς. Θα κουβαλάτε πάντα το εθνικό άγος ότι για να γίνετε κυβέρνηση επενδύσατε με θράσος στην πατριδοκαπηλία. Και μετά κάνατε στροφή 180 μοιρών και λέτε παντού ότι η συμφωνία ορθώς πρέπει να τιμάται. Σήμερα ο κύριος Σαμαράς σας πληρώνει με το ίδιο νόμισμα.
Γίνατε κυβέρνηση το 2019 παίζοντας με τις Πρέσπες. Ενισχύσατε τη θέση σας το 2023 παίζοντας με τη Θράκη. Τώρα; Θέλετε να παίξετε με τα ελληνοτουρκικά; Πρέπει να πάρετε εδώ μία δημόσια θέση. Είναι, και το επιτάσσει, το εθνικό συμφέρον. Γιατί θέλω να ξέρετε και θέλουμε να ξέρετε, ότι στα παιχνίδια σας θα μας βρείτε απέναντι, γιατί εμείς είμαστε μια δύναμη εθνικής ευθύνης. Αυτός είναι ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.
Ως προς τις αμυντικές δαπάνες θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι η θετική ψήφος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία αφορά τη στήριξη της εθνικής ασφάλειας και της άμυνας, αλλά όχι όλων των επιλογών της κυβέρνησης στο θέμα αυτό. Και θα είμαι συγκεκριμένος. Έχουμε επιλέξει διαχρονικά μία τέτοια συνεπή στάση. Με τεκμηρίωση έχουμε στηρίξει και στην αρμόδια επιτροπή αρκετά εξοπλιστικά προγράμματα. Σ’ ένα βαθμό αυτό δηλώνει και η θετική μας ψήφος, μιας και αρκετά από αυτά είναι και μέσα στον Προϋπολογισμό. Αλλά δεν αναιρούμε την πολύ αυστηρή κριτική που σας κάνουμε για άλλα ζητήματα και άλλα ελλείμματα πολιτικής, αλλά και σε νέα που αναφύονται. Γιατί πολλά προβλήματα στη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων οφείλονται σε εσάς το τελευταίο διάστημα.
Θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Πρώτα απ’ όλα στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία έχουμε σοβαρότατα προβλήματα. Έχει κλείσει η παραγωγική βάση των ΕΑΣ στον Υμηττό. Έχετε παραδώσει όλη την υποδομή σε μία σλοβακική εταιρεία. Η ΕΑΒ είναι υποστελεχωμένη, όταν έχουμε αγορές ύψους 7 δισ. από τη Γαλλία, αλλά δεν έχουμε κατασκευή ούτε μιας βίδας από την εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Παρουσιάζετε ως επιτυχία συμβάσεις 30 εκατομμυρίων, όταν τα προγράμματα που «έτρεχαν» ήταν δεκάδων δισεκατομμυρίων. Υπάρχει απαξίωση και των υποδομών και της τεχνογνωσίας και του προσωπικού και της στρατηγικής. Για όλα αυτά ενημερωθήκαμε πρόσφατα και προσωπικά και με επισκέψεις και στην ΕΑΣ και στην ΕΒΟ Αιγίου.
Δεύτερο πρόβλημα, στο έμψυχο δυναμικό μας. Κύριε Μητσοτάκη, δεν έχετε δώσει καμία στήριξη στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Γι’ αυτό και υπάρχουν μαζικές παραιτήσεις και αυτό μας προβληματίζει ιδιαίτερα. Υπάρχουν τεράστια κενά στους εισακτέους των στρατιωτικών σχολών, που οφείλονται και στο πολύ χαμηλό μισθολόγιο και υπάρχει παντελής έλλειψη μέριμνας και απουσία σημαντικών ουσιαστικών κινήτρων για τη σταδιοδρομία στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Τρίτον, δεν μπορείτε να παραγνωρίζετε, γιατί βγήκαν και στη δημοσιότητα τα σοβαρότατα προβλήματα που υπάρχουν και στα στρατιωτικά νοσοκομεία αλλά και στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού.
Και τέταρτον, υπάρχουν συμβάσεις σκανδαλώδεις, όπως αυτή της Καλαμάτας, για την οποία δημιουργούνται νέα ερωτήματα το τελευταίο διάστημα, αλλά και αγορές εξοπλισμού εκτός των εισηγήσεων των επιτελείων, τα οποία έχουμε αναδείξει και στη Βουλή. Έχετε, κύριε Μητσοτάκη, σοβαρότατες ευθύνες για την κατάσταση αυτή και πρέπει να τις αναλάβετε δημόσια.
Εμείς με την ψήφο μας δεν στηρίζουμε τις δικές σας επιλογές. Στηρίζουμε την εθνική ασφάλεια και άμυνα και τις επιλογές που έχουμε στηρίξει στην αρμόδια επιτροπή. Σας αφαιρούμε και κάθε δικαίωμα να κάνετε προπαγάνδα και να κρύψετε τη δική σας ανεπάρκεια. Αναγνωρίζουμε την ιδιαίτερα εύθραυστη γεωπολιτική συγκυρία και θέλουμε να στείλουμε ένα μήνυμα και εδώ και έξω από τη χώρα μας. Προτάσσουμε την εθνική ασφάλεια. Αυτή είναι η επιλογή μας. Και πρέπει να πω, για να λύσω και ορισμένες απορίες που διατυπώνονται, ότι αυτό έχουμε κάνει πολλές φορές στο παρελθόν. Αυτό κάναμε και το 2020, αυτό κάναμε και το 2024. Αυτό για να μη δημιουργούνται ψευδείς εντυπώσεις. Τι σημαίνει η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ; Και αυτό είναι γνωστό σε όλα τα κόμματα. Πρώτον, ότι με βάση την τεκμηρίωση και συγκεκριμένες επιλογές εμείς τοποθετούμαστε. Και δεύτερον, ότι το μείζον πρόβλημα αυτού του Προϋπολογισμού, κυρίες και κύριοι βουλευτές, δεν είναι στις αμυντικές δαπάνες. Είναι στα υπερκέρδη, στα καρτέλ, στην φτωχοποίηση της ελληνικής κοινωνίας. Και δεν θα μπορέσετε να το κρύψετε. Η θετική ψήφος, επίσης, δεν σημαίνει «λευκή επιταγή», ούτε προφανώς στήριξη. Σημαίνει ακριβώς το αντίθετο. Σημαίνει πολύ αυστηρός έλεγχος για κάθε σύμβαση και για κάθε δαπάνη. Και με την ευκαιρία ανάληψης της θέσης ευθύνης του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, σας ενημερώνω ότι θα ζητήσω αναλυτική τεκμηρίωση και από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, όπως συζήτησα και με τον Υπουργό Εξωτερικών, για όλα τα προγράμματα που υλοποιούνται και τα οποία σχεδιάζονται. Γιατί, πράγματι, όλα αυτά που σας ανέφερα μας ανησυχούν ιδιαίτερα.
Είναι γεγονός ότι δεν επιλέγουμε την καταψήφιση των αμυντικών δαπανών, παρότι το συζητήσαμε, γιατί μας προβληματίζουν τα θέματα της πολιτικής της κυβέρνησης. Η δική μας στάση διαμορφώνεται με βάση τις προτεραιότητες, τα συγκεκριμένα δεδομένα και τις ανάγκες της χώρας. Απαιτούμε από την κυβέρνηση και λογοδοσία και διαφάνεια, αλλά δεν σας χαρίζουμε τον πατριωτισμό. Θεωρούμε ότι είναι προνόμιο για όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, συμπερασματικά δεν έχουμε έναν Προϋπολογισμό στήριξης της κοινωνίας, της παραγωγής, της οικονομίας, της καινοτομίας. Έχουμε έναν Προϋπολογισμό, μία από τα ίδια. Ίδιας λογικής με τον περσινό, που μας έφερε μέχρι σήμερα στα υπερκέρδη, στην ακρίβεια και στη φτωχοποίηση. Άρα, έχουμε έναν Προϋπολογισμό με αδικίες, με ανισότητες και κυρίως χωρίς προοπτικές προόδου. Το σχέδιο του κυρίου Μητσοτάκη είναι να δουλεύουν δέκα εκατομμύρια Έλληνες και Ελληνίδες και να κερδίζουν μερικές δεκάδες καρτέλ. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Είναι γεγονός ότι ενώ η κοινωνία ζει αυτή τη δυστοπία, εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ περάσαμε δύσκολες στιγμές, που αδυνάτισαν και σκίασαν το έργο μας και τις επεξεργασίες μας. Έδωσαν και χώρο σε ένα σχέδιο που είχε πάντα η αντίδραση στη χώρα μας, να μειώσει την εμβέλεια του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, γιατί ξέρουμε πολύ καλά ότι μας φοβάται. Καταφέραμε όμως να βγούμε πιο δυνατοί. Να βγούμε πιο συγκροτημένοι και πιο αποφασισμένοι. Και θα ασκήσουμε τα καθήκοντα που μας ανέθεσε η ελληνική κοινωνία και στις τελευταίες, διπλές βουλευτικές εκλογές και στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Τα καθήκοντα αυτά είναι τα καθήκοντα της αξιωματικής αντιπολίτευσης της χώρας.Αυτή είναι η λαϊκή ετυμηγορία, αυτή είναι η λαϊκή εντολή, αυτό είναι δημοκρατία. Και αυτό δεν πιστεύω να αμφισβητείται από κανέναν και από καμία. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ψήφο εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων και Ελληνίδων πολιτών.
Γι’ αυτό το λόγο εμείς θα καταθέσουμε κοστολογημένες προτάσεις, θα ασκήσουμε τεκμηριωμένη και δυναμική αντιπολίτευση και θα συμβάλουμε, πάνω απ’ όλα, για να υπάρχει μια εναλλακτική προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης. Γιατί η προοπτική δεν μπορεί να είναι η συναίνεση με τον κ. Μητσοτάκη. Η προοπτική της χώρας μας πρέπει να είναι μια προοδευτική κυβέρνηση. Μια κυβέρνηση που θα ανατρέψει τον κ. Μητσοτάκη και θα φέρει την πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα.
Γι αυτό το λόγο εμείς το ξεκαθαρίζουμε. Τεκμηριωμένη αντιπολίτευση θα κάνουμε και το ξέρετε ότι μπορούμε να κάνουμε, αλλά βολική και συναινετική αντιπολίτευση δεν πρόκειται να γίνουμε ποτέ. Γιατί στην κοινωνία πρέπει να δίνουμε συγκεκριμένες απαντήσεις, όπως στον άδικο Προϋπολογισμό που έχουμε μπροστά μας. Η απάντηση της προοδευτικής αντιπολίτευσης πρέπει να στοχεύσει στην ουσία του Προϋπολογισμού. Γι’ αυτό μεταφέρουμε τη συζήτηση στην ουσία της οικονομίας, της εργασίας, της παιδείας, της υγείας, της υγείας και του παραγωγικού μοντέλου. Σε αυτά θέλουμε απαντήσεις και προτάσεις. Δεν υπάρχει περιθώριο συναίνεσης με μια ανάλγητη και αντιλαϊκή κυβέρνηση, η οποία κυβερνάει με το ρουσφέτι, με τους ημέτερους, με την προπαγάνδα και με τον αυταρχισμό.
Σαφώς πρέπει να βρούμε λύσεις και να διερευνήσουμε τις δυνατότητες συζήτησης μεταξύ των προοδευτικών κομμάτων και θα έλεγα και άμεσα πρέπει να γίνει αυτό.
Γιατί η κοινωνία δεν τα βγάζει πέρα. Γιατί η κοινωνία θέλει πρόταση αντιπολίτευσης με προοπτική και δεν την ενδιαφέρουν οι κομματικοί εγωισμοί. Και πρέπει να δώσουμε, όλος ο προοδευτικός χώρος, απάντηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ μεγαλώνει και δυναμώνει για να παίξει το ρόλο του καταλύτη σε αυτή τη συζήτηση. Γιατί βλέπουμε ότι κάποιοι προσπαθούν να παίξουν παιχνίδια με κομματική ιδιοτέλεια.
Εμείς, λοιπόν, θα είμαστε εδώ για όσους μας ψήφισαν, αλλά και για όσους δεν μας ψήφισαν. Θα είμαστε εδώ ως αξιωματική αντιπολίτευση της χώρας, γιατί ξέρουμε ότι η χώρα πρέπει να δώσει νέες απαντήσεις απέναντι στις μεγάλες αβεβαιότητες του αύριο. Πρέπει να μιλήσουμε για τη γεωπολιτική αστάθεια, για την κλιματική κρίση, για τη νέα μεταναστευτική κρίση, για το δημογραφικό και την ερήμωση της υπαίθρου, για την τεχνητή νοημοσύνη, για τα θέματα δημοκρατίας και κράτους δικαίου, αλλά και δικαιωμάτων, που δημιουργούν αυτές οι τεράστιες αλλαγές.
Ένας ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ είναι η δύναμη μιας ισχυρής αντιπολίτευσης στη Βουλή και στην κοινωνία, που έχει ανάγκη Ελληνικός λαός. Ένας ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ εγγυάται την εκπόνηση και την προοπτική προγράμματος εναλλακτικής προοδευτικής διακυβέρνησης. Αλλά ένας ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να παίξει και έναν πρωταγωνιστικό ρόλο και να εγγυηθεί τη συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων στη βάση ενός προοδευτικού σχεδίου.
Η επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει να δώσει απαντήσεις για όλες αυτές τις μεγάλες αλλαγές. Με αφετηρία τις προοδευτικές αξίες και τα ιδανικά της ζωής, της ειρήνης, της δημοκρατίας πάνω από όλα. Για όλους αυτούς τους λόγους, νομίζω ότι είναι σαφές πως καταψηφίζουμε αυτόν τον άδικο Προϋπολογισμό και η μάχη που δίνουμε από εδώ και εμπρός είναι για την ανατροπή αυτής της άδικης κυβέρνησης.
Σας ευχαριστώ πολύ».
Παρακολουθήστε την ομιλία εδώ.