«Η απουσία στρατηγικής της κυβέρνησης για τη βιομηχανία είναι πλέον πολύ εμφανής, ειδικά τώρα όπου η πανδημία πλήττει τόσο επιχειρήσεις όσο και εργαζόμενους και αναδεικνύει ξανά τη ανάγκη της Ελλάδας για ένα νέο σύγχρονο παραγωγικό μοντέλο και σχέδιο. Χρειαζόμαστε πραγματική οικονομία με πραγματικό προϊόν για να έχουμε βιώσιμη εργασία και βιώσιμες επιχειρήσεις. Αυτό προϋποθέτει, εν μέσω πανδημίας, και πραγματικές χρηματοδοτήσεις. Δυστυχώς όμως ακούμε τοποθετήσεις είτε για νέο μνημόνιο και νέο δανεισμό είτε για συνέχιση του ίδιου μοντέλου ανάπτυξης-φούσκα με real estate που μας οδήγησε στην οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας», δήλωσε ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ, Σ. Φάμελλος, στην τοποθέτησή του στην Ανοικτή Διαδικτυακή Συζήτηση που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος, στις 24/06, με θέμα το ρόλο της βιομηχανίας πλαστικών μετά την πανδημία.
Αναφέρθηκε ειδικότερα στη βιομηχανία πλαστικού, όπου σημείωσε πως η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο κλάδος είναι η εφαρμογή της Οδηγίας για τα Πλαστικά μιας Χρήσης η οποία συνδέεται και με τις δύο μεγάλες προκλήσεις της κλιματικής κρίσης και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Η εφαρμογή της Οδηγίας, σε συνδυασμό με τα νέα εργαλεία που θα προκύψουν από την Πράσινη Συμφωνία και το νέο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλη δυναμική για την ελληνική βιομηχανία πλαστικού. Η μόνη βιώσιμη πολιτική για τη βιομηχανία είναι η ενσωμάτωση της καινοτομίας μέσα από την έρευνα και την τεχνολογία και η δημιουργία βιομηχανίας ανακύκλωσης στην Ελλάδα, όπως είχε δρομολογήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Η επικοινωνιακή τακτική που έχει ακολουθηθεί έως τώρα από την κυβέρνηση ΝΔ για τα πλαστικά μιας χρήσης, που παρουσιάζει τη βιομηχανία πλαστικού ως το «μαύρο πρόβατο» χωρίς να δίνει κατευθύνσεις αναδιάρθρωσης, δημιουργεί προβλήματα στον κλάδο και στην αγορά, και στέλνει λάθος μηνύματα προς τους καταναλωτές, τόνισε ο Σ. Φάμελλος. Ο κύριος Χατζηδάκης, ακολουθώντας μόνο μια επικοινωνιακή στρατηγική, κατέληξε να εκτίθεται με πολλαπλά μπρος-πίσω, χωρίς ουσία, όσον αφορά στα πλαστικά μιας χρήσης. Αρχικά, ανακοίνωσε την πρόωρη και πρόχειρη εφαρμογή της απαγόρευσης για τα πλαστικά μιας χρήσης, από το 2020, κάτι που υποχρεώθηκε στη συνέχεια να ανασκευάσει, καθώς τόσο η εφαρμογή, πριν από το 2021, όσο και η εναρμόνιση πριν από τον Ιούλιο του 2020 είναι ανέφικτες, με βάση την ίδια την Ευρωπαϊκή Οδηγία. Έτσι ακόμα μέχρι σήμερα δεν έχουμε ούτε σχέδιο νόμου ούτε κατευθύνσεις.
Όμως, η επικοινωνιακή αυτή ανακοίνωση δημιούργησε στρεβλώσεις στη βιομηχανία, στην αγορά και στο ίδιο το περιβάλλον, με βασικό παράδειγμα τη στροφή των καταναλωτών, λόγω της ελλιπούς ενημέρωσης, προς ένα υλικό που δύσκολα ανακυκλώνεται και περιλαμβάνεται στην λίστα των πλαστικών μιας χρήσης που θα απαγορευτεί όπως τα χάρτινα ποτήρια με πλαστική επίστρωση. Η βιομηχανία πλαστικού δεν έχει κατευθύνσεις από την κυβέρνηση για να προσαρμοστεί και να προγραμματίσει τις απαιτούμενες κατάλληλες επενδύσεις λόγω του επικοινωνιακού αλαλούμ, ενώ ο κλάδος δεν κλήθηκε στην ακρόαση φορέων στη συζήτηση του αντιπεριβαλλοντικού νόμου για να καταθέσει προτάσεις στο θέμα της πλαστικής σακούλας.
Με τον αντιπεριβαλλοντικό της νόμο 4685/2020, η κυβέρνηση νομοθέτησε ενιαίο τέλος για όλες τις πλαστικές σακούλες, χωρίς προηγουμένως να έχει δημοσιοποιήσει τα πλήρη στοιχεία μείωσης της κατανάλωσης λεπτής πλαστικής σακούλας από το περιβαλλοντικό τέλος, που είχε πρώτος νομοθετήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά το ότι το πρόγραμμα εφαρμόζεται πλέον δύο χρόνια. Η επικοινωνιακή, και χωρίς μελέτη νομοθέτηση, δεν έλαβε καν υπόψη της προτάσεις για διαφοροποίηση τελών για τις σακούλες ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους. Έτσι, οι πλαστικές σακούλες έχουν πια το ίδιο τέλος ανεξάρτητα του πάχους τους, της δυνατότητας πολλαπλής χρήσης και των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον, και χωρίς να υπάρχουν δεδομένα χρήσης και αξιολόγηση, που πιθανά θα μας οδηγούσαν και σε άλλες επιλογές.
Λόγω της καθυστέρησης επίσης της κυβέρνησης να εφαρμόσει το νόμο 4496/2017 για τον οικολογικό σχεδιασμό προϊόντων, τα συστήματα ανακύκλωσης και τα οικονομικά κίνητρα για τη διαλογή στην πηγή, η βιομηχανία πλαστικού δε διαθέτει σήμερα την απαραίτητη πρώτη ύλη για να συμπεριλάβει ανακυκλωμένο πλαστικό στα προϊόντα της. Είναι απαραίτητο οι παραγωγοί προϊόντων να καταβάλουν διαφορετικό τέλος με βάση τον οικολογικό σχεδιασμό και την ανακυκλωσιμότητα των προϊόντων, όπως και τα συστήματα ανακύκλωσης, για να υπάρχει κίνητρο και αντικίνητρο και στη βιομηχανία και στους καταναλωτές να αλλάξουν συμπεριφορές.
«Είναι σαφές ότι η αποσπασματική πολιτική της κυβέρνησης, με στόχο καθαρά την επικοινωνία, είναι εις βάρος και των επενδύσεων, και της βιομηχανίας, και του περιβάλλοντος», δήλωσε κλείνοντας ο Σ. Φάμελλος, και κάλεσε την κυβέρνηση να ενεργοποιήσει, άμεσα, τουλάχιστον τη χρηματοδότηση των 40 εκατ. ευρώ του ΕΣΠΑ/ΕΠΑνΕΚ για την περιβαλλοντική βιομηχανία και ιδιαίτερα του πλαστικού, η οποία είχε προκηρυχθεί από το ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που επιβεβαίωσε ξανά το ΥΠΕΝ τον Οκτώβριο του 2019. «Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται σχεδιασμένη πράσινη βιομηχανική πολιτική που θα στηρίζει την ανταγωνιστικότητα της χώρας και θα δίνει καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας σε μια αγορά που πλήττεται και από τις επιπτώσεις της πανδημίας αλλά και από τις επιπτώσεις της κυβερνητικής πολιτικής».