«Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία έχει ξεκάθαρη θέση υπέρ της ενίσχυσης των δημόσιων λειτουργιών και του ρόλου της Πολιτείας. Σε αυτό το πλαίσιο, υποστηρίζουμε την αρχή ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό και στηρίζουμε την αυτοδιοίκηση και τους θεσμικούς της φορείς στη διαχείρισή του. Όμως από τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών φαίνεται ότι η κυβέρνηση επιδιώκει την υποβάθμιση των ΔΕΥΑ και την ιδιωτικοποίησή τους και ότι οι ισχυρές και αποτελεσματικές ΔΕΥΑ δεν είναι στο πλάνο της κυβέρνησης» επισήμανε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, στο χαιρετισμό που απηύθυνε στην 31η Τακτική Γενική Συνέλευση της Ένωσης Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης (ΕΔΕΥΑ), την Παρασκευή, 12 Νοεμβρίου 2021.
Ο Σ.Φάμελλος αρχικά αναφέρθηκε στην κρίση ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης-Αποχέτευσης από την αρχή της πανδημίας, αλλά και σε δύο νέα ζητήματα που αναδεικνύονται, παρά την πανδημία και τις όποιες εξωγενείς αβεβαιότητες. Το πρώτο ζήτημα αφορά το πρωτοφανές κύμα ακρίβειας που ξεκινάει από το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και καυσίμων, που δημιουργεί ντόμινο στην αγορά κατασκευαστικών υλικών και αυξάνει ιδιαίτερα το κόστος που επωμίζονται οι ΔΕΥΑ, ενώ ταυτόχρονα η εισπραξιμότητα μειώνεται καθώς η αγοραστική δύναμη των πολιτών ελαττώνεται και η ανασφάλεια αυξάνεται. Η ανάγκη για ουσιαστικότερη εποπτεία της αγοράς ενέργειας φαίνεται να μην εισακούεται. Το δεύτερο ζήτημα αφορά την πολιτική της κυβέρνησης υπέρ της ιδιωτικοποίησης των πάντων, συμπεριλαμβανομένων και των δημόσιων λειτουργιών, που οδηγεί σε μια πιο αδύναμη και ουσιαστικά απούσα Πολιτεία, η οποία δεν θα διασφαλίζει την πρόσβαση στα βασικά δημόσια αγαθά, όπως το νερό.
«Υπάρχουν στο πλάνο και τη στρατηγική της κυβέρνησης ΝΔ οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης-Αποχέτευσης;», διερωτήθηκε ο Σ.Φάμελλος, σημειώνοντας τις συνεχιζόμενες, τα τελευταία δύο χρόνια, δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών για συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ και παραχώρησης των λειτουργιών τους μέσω σχημάτων ΣΔΙΤ, την πρόσφατη προκήρυξη μέσω ΣΔΙΤ του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος της Αθήνας, αλλά και την επιλογή της κυβέρνησης να μην ενισχύει τη στελέχωση των ΔΕΥΑ.
«Αντίθετα με αυτό που βλέπουμε σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ, την περίοδο 2015-2019, εν μέσω μνημονίων, κατάφερε και σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΑ, να στηρίξει τις υπηρεσίες ύδρευσης/αποχέτευσης», σημείωσε στη συνέχεια ο Σ.Φάμελλος, αναφερόμενος στα ακόλουθα:
• Στη διαμόρφωση του Εθνικού Σχεδίου Λυμάτων και των 13 Περιφερειακών Σχεδίων για τους οικισμούς >2000 κατοίκων, με χρηματοδότηση ύψους 1,2 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους και υποστήριξη από την Τεχνική Γραμματεία Λυμάτων για την ωρίμανση, ένταξη και παρακολούθηση των έργων. Σήμερα υπάρχουν ερωτήματα όσον αφορά στην έγκαιρη και ορθή υλοποίηση του σχεδιασμού και την πρόοδο των έργων αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων παρότι το σχέδιο αυτό είχε και την έγκριση της DG Regio της ΕΕ.
• Στην ολοκλήρωση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής (2017) και των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας (2018) τα οποία έδωσαν τα εργαλεία στην αυτοδιοίκηση να επιτελέσει τις λειτουργίες της στους τομείς της ύδρευσης/αποχέτευσης και αντιπλημμυρικής προστασίας. Σήμερα, η αναθεώρηση των σχεδίων αυτών, που πρέπει να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2021 καθυστερεί επικίνδυνα, ενώ και οι μελέτες των Περιφερειών για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, βάσει του Ν. 4414/2016 αγνοούνται.
• Στη διαμόρφωση των κανόνων κοστολόγησης/τιμολόγησης για τις υπηρεσίες νερού (2017), όπου καθορίστηκαν ενιαίοι και διαφανείς κανόνες για όλους, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα των υπηρεσιών ύδατος αλλά και την προστασία ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και νοικοκυριών χαμηλών εισοδημάτων, θέτοντας όρια σε σχέδια αύξησης των τιμολογίων και εισάγοντας θεσμικά το περιβαλλοντικό και το οικολογικό τιμολόγιο.
Αναφερόμενος ειδικότερα στο κόστος ηλεκτρισμού, επισήμανε ότι επί ΣΥΡΙΖΑ, για 4,5 χρόνια, εν μέσω μνημονίων, η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος δεν αυξήθηκε ούτε κατά ένα ευρώ, ενώ μειώθηκε και ο ΦΠΑ στο 6%. Αυτή η επιλογή λειτούργησε θετικά για όλες τις ΔΕΥΑ και για το κόστος νερού και υπηρεσιών αποχέτευσης.
Η κυβέρνηση ΝΔ, με το που ανέλαβε, αύξησε τα τιμολόγια της ΔΕΗ κατά 15-20%, με αποτέλεσμα η μείωση στο ΦΠΑ να εξανεμιστεί. Το 2020, και ενώ η χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας ήταν υποπολλαπλάσια της τιμής πώλησης, η μείωση αυτή δεν μετακυλίστηκε ποτέ στους καταναλωτές, για να σωρεύσει κέρδη η ΔΕΗ και να βελτιωθεί η χρηματιστηριακή της εικόνα. Σήμερα, με την αγορά ενέργειας αρρύθμιστη ακόμη, ένα χρόνο μετά την έναρξη λειτουργίας του target model, οι αυξήσεις είναι υπέρογκες και το Δεκέμβρη μπορούν να φτάσουν και το 175%. «Πρόκειται τελικά για μία στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης: να αυξήσει το κόστος για την κοινωνία και την πραγματική οικονομία», τόνισε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας επίσης και την αποδυνάμωση του θεσμού των ενεργειακών κοινοτήτων, η οποία στέρησε από τις συλλογικότητες, την αυτοδιοίκηση και τους θεσμικούς της φορείς, ένα εργαλείο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μειωμένο κόστος ενέργειας, και συμφωνία για τις χωροθετήσεις των έργων ΑΠΕ.
«Εκτός από την αύξηση του κόστους ενέργειας, ξεκάθαρη στρατηγική της κυβέρνησης βλέπουμε και στις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων λειτουργιών. Η κυβέρνηση κατάργησε την Ειδική Γραμματεία Υδάτων (ΕΓΥ) στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και στο Ταμείο Ανάκαμψης εισήγαγε τη Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων», υπογράμμισε ο Σ.Φάμελλος, εξηγώντας ότι με την επιλογή της αυτή η κυβέρνηση αποδεικνύει το σχεδιασμό της για ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδατος, καθώς βασική αρμοδιότητα μιας Ρυθμιστικής Αρχής είναι να διασφαλίζει την διαφάνεια και την ισοτιμία στην αγορά και την τήρηση των κανόνων ανταγωνισμού.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει ξεκάθαρη θέση όσον αφορά στις δημόσιες λειτουργίες και το ρόλο της Πολιτείας. Το νερό είναι δημόσιο αγαθό, και διαφωνούμε κάθετα με οποιαδήποτε προσπάθεια ρυθμιστικής αρχής και ιδιωτικοποίησης. Έχουμε την αντίληψη μιας ισχυρής αυτοδιοίκησης που είναι κοντά στο πολίτη, που λύνει προβλήματα, που τον στηρίζει. Έχουμε την αντίληψη μιας ισχυρής Πολιτείας, για να έχουμε ανταγωνιστικότητα και ισοτιμία στην αγορά, για να έχουμε κοινωνικό κράτος, για να ζούμε σε ένα βιώσιμο και ασφαλές περιβάλλον», υπογράμμισε, κλείνοντας την τοποθέτησή του.