Συνέντευξη Αν. ΥΠΕΝ, Σ. Φάμελλου, στο NEWS 24/7 (29/07/2018)
Ακολουθεί η συνέντευξη:
Κύριε υπουργέ, όλοι αναρωτιούνται ποια μπορεί να είναι η «επόμενη μέρα» στην Ανατολική Αττική με επίκεντρο το Μάτι και σε ποιες ενέργειες θα προβεί το υπουργείο σας για μία άμεση αποκατάσταση των καταστροφών.
«Προτεραιότητα έχουν οι πολίτες, η υποστήριξή τους και η επανεκκίνηση της ζωής στην περιοχή. Ήδη, η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει σημαντικά μέτρα για την υποστήριξη των πολιτών στις πληγείσες περιοχές, ενώ από την πλευρά μας έχουμε ξεκινήσει ήδη τα έργα προστασίας με την απομάκρυνση όλων των καμένων δέντρων, την υλοτόμησή τους, την απελευθέρωση των ρεμάτων, την κήρυξη της αναδασωτέας έκτασης, την έναρξη έργου για την αντιδιαβρωτική και αντιπλημμυρική προστασία πάνω από τους οικισμούς, την δασική αναγέννηση και την αδειοδότηση και κατασκευή έργων προστασίας των μεγάλων ρεμάτων της περιοχής, τα οποία καθυστερούσαν για χρόνια. Το επόμενο βήμα είναι σαφέστατα η αποζημίωση των πληγέντων και η πολεοδομική οργάνωση των περιοχών που επλήγησαν από την πυρκαγιά. Στις περιοχές που εξαιρούνται από τη δασική νομοθεσία πρέπει να προχωρήσει γρήγορα και με παρέμβαση της κυβέρνησης μια παρέμβαση, στις περιοχές α’ και β’ κατοικίας, ώστε να έχουν δρόμους, πεζοδρόμια, πλατείες, κοινόχρηστες υποδομές και ελεύθερο μέτωπο με πρόσβαση στην παραλία καθώς και στους μεγάλους οδικούς άξονες.
Με λίγο πιο ψύχραιμη ματιά, εσείς κύριε Φάμελλε έχετε καταλήξει τί έφταιξε την προηγούμενη Δευτέρα και οδηγηθήκαμε σ’ αυτήν την τραγωδία;
«Αναλυτική αξιολόγηση θα κάνουν οι υπεύθυνοι φορείς της Πολιτείας. Από όσο γνωρίζω και έχουν καταθέσει δημόσια οι σχετικοί επιστήμονες, και παράλληλα με την έρευνα για πιθανό εμπρησμό με παράλληλα μέτωπα στην Αττική, ζήσαμε δυστυχώς ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο, με χαρακτηριστικά που αντιστοιχούν στην κλιματική αλλαγή, σε μια περιοχή με υπόβαθρο άναρχης και εκτεταμένης δόμησης και παραβάσεις της δασικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Δυστυχώς, η ταχύτητα του φαινομένου και ο εγκλωβισμός των πολιτών σε μία περίκλειστη περιοχή, με αδιέξοδα προς τη θάλασσα, με ελάχιστες εξόδους διαφυγής και παντελούς αδυναμίας εφαρμογής ενός σχεδίου εκκένωσης οδήγησαν σε αυτή την τραγωδία. Η απώλεια της ζωής των συνανθρώπων μας ,μας βαραίνει και μας γεμίζει θλίψη. Όσα μέτρα και αν πήραμε προληπτικά δεν μπορούν να σβήσουν την απώλεια και την οδύνη. Η ανάληψη της ευθύνης από την κυβέρνηση μας χρεώνει σημαντικές ευθύνες για την επόμενη μέρα, ώστε να μην ξανασυμβεί τέτοια τραγωδία.
Θα αναδασωθούν οι καμένες περιοχές; Γιατί μαθαίνουμε ότι ο δήμος Μαραθώνα έχει αιτηθεί να μην κηρυχθεί η περιοχή αναδασωτέα…
«Η αναδάσωση των καμένων περιοχών είναι συνταγματική υποχρέωση η οποία απορρέει από την παράγραφο 3 του άρθρου 117 του Συντάγματος.
Υπάρχει ήδη δική μου σχετική Εγκύκλιος που επιφορτίζει τις Δασικές Υπηρεσίες, να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να κηρύξουν άμεσα τις πληγείσες περιοχές ως αναδασωτέες. Αυτό εφαρμόστηκε ήδη πέρυσι στον Κάλαμο και στο Καπανδρίτι, αλλά και στη Ζάκυνθο και όπου αλλού χρειάστηκε. Αυτές οι αναδασωτέες περιοχές έχουν ήδη αναρτηθεί στους δασικούς χάρτες και μπορούν να το ελέγξουν όλοι οι πολίτες.
Στην Ανατολική και στη Δυτική Αττική, τα Δασαρχεία της περιοχής θα προχωρήσουν στην οριοθέτηση της καμένης έκτασης, με δορυφορικά δεδομένα που συλλέξαμε αυτή τη βδομάδα και θα προχωρήσει στην κήρυξη των περιοχών που εντάσσονται στη δασική νομοθεσία ως αναδασωτέων».
Τί γίνεται με τα αντιπλημμυρικά έργα και τα έργα πυροπροστασίας;
«Είχαμε ενισχύσει από φέτος τις δυνάμεις πρόληψης και πυροπροστασίας, γνωρίζοντας τις μεγάλες απαιτήσεις που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή. Ξεκινήσαμε το πρόγραμμα 5.066 εργαζομένων με οκτάμηνη σύμβαση, οι οποίοι πρόκειται να απασχοληθούν ή απασχολούνται ήδη στη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, στον καθαρισμό δασικών δρόμων, αλλά και στην πυροφυλακή, στην παρατήρηση δηλαδή του κινδύνου των πυρκαγιών. Δυστυχώς δεν προλάβαμε τα φαινόμενα.
Στην Ανατολική και στη Δυτική Αττική έχει ήδη ξεκινήσει ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός της περιοχής, από τη Διεύθυνση Αναδασώσεων Αττικής, όπως συνέβη και στις πυρκαγιές του προηγούμενου καλοκαιριού στον Κάλαμο, και θα κατασκευαστούν έργα με κορμοδέματα, κλαδοπλέγματα και φράγματα από συρματοκιβώτια, για την προστασία των περιοχών κατάντι των δασικών εκτάσεων. Επίσης θα σχεδιαστεί το έργο φυσικής και τεχνητής αναγέννησης.
Παράλληλα με το Υπουργείο Υποδομών ξεκινήσαμε τον σχεδιασμό και την κατασκευή έργων για τα μεγάλα ρέματα στην περιοχή κατοικίας και την Παρασκευή αδειοδοτήσαμε το έργο του μεγάλου ρέματος της Ραφήνας, που είναι το μεγαλύτερο της ανατολικής Αττικής».
Οι «αυθαιρεσίες» πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν εκ των υστέρων;
«Στις δασικές περιοχές της πυρκαγιάς υπάρχει πρόβλεψη, στην εγκύκλιο που στείλαμε στις υπηρεσίες από πέρυσι, για ποινικές και αστικές κυρώσεις (μηνυτήριες αναφορές και διοικητικές αποβολές).
Για τις περιοχές πυκνής εκτός σχεδίου δόμησης, που έχουν δασικές χρήσεις, και έχουν οριστεί από τους Δήμους ως οικιστικές πυκνώσεις, θα αντιμετωπιστούν με ειδικό νόμο που θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του καλοκαιριού και θα αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση».
Αυτό σημαίνει μπουλντόζες;
«Δεν μπορούμε πλέον να συντηρούμε φαινόμενα καταπάτησης της δασικής νομοθεσίας σε περιοχές προστασίας, όπως είναι τα ρέματα, οι περιοχές Natura, τα αισθητικά και περιαστικά δάση, οι εθνικοί δρυμοί. Υπάρχουν συνταγματικές προβλέψεις ώστε να μην επιτρέπεται καμία αυθαιρεσία. Ως κυβέρνηση έχουμε ήδη αποδείξει την πολιτική μας βούληση με την κατεδάφιση των αυθαίρετων καταστημάτων στο Σχοινιά και με την εφαρμογή των δασικών χαρτών. Ως κυβέρνηση και ως κοινωνία θεωρώ ότι έχουμε καταλήξει και δεν κάνουμε πίσω στην αυθαιρεσία».
Ο πρωθυπουργός και το υπουργικό συμβούλιο ανέλαβαν πολιτικές ευθύνες. Χάθηκαν τόσες ζωές…
«Αναλάβαμε την πολιτική ευθύνη όπως και για άλλα μεγάλα και ανυπέρβλητα προβλήματα της χώρας τα τελευταία χρόνια. Έχουμε και την ευθύνη την αναστολής των αιτιών της τραγωδίας. Και για τις αιτίες υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Και μάλιστα διαχρονικές. Υπήρξε επί μακρόν πολιτική κάλυψη από τα κόμματα του δικομματισμού και τους κομματάρχες τους στα φαινόμενα της άναρχης δόμησης και καταπάτησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Η δική μας ευθύνη είναι να εφαρμόσουμε πολιτικές με μόνιμο και μακροπρόθεσμο χαρακτήρα, ώστε να μη θρηνήσουμε άλλα θύματα. Οι δασικοί χάρτες, τα σχέδια διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας, η δασική στρατηγική με πρόληψη των πυρκιαγιών, το κλείσιμο των χωματερών, είναι απτά δείγματα αλλαγής πολιτικής».
Ναι αλλά η αντιπολίτευση επισημαίνει ότι ανάληψη πολιτικών ευθυνών χωρίς παραιτήσεις δεν έχει νόημα…
«Η ουσιαστική πολιτική μας ευθύνη είναι να μην ξαναγυρίσουμε στο παρελθόν, με ό,τι σημαίνει αυτό. Και φυσικά να μην υπάρξει αντίστοιχη τραγωδία όπως στο Μάτι».
Η Αξιωματική αντιπολίτευση λέει ότι υπάρχουν και ποινικές ευθύνες.
«Υπάρχουν αρμόδιες δομές για αυτό και θα γίνει με διαφάνεια η σχετική αξιολόγηση και έρευνα. Υπάρχουν και ανακοινώσεις των Υπουργών και Αρχηγών των Σωμάτων που ήταν υπεύθυνοι για την αντιμετώπιση της κρίσης».
Το επιχειρησιακό σκέλος στο επίπεδο των αρμοδίων υπηρεσιών και αρχών πως το κρίνετε;
«Εμείς από την πλευρά μας είχαμε και πριν την αντιπυρική περίοδο συνεργασία με τον αρμόδιο Υπουργό για την ενίσχυση των μέσων πυρόσβεσης, που υλοποιήθηκε, και μαζί με τα κορυφαία στελέχη του Περιβάλλοντος και των Δασικών Υπηρεσιών συμμετείχαμε στο Κέντρο Επιχειρήσεων υποστηρίζοντας την πυρόσβεση και το δίκτυο για τη διάσωση των πολιτών. Όλες οι υπηρεσίες μας τώρα έχουν τεθεί στη διάθεση των Δήμων και της Περιφέρειας για την αντιμετώπιση και την άμεση αποκατάσταση των ζημιών. Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε όσους μπήκαν στη μάχη της φωτιάς και της υποστήριξης των πολιτών, μέχρι σήμερα και να αναδείξουμε και το δυναμικό αλληλεγγύης. Όμως ο πόνος και η οδύνη για την απώλεια ανθρώπινων ζωών είναι πάνω από όλα».
Έχετε θέσει στον πρωθυπουργό την παραίτησή σας;
«Ο πρωθυπουργός έχει στη διάθεσή του ανά πάσα στιγμή την παραίτηση όλων μας, για τον απλούστατο λόγο ότι αυτός είναι υπεύθυνος για τον καθορισμό και τη σύνθεση του υπουργικού σχήματος. Είμαστε όλοι υπηρέτες του δημόσιου συμφέροντος».